Παρότι η Ελλάδα έχει περισσότερα από 6.000 είδη φυτών, μόλις τρεις ποικιλίες σε μέλια έχουν αποκτήσει Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης (ΠΟΠ). Αυτή η τεράστια δυναμική παραμένει αναξιοποίητη, όχι μόνο σε επίπεδο τυποποίησης και εξαγωγών, αλλά και στη διαμόρφωση μιας εθνικής ταυτότητας του ελληνικού μελιού, με τεκμηριωμένο γευστικό προφίλ και σαφή σύνδεση με τον τρόπο προέλευσης.
Ως μεσογειακή χώρα, η Ελλάδα χαρακτηρίζεται από ξηροθερμικές συνθήκες με αποτέλεσμα να υπάρχουν περίοδοι μέσα στο έτος όπου η ανθοφορία περιορίζεται ή διακόπτεται εντελώς και απότομα. Αυτά τα κενά της ανθοφορίας οδηγούν σε μειωμένη διαθεσιμότητα τροφής για τις μέλισσες, άρα και σε μειωμένη παραγωγή μελιού.
Ωστόσο, το ανάγλυφο της χώρας είναι ιδανικό για τη νομαδική μελισσοκομία και απαιτεί γνώσεις, σεβασμό και συνεχή παρακολούθηση της φύσης για να μπορεί να καλύπτει αυτό το κενό στην παραγωγή. «Στην Ελλάδα, οι μελισσοκόμοι μετακινούνται ανάλογα με την ανθοφορία της εποχής προς ορεινές περιοχές, γι’ αυτό και έχουμε πχ.μέλι βελανιδιάς», εξηγεί στο Cantina η κ.Τανανάκη.
Αυτά είναι τα τρία ελληνικά μέλια που είναι ΠΟΠ
Μέλι Ελάτης Μαίναλου Βανίλια (1996)
Ανοιχτόχρωμο, με λαμπερή εμφάνιση και ήπια γεύση, ξεχωρίζει για τις διακριτικές «ανταύγειες» του, αποτέλεσμα ενός φυσικού φαινομένου κρυστάλλωσης που του προσδίδει την ονομασία «βανίλια». Παράγεται στα ελατοδάση του Μαίναλου στην Πελοπόννησο.
Πευκοθυμαρόμελο Κρήτης (2017)
Ένα φυσικό «χαρμάνι» θυμαρίσιου μελιού και πευκόμελου, που οφείλεται στην ιδιαίτερη χλωρίδα της Κρήτης και τη συνύπαρξη ανθισμένων θυμαριών με μελιτώματα πεύκου, κυρίως από το έντομο Marchalina hellenica.
Μέλι Κισσούρι (2024)
Το πιο πρόσφατο ΠΟΠ μέλι της χώρας, προερχόμενο από την Κάρυστο Ευβοίας. Παράγεται το φθινόπωρο από την πορφυρή ερείκη (Erica manipuliflora ή Erica verticillata) η οποία ευδοκιμεί στην περιοχή και χαρακτηρίζεται από σκούρο χρώμα με χάλκινες ανταύγειες, πικρή επίγευση και έντονα, βοτανικά αρώματα.
Αξίζει να σημειωθεί πως πρόσφατα, κάποιες περιοχές διεκδικούν ανάλογη αναγνώριση. Για παράδειγμα το μέλι «Άναμμα Ικαρίας», έχει ήδη ξεκινήσει τη διαδικασία κατοχύρωσης.
