Μετά από δύο και πλέον ώρες συζήτησης στην Ολομέλεια, η Βουλή των Αντιπροσώπων υπερψήφισε το πολυσυζητημένο νομοσχέδιο για την παροχή δυνατότητας σε δημόσια πανεπιστήμια (Πανεπιστήμιο Κύπρου και ΤΕΠΑΚ) να προσφέρουν ξενόγλωσσα προπτυχιακά προγράμματα σπουδών στους φοιτητές τους.
Η δυνατότητα αυτή των πανεπιστημίων, θα παρέχεται υπό προϋποθέσεις-περιορισμούς οι οποίοι αφορούν:
- Τα ξενόγλωσσα προγράμματα σπουδών δεν θα πρέπει να ξεπερνούν στο σύνολο τους το 20% των ελληνόφωνων προγραμμάτων
- Δυνατότητα προσφοράς ξενόγλωσσων προγραμμάτων μόνο αν αυτά προσφέρονται σε επίσημη γλώσσα με εξαίρεση διαπανεπιστημιακά και τα διατμηματικά προγράμματα κατόπιν έγκρισης του Υπουργού
- Τα διατμηματικά ξενόγλωσσα προγράμματα δεν θα πρέπει να ξεπερνούν το 1/3 των ξενόγλωσσων προγραμμάτων (με τα σημερινά προγράμματα δυνατότητα για διατμηματικά θα έχουν για δύο προγράμματα το Πανεπιστήμιο Κύπρου και ένα πρόγραμμα στο ΤΕΠΑΚ)
- Κάθε μέλος του Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού( ΔΕΠ) των Πανεπιστημίων θα έχει την δυνατότητα να διδάξει μόνο ένα μάθημα σε αυτοχρηματοδοτούμενα ή συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα
- Στα κριτήρια εισδοχής μπαίνουν πέραν των διεθνών εξετάσεων και οι Παγκύπριες Εξετάσεις, ενώ αφαιρέθηκε η πρόνοια για υποχρεωτική διενέργεια προσωπικής συνέντευξης
- Προσθήκη πρόνοιας που να διευκρινίζει τι είναι το πραγματικό κόστος λειτουργίας του προγράμματος (λειτουργικές, διαχειριστικές και κεφαλαιουχικές δαπάνες)
- Διασφάλιση ότι ο Υπουργός δεν θα εγκρίνει την προσφορά ίδιων ξενόγλωσσων προγραμμάτων στα δημόσια πανεπιστήμια
- Κάθε Ιανουάριο το Υπουργικό Συμβούλιο ανακοινώνει τη δημιουργία νέου ξενόγλωσσου προγράμματος, τον αριθμό των θέσεων και τα δίδακτρα για κάθε έτος
- Ενημέρωση της κοινοβουλευτικής επιτροπής Παιδείας , μετά την ολοκλήρωση της ακαδημαϊκής χρονιάς σχετικά με τα ξενόγλωσσα προγράμματα, για το πραγματικό κόστος, τα δίδακτρα και τον αριθμό φοιτητών
Τοποθετήσεις βουλευτών
Ο ανεξάρτητος βουλευτής Ανδρέας Θεμιστοκλέους ανέφερε ότι αυτή η "πονεμένη ιστορία" με τα ξενόγλωσσα χρονολογείται από το 2008 όταν είχε σχετικό αίτημα το ΤΕΠΑΚ. Απέρριψε τα επιχειρήματα ότι θα προσελκύσουμε διεθνείς, δήθεν, φοιτητές και θα μετατραπούμε σε εκπαιδευτικό κέντρο, λέγοντας ότι τα ίδια επιχειρήματα λέγονταν και για το Ινστιτούτο Κύπρου.
Μίλησε για "εξαπάτηση του λαού" με μοναδικό στόχο να φοιτούν τα παιδιά των ιδιωτικών σχολείων στην Κύπρο σε αγγλόγλωσσα προγράμματα, παρακάμπτοντας τις εξετάσεις και μπαίνοντας "από την πίσω πόρτα", και πρόσθεσε ότι σε καμία άλλη χώρα δεν υπάρχουν δύο τρόποι εισδοχής. Είπε ότι με αυτό το ν/σ καταργείται η αρχή της ισονομίας, της ισότητας και της δίκαιης σύγκρισης.
Ο βουλευτής της ΕΔΕΚ Ανδρέας Αποστόλου ανέφερε ότι οφείλει πολλά στα δημόσια σχολεία και ότι δεν δέχεται μαθήματα από κανέναν για το ποιοι κόπτονται και ενδιαφέρονται γι' αυτά. Ανέφερε ότι πρέπει τα δημόσια πανεπιστήμια να ανοίξουν τους ορίζοντές τους για προσέλκυση ξένων φοιτητών, κάτι που ισχύει σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες και στην Ελλάδα.
Ανέφερε ότι τα πανεπιστήμια πρέπει να έχουν δικαίωμα να ανταγωνίζονται τα πανεπιστήμια στην ΕΕ και πρόσθεσε ότι η διαστρέβλωση και στοχοποίηση όσων θα ψηφίσουν υπέρ ότι δήθεν με τη ψήφο τους πλήττουν τα δημόσια σχολεία, δεν γίνεται ανεκτή.
Ο Αλέκος Τρυφωνίδης, βουλευτής της ΔΗΠΑ, ανέφερε ότι το κόμμα του τάσσεται υπέρ της στρατηγικής της διεθνοποίησης με σωστό σχεδιασμό, προοπτική και με συνέπεια.
Είπε ότι πρέπει να βοηθούνται τα παιδιά ιδιωτικών σχολείων να μένουν και να φοιτούν στη χώρα τους. Αναφέρθηκε επίσης στην ανάγκη όσα ψηφίζονται, να τηρούνται ώστε να μην χάνεται η αξιοπιστία της Βουλής και απηύθυνε έκκληση στους Πρυτάνεις να συμβαδίσουν με την ανάγκη για τη διεθνοποίηση.
Ο βουλευτής του ΔΗΚΟ, Πρόεδρος της Επιτροπής Παιδείας, Παύλος Μυλωνάς είπε ότι καταβλήθηκε κάθε δυνατή προσπάθεια για χρυσή τομή και ότι το ν/σ δεν είχε καμία ασφαλιστική δικλείδα και ρυθμίστηκαν διάφορα ζητήματα με τροπολογίες.
Ανέφερε ότι η Επιτροπή ενδιαφέρεται για το δικαίωμα των παιδιών τόσο στα δημόσια σχολεία όσο και στα ιδιωτικά. Απέρριψε τις επικρίσεις ότι με το ν/σ πλήττεται η δημόσια παιδεία και τόνισε ότι όσοι αγωνιούν για το ν/σ θα έπρεπε να αγωνιούν για να ανέβει το επίπεδο στα δημόσια σχολεία.
Ο Ηλίας Μυριάνθους, βουλευτής της ΕΔΕΚ, είπε ότι οι ανησυχίες όλων των πλευρών είναι κατανοητές αλλά αυτή η ρύθμιση θα έπρεπε να είχε εισαχθεί προ πολλού και στο πλαίσιο της αυτονομίας και ανεξαρτησίας των πανεπιστημίων. Ανέφερε ότι με τα ξενόγλωσσα προγράμματα δημιουργείται μια εξωστρέφεια και αντιμετωπίζεται παράλληλα και το θέμα των παράνομων πανεπιστημίων στα κατεχόμενα.
Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Χρίστος Χριστοφίδης είπε ότι το ερώτημα δεν είναι αν θα έχουμε αγγλικά προγράμματα, αλλά αν θα μπουν δίδακτρα στα προπτυχιακά προγράμματα για πρώτη φορά.
Με αυτή την προσέγγιση, είπε, δεν θα γίνονται προπτυχιακά προγράμματα "που δεν βγάζουν τα λεφτά τους" και έτσι ανοίγει ο δρόμος για δίδακτρα σε όλα τα προγράμματα. "Μπαίνουμε έτσι σε μια κούρσα 'όποιος πωλήσει' περισσότερα προγράμματα", ανέφερε ο κ. Χριστοφίδης.
Για τα δημόσια σχολεία, ανέφερε ότι οι εκροές ενός εκπαιδευτικού συστήματος, καθορίζουν ολόκληρο το σύστημα και απέρριψε το επιχείρημα ότι αυτό δεν έχει σχέση με τις εισαγωγικές εξετάσεις. Αναφέρθηκε και στα παιδιά των ιδιωτικών σχολείων, λέγοντας ότι θα οδηγηθούν σε ένα δρόμο χιλιάδων διδάκτρων.
Ο βουλευτής και Πρόεδρος του ΔΗΚΟ Νικόλας Παπαδόπουλος ανέφερε ότι επικρατεί κινδυνολογία και έδωσε τα εύσημα στην Επιτροπή Παιδείας που κατάφερε να διασκεδάσει τις ανησυχίες. Εξέφρασε περηφάνεια για την τριτοβάθμια εκπαίδευση του τόπου μας και είπε ότι κάποιοι δεν έχουν αντιληφθεί πως λειτουργούν τα ξενόγλωσσα προγράμματα σε άλλες χώρες.
Ανέφερε ότι ήδη τα ιδιωτικά πανεπιστήμια προσφέρουν αγγλόγλωσσα προγράμματα και άρα πρέπει τα δημόσια πανεπιστήμια να ανταγωνίζονται με ίσους όρους. Διερωτήθηκε επίσης γιατί μας ενοχλεί τα παιδιά ιδιωτικών σχολείων να σπουδάζουν στη χώρα μας, ενώ τους στέλνουμε στην Ελλάδα με τις διεθνείς εξετάσεις GCE.
O κ. Παπαδόπουλος απέρριψε την "καταστροφολογία ότι θα καταρρεύσει το δημόσιο σχολείο".
Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Ανδρέας Πασιουρτίδης ανέφερε ότι η ίδρυση σχολής του ΤΕΠΑΚ στη Λάρνακα δεν είχε ποτέ ως προϋπόθεση τα ξενόγλωσσα προγράμματα.
Η βουλευτής του ΑΚΕΛ Ειρήνη Χαραλαμπίδου είπε ότι οι ξένοι φοιτητές θα καταστούν πρεσβευτές για τη χώρα μας. Πρόσθεσε ότι το Πανεπιστήμιο Κύπρου πρέπει να αφεθεί ελεύθερο να ανταγωνιστεί τα ελληνικά πανεπιστήμια που ήρθαν στην Κύπρο και προσφέρουν ξένα προγράμματα.
Αναφέρθηκε και στα παιδιά των ιδιωτικών σχολείων τα οποία με τις διεθνείς τους εξετάσεις καταλήγουν σε ivy league σχολεία του εξωτερικού και επιβαρύνονται οικονομικά οι οικογένειές τους.
Ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΑΚΕΛ Γιώργος Λουκαϊδης είπε ότι θέση του κόμματός του είναι η υψηλής ποιότητας δωρεάν δημόσια παιδεία σε όλες τις βαθμίδες και όταν αυτό δεν γίνεται μπαίνουν φραγμοί στη δωρεάν παιδεία.
Ανέφερε ότι το κόμμα του δεν είναι εναντίον των ιδιωτικών σχολείων και των ιδιωτικών πανεπιστημίων, προσθέτοντας ότι το δίλημμα δεν είναι τα ξενόγλωσσα προγράμματα αλλά η εισαγωγή διδάκτρων σε όλους τους Κύπριους φοιτητές, καταργώντας τις παγκύπριες εξετάσεις γι' αυτούς.
Είπε επίσης ότι σήμερα επιτελείται ένα εκπαιδευτικό και κοινωνικό "έγκλημα" και πρέπει κάποιοι να λογοδοτήσουν στο μέλλον.
Ο Αβέρωφ Νεοφύτου, βουλευτής του ΔΗΣΥ ανέφερε ότι μετά από πολλά χρόνια εισάγονται ξενόγλωσσα προγράμματα, προσθέτοντας ότι είναι υποχρέωση της κοινωνίας για προγράμματα στην εθνική γλώσσα αλλά πρέπει να έχουν δικαίωμα τα δημόσια πανεπιστήμια για ξενόγλωσσα με δίδακτρα ώστε να είναι αυτοχρηματοδοτούμενα.
Ο βουλευτής του ΔΗΣΥ Κυριάκος Χατζηγιάννης ανέφερε ότι ακούγονται δυσφημιστικά πράγματα με ιδεολογική προσέγγιση για "πώληση πτυχίων" και κάλεσε όσους έχουν στοιχεία να τα καταθέσουν. Διερωτήθηκε αν είναι λάθος να θέλουμε να έχουμε πρεσβευτές της χώρας μας στο εξωτερικό και να έχουμε συνθήκες αμυντικής ικανότητας των δικών μας πανεπιστημίων.
Ο βουλευτής του ΔΗΣΥ Γιώργος Κάρουλλας ανέφερε ότι στόχος ήταν σαφής για δυνατότητα στα δημόσια πανεπιστήμια για ξενόγλωσσα προγράμματα και συμφώνησε με τις τοποθετήσεις για την ανάγκη να έχουμε πρεσβευτές της χώρας μας στο εξωτερικό. Ανέφερε ότι εκ μέρους του ΔΗΣΥ καταβλήθηκε προσπάθεια για να απαντηθούν ανησυχίες και να έχουμε τα παιδιά στο επίκεντρο.
Ο βουλευτής του ΔΗΣΥ Πρόδρομος Αλαμπρίτης ανέφερε ότι η συζήτηση για ξενόγλωσσα προγράμματα πάει πίσω πολλά χρόνια, προσθέτοντας ότι η διεθνοποίηση είναι ο στόχος. Απέρριψε τις επικρίσεις για υποβάθμιση της δημόσιας παιδείας και είπε ότι με ορισμένους περιορισμούς, όπως το 20%, που έθεσε το ΥΠΑΝ, δεν συμφωνεί το κόμμα του.
Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Αντρος Κυπριανού είπε ότι καταβάλλεται προσπάθεια διαστρέβλωσης της θέσης του κόμματός του, τονίζοντας ότι το ΑΚΕΛ διαφωνεί γιατί ακόμη και στην παιδεία, τα πάντα μετρώνται με το χρήμα.
Η Πρόεδρος του ΔΗΣΥ και Πρόεδρος της Βουλής Αννίτα Δημητρίου είπε ότι το θέμα συζητείται για δεκαετίες και η ίδια προσέγγιση επικρατούσε και όταν συζητείτο το θέμα για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια.
Ανέφερε ότι έγινε προσπάθεια να απαντηθούν ανησυχίες και ότι όσοι, για οποιοδήποτε λόγο, δεν εξασφαλίσουν θέση με τις παγκύπριες εξετάσεις, πρέπει να έχουν δικαίωμα φοίτησης σε ένα κράτος δικαίου, με υιοθέτηση ρυθμίσεων που εισάγουν οι τροπολογίες.
Τοποθέτηση Υπουργού Παιδείας
Η Υπουργός Παιδείας, Αθηνά Μιχαηλίδου, χαρακτήρισε τη σημερινή ημέρα ως «σημαντική για την Ανώτερη Εκπαίδευση στον τόπο μας», χαιρετίζοντας την απόφαση της Βουλής που επιτρέπει στα δημόσια πανεπιστήμια να προσφέρουν ξενόγλωσσα προπτυχιακά προγράμματα σπουδών.
Όπως ανέφερε, με τη σημερινή απόφαση της Βουλής, «τα δημόσια πανεπιστήμιά μας αποκτούν πλέον τη δυνατότητα να προσφέρουν ξενόγλωσσα προπτυχιακά προγράμματα σπουδών, με σαφή κριτήρια και ασφαλιστικές δικλείδες».
Σημαντική ημέρα για την Ανώτερη Εκπ/ση στον τόπο μας. Με τη σημερινή απόφαση της Βουλής τα δημόσια πανεπιστήμιά μας αποκτούν πλέον τη δυνατότητα να προσφέρουν ξενόγλωσσα προπτυχιακά προγράμματα σπουδών. Με σαφή κριτήρια και ασφαλιστικές δικλείδες. Θα είμαστε δίπλα τους. pic.twitter.com/KbD9VuVfB6
— Athena Michaelidou (@MichaelidouAth) July 10, 2025
