Αν και βρισκόμαστε μία ανάσα πριν το καλοκαίρι, με τις θερμοκρασίες να ευνοούν το ξέσπασμα πυρκαγιών, σε εκκρεμότητα βρίσκεται ακόμα η σύσταση του παγκύπριου δικτύου εθελοντών πυρόσβεσης υπό την Πολιτική Άμυνα, το οποίο αποφάσισε τον Μάρτιο του 2024 το Υπουργικό Συμβούλιο. Η φιλοσοφία του εδράζεται στην αξιοποίηση του αυξημένου ενδιαφέροντος από πολίτες σε προηγούμενες πυρκαγιές, με την ασφάλιση, εκπαίδευση και καθοδήγησή τους, καθώς διαπιστώθηκε ότι έθεταν σε κίνδυνο τη ζωή τους και δυσκόλευαν το έργο των λειτουργών πυρόσβεσης.
Παρά τους αρχικούς σχεδιασμούς, εκκρεμεί ακόμη η δημιουργία υπό τον συντονισμό του Γραφείου του Επιτρόπου του Πολίτη του πρώτου μητρώου, στο οποίο θα περιλαμβάνονται σε αρχικά στάδιο οι οκτώ εθελοντικές οργανώσεις, οι οποίες είναι ήδη γραμμένες στα μητρώα της Πολιτικής Άμυνας και 12 κοινότητες, οι οποίες βρίσκονται σε κρίσιμες για ξέσπασμα πυρκαγιάς περιοχές, κυρίως παραδασόβιες. Επίσης ακόμη δεν έγινε μία πρώτη άσκηση όλων των συμμετεχόντων, αλλά και εκπαιδεύσεις για όλους τους συμμετέχοντες, από το Σώμα Εθελοντών του SupportCY της Τράπεζας Κύπρου, το οποίο έχει την ευθύνη της εκπαίδευσης, μετά από συμφωνία που συνήψε με την Προεδρία.
«Αγκάθι» τα οχήματα
Μέχρι στιγμής ο πιο πάνω μηχανισμός δεν έχει λειτουργήσει, καθώς προκύπτουν κάποια προβλήματα. Ένα βασικό ζήτημα είναι η αδυναμία μίας μερίδας των πιο πάνω κοινοτήτων -όπως και των υπόλοιπων- να ανταποκριθούν στο προαπαιτούμενο που έχει τεθεί από πλευράς Πυροσβεστικής Υπηρεσίας και Τμήματος Δασών για τα πυροσβεστικά οχήματα που μπορούν να χρησιμοποιούν οι ντόπιοι εθελοντές, ως πρώτη αντίδραση, για να προλαβαίνουν την πυρκαγιά την ώρα της έναρξης, μέχρις ότου φτάσουν οι κρατικές υπηρεσίες, για να αναλάβουν τη διαχείριση του περιστατικού σε μεγαλύτερη κλίμακα.
Όπως αναφέρθηκε στον «Π» από πλευράς Ένωσης Κοινοτήτων, πλέον για να εγκριθεί από το Τμήμα Οδικων Μεταφορών ένα όχημα της κοινότητας ως πυροσβεστικό, θα πρέπει η αντλιά να είναι στερεωμένη μόνιμα -μέχρι σήμερα οι κοινότητες την αφαιρούσαν κατά τους χειμερινούς μήνες, ώστε το όχημα να εξυπηρετεί άλλες εργασίες- και να πλαστικά δοχεία μεταφοράς νερού να είναι χαμηλά, ώστε να μην μην εμποδίζουν την όραση για τον οδηγό από τον κεντρικό καθρέφτη. Και οι δύο μετατροπές απαιτούν οικονομικό κόστος (για τη μόνιμη αντλία χρειάζεται και μελέτη), το οποίο δεν θέλουν να επωμιστούν οι κοινότητες, με αποτέλεσμα να είναι διστακτικές. Το θέμα απασχολεί αυτό το διάστημα την Πολιτική Άμυνα, η οποία βρίσκεται σε επικοινωνία με το Τμήμα Οδικών Μεταφορών για επίλυσή του.
Την ίδια ώρα, η Ένωση Κοινοτήτων ενημερώνει ότι ενώ κάποιες από τις 12 κοινότητες έχουν τύχει εκπαίδευσης, άλλες ακόμη είναι στην αναμονή.
Σύσκεψη τον Ιούνιο
Όπως πληροφορείται ο «Π», συμφωνήθηκε από τους εμπλεκόμενους να γίνει σύσκεψη εντός Ιουνίου στο Προεδρικό, για να εξεταστούν οι εκκρεμότητες και γενικότερα το πού βρίσκεται η δημιουργία του παγκύπριου δικτύου εθελοντών.
Υπενθυμίζεται ότι από τους τρεις κύριους πυλώνες του δικτύου υλοποιήθηκε μέχρις στιγμής μόνο η ασφάλιση (Υπουργικό, 04/09/2024). Για την ώρα εκκρεμούν η υλοποίηση των άλλων δύο κύριων πυλώνων, πρώτον της δημιουργίας δικτύου ομάδων εθελοντών σε όλους τους δήμους και τις κοινότητες της Κύπρου, οι οποίες θα πρέπει να ανήκουν σε ένα ενιαίο μητρώο, και δεύτερον της εκπαίδευσης, ακολουθώντας τα πρότυπα άλλων χωρών, όπου λειτουργούν σχολές.
Σύμφωνα με τους σχεδιασμούς, οι αριθμοί των εθελοντών σταδιακά θα αυξηθούν, αλλά όχι στον υπέρμετρο βαθμό, ώστε στο τέλος της ημέρας να μην ελέγχονται ή να μην είναι αποτελεσματικοί για τις αρμόδιες Υπηρεσίες πυρόσβεσης.
Ο ρόλος του Δασικού Κολεγίου
Όπως αναφέρθηκε σε προηγούμενο ρεπορτάζ του «Π», στο κομμάτι της εκπαίδευσης θα εμπλακεί από τον προσεχή Σεπτέμβριο και το Τμήμα Δασών, όταν θα επαναλειτουργήσει το Δασικό Κολέγιο, παρέχοντας εκπαίδευση και σε πρακτικό επίπεδο.
Βασικός σκοπός του έργου για τη λειτουργία παγκύπριου δικτύου είναι να εισαχθεί στο νησί μία ενιαία εκπαίδευση. Για παράδειγμα, αν ένας εθελοντής από τη Λευκωσία μεταβεί στην Πάφο για να επιχειρήσει σε πυρκαγιά, θα πρέπει επιχειρησιακά να «μιλά την ίδια γλώσσα» με τον συνάδερφό του στην Πάφο. Να έχουν τις ίδιες γνώσεις, να χειρίζονται τον ίδιο εξολισμό και να μπορεί να βασιστεί ο ένας στον άλλο. Σε πρώτο στάδιο το ζητούμενο δεν είναι τόσο η αύξηση του αριθμού των εθελοντών, όσο η βελτιστοποίηση της αποτελεσματικότητάς τους.
