Αναπτύξεις των τελευταίων χρόνων, όπως πύργοι, εμπορικά κέντρα (malls) και πολυκατοικίες, βρίσκονται σε διαδικασία ένταξης στον κατάλογο της Πολιτικής Άμυνας, ώστε οι υπόγειοι χώροι στάθμευσης να αποτελέσουν καταφύγια των πολιτών σε περίπτωση εχθροπραξιών. Μετά από οδηγίες του υπουργού Εσωτερικών, Κωνσταντίνου Ιωάννου, αυτή την περίοδο βρίσκονται άτομα της Πολιτικής Άμυνας έξω για εντοπισμό των χώρων και εξασφάλιση της συγκατάθεσης των ιδιοκτητών και των διαχειριστικών επιτροπών, ενώ έχει γίνει συμφωνία μεταξύ της Πολιτικής Άμυνας και των Επαρχιακών Οργανισμών Αυτοδιοίκησης, που είναι οι νέες αδειοδοτούσες αρχές για τις αναπτύξεις, για άμεση ενημέρωση της πρώτης σε σχέση με αναπτύξεις με υπόγειους χώρους, ώστε με την εξασφάλιση των αδειών να προχωρούν συγχρόνως και οι διαδικασίες ένταξης τους στη λίστα καταφυγίων.
Ο στόχος είναι εντός του 2025 να επιτευχθεί η κάλυψη του 50% του πληθυσμού, με τελικό επιθυμητό ποσοστό κάλυψης το 70%. Σύμφωνα με πρόσφατη γραπτή ενημέρωση του υπουργού Εσωτερικών προς τον βουλευτή του ΔΗΣΥ, Γιώργο Κάρουλλα, σήμερα τα καταφύγια καλύπτουν μόνο το 30% του πληθυσμού, καθώς οι 2.200 καταγεγραμμένοι χώροι είναι δυναμικότητας μόνο περίπου 250.000 ατόμων. Αξίζει να σημειωθεί ότι το ζήτημα απασχόλησε έντονα την κοινή γνώμη τον περασμένο Οκτώβριο, λόγω της ανησυχίας από την κατάσταση στη Μέση Ανατολή. Μαζικά ήταν τότε τα τηλεφωνήματα πολιτών στην Πολιτική Άμυνα για ενημέρωση σε σχέση με τα πλησιέστερα καταφύγια.
Όπως δήλωσε στον «Π» η διοικήτρια της Πολιτικής Άμυνας, Μαρία Παπά, η κατ’ αρχήν τοποθέτηση των ιδιοκτητών των νέων χώρων είναι θετική και πλέον βρίσκονται στο στάδιο της διαβούλευσης με τις διαχειριστικές επιτροπές ή τους ιδιοκτήτες για να προχωρήσουν τα διαδικαστικά ζητήματα, ώστε με την εξασφάλιση των σχεδίων της κάθε οικοδομής η Υπηρεσία να έχει ξεκάθαρη εικόνα για τη χωρητικότητα. Κατά την εκτίμησή της είναι εφικτός ο στόχος κάλυψης του 50% του πληθυσμού εντός του 2025.
Ανέφερε ότι τα νέα καταφύγια αφορούν χώρους στάθμευσης πύργων και εμπορικών κέντρων (malls). Επίσης εντόπισαν και αρκετούς δημόσιους χώρους, όπως υπόγειους χώρους στάθμευσης, που ανήκουν σε Δήμους, με αποτέλεσμα να βρίσκονται σε διαβουλεύσεις και με δημαρχεία. Συγχρόνως η Πολιτική Άμυνα είναι σε επικοινωνία με την Αρχιεπισκοπή και τις Μητροπόλεις, ώστε να δοθούν κατάλογοι με τους ναούς με διαθέσιμους υπόγειους χώρους και να γίνει μία αξιολόγηση με τις Τεχνικές Υπηρεσίες του Υπουργείου Εσωτερικών.
Υπάρχουν τρεις κατηγορίες καταφυγίων στην Κύπρο. Η πρώτη είναι τα δημόσια καταφύγια, τα οποία είναι μεγάλα και μπορούν να φιλοξενήσουν μέχρι και 200 άτομα. Η δεύτερη είναι τα κοινά καταφύγια τα οποία έχουν στην διάθεσή τους οι ένοικοι μιας πολυκατοικίας ή ενός κτιρίου, ενώ η τρίτη κατηγορία είναι τα ιδιωτικά καταφύγια, τα οποία είναι μόνο για τους κατοίκους μίας οικίας.
Σύμφωνα με την κα Παπά, τα νέα κτίρια μπορούν να ικανοποιήσουν όλες τις επαρχίες. Ακόμη και στο διαμέρισμα Πόλης Χρυσοχούς, όπου δεν υπάρχουν πολλές νέες αναπτύξεις, έχουν εντοπίσει χώρους και είναι σε διαβούλευση με τους ιδιοκτήτες. Απαντώντας σε σχετικό ερώτημα, είπε ότι οι περισσότεροι χώροι που εντόπισαν έχουν τις αναγκαίες πρόνοιες, όπως για αποχωρητήρια και τρεχούμενο νερό. Όπου δεν υπάρχουν και αυτό αφορά ελάχιστες περιπτώσεις, έχει καταρτιστεί σχέδιο δράσης, για να παρέχονται άμεσα βιολογικές τουαλέτες και τεπόζιτα νερού, πρόσθεσε.
«Όλες οι κυβερνήσεις δεν ασχολήθηκαν στον βαθμό που θα έπρεπε»
Μιλώντας στον «Π», ο βουλευτής του ΔΗΣΥ, Γιώργος Κάρουλλας είπε ότι είναι επιβεβλημένη η επίσπευση των διαδικασιών για κάλυψη όλου του πληθυσμού. Σημείωσε ότι μέχρι σήμερα όλες οι κυβερνήσεις δεν ασχολήθηκαν με το θέμα στον βαθμό που θα έπρεπε. «Είναι τραγικό μία χώρα ημικατεχόμενη, μετά από 51 χρόνια να καλύπτει με καταφύγια ακόμα το 30% του πληθυσμού», τόνισε.
Συγχρόνως σημείωσε ότι πέραν από την ποσοτική αύξηση των καταφυγίων σε παγκύπρια κλίμακα, θα πρέπει κάποιες περιοχές να προτεραιοποιηθούν, είτε ακριτικές είτε κοντά σε κρισιμες υποδομές. Πρόσθεσε ότι θα πρέπει να εξεταστεί ο περιοδικός έλεγχος και η ποιοτική αναβάθμιση των καταφυγίων, ώστε το σύστημα υποστήριξης του πληθυσμού στα καταφύγια, για όσο θα χρειάζεται να είναι εκεί, να είναι τέτοιο που να το στηρίζει πραγματικά.
Σε επόμενο κοινοβουλευτικό ερώτημα, ο κ. Καάρουλλας θα ζητήσει ενημέρωση για τα καταφύγια σε περίτωση πυρηνικού ατυχήματος, δεδομένου ότι ο τουρκικός πυρηνικός σταθμός στο Άκκουγιου είναι πολύ κοντά στην Κύπρο.
