Απρόθυμος εμφανίστηκε χθες ο Πρόεδρος Αναστασιάδης να ακολουθήσει την επιχειρηματολογία της Κομισιόν για τους κινδύνους που προκύπτουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση από τα σχέδια κατ’ εξαίρεσης πολιτογραφήσεων επενδυτών που ισχύουν σε τρία κράτη μέλη, ανάμεσά τους και η Κύπρος. Επιλέγοντας όξυνση του διαλόγου γύρω από το θέμα, ο Πρόεδρος απάντησε «πατριωτικά», επικαλούμενος στοχοποίηση της Κύπρου από την Κομισιόν «για τους καλά γνωστούς λόγους», παραπέμποντας μόνο στην ανταγωνιστικότητα της χώρας. Ο Πρόεδρος επανέλαβε χθες ουσιαστικά την απάντηση που είχε δώσει σε ευρωβουλευτές στο Στρασβούργο στις 12 Δεκεμβρίου 2018, αναφέροντας ότι «δεν μπορεί σε μια πενταετία η παραχώρηση υπηκοοτήτων από πλευράς Κυπριακής Δημοκρατίας να αντιπροσωπεύει μόλις το 0,3% και δεν θέλω να αναφέρω τις δεκάδες χιλιάδες υπηκοοτήτων που δίδονται από άλλα κράτη». Η επανάληψη της ίδιας δήλωσης από τον Πρόεδρο δείχνει ότι ο κ. Αναστασιάδης μάλλον δεν είχε ενημερωθεί μέχρι χθες για το περιεχόμενο της έκθεσης της Κομισιόν, αφού συνέκρινε τις υπηκοότητες που παραχωρούνται από τα κράτη μέλη βάσει των γνωστών (νομολογημένων από το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης) διαδικασιών, σύμφωνα με τις οποίες ο αιτητής είναι σε θέση να επιδείξει γνήσιο δεσμό με τη χώρα που τον πολιτογραφεί, με την έκδοση χρυσών διαβατηρίων σε όσους είναι σε θέση να πληρώσουν περίπου 2,5 εκατ. ευρώ. Τα λάθη του Προέδρου στις χθεσινές του δηλώσεις συνεχίστηκαν, όταν ανέφερε ότι η Κύπρος έχει «τα αυστηρότερα κριτήρια από όλες τις 20 χώρες που προσφέρουν δυνατότητα απόκτησης ευρωπαϊκής υπηκοότητας». Το λάθος έγκειται στο γεγονός ότι μόνο τρία κράτη μέλη προσφέρουν δυνατότητα απευθείας απόκτησης ιθαγένειας σε επενδυτές (Κύπρος, Μάλτα, Βουλγαρία), με τον Πρόεδρο προφανώς να συγχύζει τις άδειες παραμονής που προσφέρουν 20 κράτη μέλη σε επενδυτές (ανάμεσά τους και η Κύπρος) με τις κατ’ εξαίρεση πολιτογραφήσεις. «Πάρα ταύτα», εξακολούθησε ο κ. Αναστασιάδης βυθιζόμενος στην τρικυμιώδη σύγκριση ανόμοιων δεδομένων, «στοχοποιείται η Κύπρος που από το σύνολο των υπηκοοτήτων που δίνονται εκπροσωπεί μόλις το 0,3%».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:Η ΕΕ στοχοποιεί την Κύπρο για τα διαβατήρια λέει ο ΠρόεδροςΚαρφώθηκε ο Πρόδρομος
Την αρνητική στάση του Προέδρου Αναστασιάδη να σχολιάσει το -όπως προκύπτει άγνωστο στον ίδιο- περιεχόμενο της έκθεσης της Κομισιόν για τα χρυσά διαβατήρια είχε προλάβει να υιοθετήσει λίγες ώρες προηγουμένως και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Πρόδρομος Προδρόμου. Σε επικοινωνία του για το θέμα με την εκπομπή «Πρωινή Επιθεώρηση» στο ραδιόφωνο του Πολίτη 107.6, ο κ. Προδρόμου εμφανίστηκε απρόθυμος να σχολιάσει το περιεχόμενο της έκθεσης της Κομισιόν, ενώ αρνήθηκε επανειλημμένα να απαντήσει στο ερώτημα κατά πόσον οι τροποποιήσεις που επέβαλε η Κύπρος εντός του 2018 στο σχέδιο των χρυσών διαβατηρίων δεν έπεισαν, όπως προκύπτει, την Κομισιόν. «Δεν πωλούμε διαβατήρια. Δίνονται διαβατήρια με κάποια κριτήρια» επανέλαβε ο κ. Προδρόμου στις δηλώσεις του, που προηγήθηκαν των δηλώσεων του Προέδρου. Όπως αργότερα και ο Πρόεδρος, ο κ. Προδρόμου επέλεξε να επικαλεστεί θεωρίες συνωμοσίας περί στοχοποίησης της Κύπρου για να απαντήσει στον κόλαφο της Κομισιόν. Ο κ. Προδρόμου αναφέρθηκε σε «πληρωμένα» και «κακόβουλα» δημοσιεύματα στον διεθνή Τύπο και σε οργανωμένη προσπάθεια μεταφοράς χιλιάδων μεταναστών από την «κατοχική» (όπως τη χαρακτήρισε) γραμμή. Επί της ουσίας της τοποθέτησης της Κομισιόν στο «επενδυτικό» πρόγραμμα της Κύπρου μέσω χρυσών διαβατηρίων, ο κ. Προδρόμου είπε ότι οι περιορισμοί που επέβαλε η Κύπρος στο δικό της πρόγραμμα είναι οι αυστηρότεροι σε σχέση με των άλλων κρατών. Η τοποθέτηση του κυβερνητικού εκπροσώπου δεν επιβεβαιώνεται στο κείμενο της Κομισιόν, το οποίο διαπιστώνει και για τα τρία κράτη μέλη που εφαρμόζουν σχέδια χρυσών διαβατηρίων «έναν σημαντικό αριθμό γκρίζων ζωνών σε σχέση με τους ελέγχους ασφάλειας». «Η μελέτη (της Κομισιόν) δείχνει ότι οι αρχές» (σε Κύπρο, Μάλτα και Βουλγαρία) «μπορεί να κάνουν δεκτές αιτήσεις, ακόμα και όταν οι αιτητές δεν ικανοποιούν συγκεκριμένες προϋποθέσεις», ενώ σε Κύπρο και Μάλτα «αιτήσεις πολιτογράφησης υποβάλλονται από εκπροσώπους» των επενδυτών. Όπως προκύπτει, τα θέματα ασφάλειας λόγω του κινδύνου εισροής μελών οργανωμένου εγκλήματος από τρίτες χώρες στην κοινή ευρωπαϊκή αγορά δεν απαντώνται από την κυπριακή κυβέρνηση, ο εκπρόσωπος της οποίας στις δηλώσεις του χθες το πρωί δεν έκρυψε και τα κίνητρα της Κύπρου για την υιοθέτηση του αμφίβολου σχεδίου των χρυσών διαβατηρίων. Όπως δήλωσε, αναφερόμενος στους Ρώσους ολιγάρχες και στα γεγονότα του 2013 με το κούρεμα, «παίρνουμε τις καταθέσεις των ανθρώπων και τους κάνουμε από καταθέτες, επενδυτές». Ως εκ τούτου, αποφασίστηκε «να τους διευκολύνουμε ως κράτος να παρακολουθήσουν αυτή την επένδυση...».
Η ξεχασμένη ολομέλεια
Στη διαπόμπευση της Κύπρου στους κόλπους της ΕΕ ως κράτους-παρία, που χορηγεί μαζικές υπηκοότητες σε Ρώσους ολιγάρχες, η κυβέρνηση τυγχάνει και διακομματικής στήριξης. Μία από τις εισηγήσεις που η Κομισιόν αναμένεται να επιβάλει στη χώρα μέχρι το τέλος του 2019 για διαμόρφωση συγκεκριμένων κανονισμών στην αξιολόγηση των αιτήσεων επίδοξων «Κυπρίων» επενδυτών εκκρεμεί ήδη ως πρόταση νόμου ενώπιον της ολομέλειας της Βουλής. Η πρόταση είχε κατατεθεί από τους δύο βουλευτές των Οικολόγων το 2017, προβλέποντας οι κατ’ εξαίρεση πολιτογραφήσεις επενδυτών να καθορίζονται από «όρους και προϋποθέσεις που καθορίζονται με κανονισμούς που κατατίθενται στη Βουλή για έγκριση και δημοσιεύονται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας». Η συζήτηση της πρότασης νόμου έχει ολοκληρωθεί στην κοινοβουλευτική Επιτροπή Εσωτερικών, λαμβάνοντας στήριξη από την αντιπολίτευση του ΑΚΕΛ, και με τα κόμματα ΔΗΣΥ και ΔΗΚΟ να επιφυλάσσονται να τοποθετηθούν στην ολομέλεια. Όπως πληροφορείται ο «Π», παρά το γεγονός ότι έχει ενταχθεί στην ατζέντα της ολομέλειας, η ψήφιση της πρότασης συνεχώς αναβάλλεται. Στο συνοδευτικό κείμενο της έκθεσης της Κομισιόν για τα χρυσά διαβατήρια σημειώνεται πάντως ότι σε Κύπρο, Μάλτα και Βουλγαρία «οι έλεγχοι που επιβεβαιώνουν ότι οι αιτητές και οι εξαρτώμενοι αυτών δεν αποτελούν πιθανό κίνδυνο στη δημόσια ασφάλεια, στη δημόσια διακυβέρνηση και στη δημόσια υγεία [...] επαφίονται στη διακριτική ευχέρεια» των αρμόδιων αρχών. Σύμφωνα με την Κομισιόν, είναι σπάνιες οι πληροφορίες από τα τρία κράτη μέλη (Κύπρο, Μάλτα και Βουλγαρία) γύρω από τις κατευθυντήριες γραμμές και τη νομοθεσία για τις κατ’ εξαίρεση πολιτογραφήσεις επενδυτών. Ως εκ τούτου, συμπεραίνει η Κομισιόν, η μελέτη που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα «δεν είναι σε θέση να προσδιορίσει πώς ακριβώς κάποιος αιτητής αναγνωρίζεται ως απειλή για τη δημόσια ασφάλεια».
Για τη Βουλγαρία οι αναφορές περί διαφθοράς, ωστόσο προφανείς οι σχέσεις Αναστασιάδη και Συλλούρη με παρόχους
Πρώτη είδηση σε διεθνή ΜΜΕ έπαιζαν για κάποιες ώρες χθες οι δηλώσεις των αρμόδιων Ευρωπαίων επιτρόπων Δημήτρη Αβραμόπουλου (Ιθαγένειας και Μετανάστευσης) και Βέρας Γιούροβα (Δικαιοσύνης), λίγο μετά την κοινοποίηση της έκθεσης της Κομισιόν για τα χρυσά διαβατήρια που χορηγούν σε επενδυτές Κύπρος, Μάλτα και Βουλγαρία. Ο επίτροπος Αβραμόπουλος, σε μια προφανή προσπάθεια να ρίξει τους τόνους μετά τις δηλώσεις του Προέδρου Αναστασιάδη περί στοχοποίησης της Κύπρου από την Κομισιόν, ανέφερε ότι η ΕΕ δεν κατηγορεί κανέναν, αλλά στέλνει ένα ισχυρό μήνυμα σε όλα τα κράτη μέλη που διαθέτουν σχέδια χρυσών διαβατηρίων ή αδειών διαμονής κατόπιν επενδύσεων.
Πιο αψύς στις δηλώσεις της ήταν η επίτροπος Γιούροβα, η οποία σε μια δήλωση-μνημείο εξομολογήθηκε ότι αφιέρωσε «πολύ χρόνο» για να καταλάβει «τα προγράμματα της Κύπρου και της Μάλτας, αλλά οι αμφιβολίες παραμένουν». Όπως πληροφορείται ο «Πολίτης», τη διετία 2016-17, όταν η Κύπρος πολιτογραφούσε επενδυτές εξετάζοντας αιτήσεις μέσα σε τρεις μήνες (σ.σ. σήμερα η διάρκεια εξέτασης είναι έξι μήνες), με τους αιτητές (σύμφωνα με διασταυρωμένη πληροφόρηση από παρόχους) να επείγονται να εξασφαλίσουν την κυπριακή υπηκοότητα υπό τον φόβο ότι αν καθυστερούσε η εξέταση της αίτησής τους δεν θα ήταν σε θέση να εξασφαλίσουν αργότερα λευκό ποινικό μητρώο, η επίτροπος Γιούροβα επέμενε σε επιβολή αυστηρών κανόνων σε Κύπρο και Μάλτα (σ.σ. η Βουλγαρία αργότερα εφάρμοσε το δικό της σχέδιο χρυσών διαβατηρίων). Οι αλλαγές που επέβαλε η Κύπρος πέρσι στο σχέδιο πολιτογραφήσεων ξένων επενδυτών δεν κρίνονται ως εκ τούτου επαρκείς από την Κομισιόν, σύμφωνα με τη δήλωση της κ. Γιούροβα.
Στην έκθεσή της η Κομισιόν, αφού επαναλαμβάνει τις ανησυχίες ως προς τα θέματα ασφάλειας (μέσω της εισαγωγής στην ΕΕ μελών ομάδων οργανωμένου εγκλήματος από τρίτες χώρες), ξεπλύματος, διαφθοράς, αδιαφάνειας και φοροαποφυγής, εισηγείται κοινούς υποχρεωτικούς ελέγχους ασφάλειας, τήρηση των απαιτήσεων ευρωπαϊκής Οδηγίας για τη διαμονή επί μακρόν διαμενόντων (δηλαδή υποχρεωτική διαμονή των πολιτογραφηθέντων στην Κύπρο), αξιολόγηση των κεφαλαίων των πολιτογραφηθέντων επενδυτών σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και κυρίως (για την Κύπρο) συνεργασία στην ανταλλαγή πληροφοριών όσον αφορά τη φορολόγηση των πολιτογραφηθέντων. Η Κομισιόν υπόσχεται ότι θα επιβάλει σε όλα τα κράτη μέλη αυτές τις υποχρεώσεις μέχρι το τέλος του 2019.
Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με βουλγαρικά δημοσιεύματα, οι αναφορές της Κομισιόν στην έκθεσή της για διαφθορά και σύγκρουση συμφερόντων στην εξέταση αιτήσεων επίδοξων επενδυτών προς πολιτογράφηση αναφέρονται στη Βουλγαρία. Ωστόσο, και στην Κύπρο προκύπτει θέμα αδιαφάνειας και σύγκρουσης συμφερόντων, αφού όπως αποκαλύφθηκε από τον περασμένο Δεκέμβρη οι θυγατέρες του Προέδρου της Δημοκρατίας και ο γαμπρός του προέδρου της Βουλής είναι πρωταθλητές στην παροχή σχετικών υπηρεσιών σε επίδοξους προς κυπριοποίηση ξένους επενδυτές.
