Μετά από οκτώ διαδοχικές μειώσεις επιτοκίων, το διοικητικό συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) αναμένεται σήμερα να διατηρήσει σταθερά τα επιτόκια.
Το βασικό επιτόκιο καταθέσεων έχει φτάσει πλέον το 2%, καθώς η ΕΚΤ δείχνει να υιοθετεί μια στάση αναμονής εν όψει των ευρύτερων οικονομικών αβεβαιοτήτων και της εξέλιξης του πληθωρισμού.
Συνολικά, η ΕΚΤ έχει σηματοδοτήσει πολιτική υπομονής, κρατώντας τα επιτόκια σταθερά βραχυπρόθεσμα, αλλά έχοντας όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά για το δεύτερο εξάμηνο του 2025, με τις διεθνείς εμπορικές σχέσεις να καθορίζουν τις τελικές αποφάσεις.
Η πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, έχει ανακοινώσει από τη συνεδρίαση του Ιουνίου ότι η Τράπεζα είναι «σε καλή θέση για να διαχειριστεί τις υφιστάμενες αβεβαιότητες», αφήνοντας να εννοηθεί μια παύση στις περαιτέρω μειώσεις. Η στάση αυτή ενισχύεται και από άλλους αξιωματούχους της ευρωζώνης, όπως τον πρόεδρο της Bundesbank, που ζήτησε «σταθερή πολιτική» ενόψει της «εξαιρετικά αβέβαιης» επίδρασης του εμπορικού πολέμου και του γεωπολιτικού περιβάλλοντος στον πληθωρισμό της Ευρωζώνης.
Ο παράγοντας Τραμπ
Ένας βασικός πυλώνας αβεβαιότητας είναι η απειλή του Προέδρου Τραμπ για επιβολή δασμών έως και 30% στα ευρωπαϊκά προϊόντα από την 1η Αυγούστου, σε περίπτωση μη επίτευξης εμπορικής συμφωνίας. Αν και αρκετοί αναλυτές εκτιμούν ότι πρόκειται κυρίως για διαπραγματευτική τακτική, το ενδεχόμενο επιβολής δασμών δεν αποκλείεται. Από πλευράς ΕΕ υπάρχει προετοιμασία για αντίποινα, εφόσον υλοποιηθεί η αμερικανική απειλή.
Ο πληθωρισμός
Ο πληθωρισμός κινείται στον στόχο του 2%. Παράγοντες όπως η ανατίμηση του ευρώ κατά 12% έναντι του δολαρίου και η υποχώρηση των τιμών ενέργειας, συμβάλλουν στον περιορισμό του πληθωρισμού.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις της ΕΚΤ, ακόμη και σε δυσμενές σενάριο με αύξηση δασμών από τις ΗΠΑ στο 20%, ο πληθωρισμός θα μπορούσε να διαμορφωθεί στο 1,5% το 2025 και στο 1,8% το 2026 — τιμές κάτω του βασικού στόχου, αλλά χωρίς να φανερώνουν σοβαρό αποπληθωριστικό κίνδυνο.
Οι πιθανότητες περαιτέρω μείωσης επιτοκίων φαίνονται μοιρασμένες και εξαρτώνται από το αν ο πληθωρισμός υποχωρήσει σημαντικά κάτω από το 2% τους επόμενους μήνες.
Εάν δεν επιτευχθεί εμπορική συμφωνία και η ΕΕ μπει σε αντιπαράθεση δασμών με τις ΗΠΑ, αυξάνονται οι πιθανότητες νέας μείωσης επιτοκίων για να προστατευθεί η ευρωπαϊκή οικονομία από επιβράδυνση ή ύφεση.