Εννέα μήνες μετά τη μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, η υπόθεση με τα αμετακίνητα παράνομα αναψυκτήρια στον Ακάμα, έρχεται να επαναφέρει το ζήτημα των αντανακλαστικών των Επαρχιακών Οργανισμών Αυτοδιοίκησης (ΕΟΑ) στο θέμα της απομάκρυνσης αυθαιρεσιών, καθώς πλέον είναι η Αρχή που εφαρμόζει τις πρόνοιες του Περί Ρυθμίσεως Οδών και Οικοδομών Νόμου, ο οποίος, αν και τους δίνει εργαλεία ελέγχου και επιβολής μέτρων, δεν τα ενεργοποιούν άμεσα και αποφασιστικά.
Η υπόθεση προσομοιάζει με αυτή της παράνομης ανέγερσης μονής, ιδιοκτησίας της Μητρόπολης Κωνσταντίας και Αμμοχώστου, στο Κάβο Γκρέκο, η οποία δεν έχει κατεδαφιστεί μέχρι σήμερα από τον ΕΟΑ Αμμοχώστου, παρά το δικαστικό διάταγμα κατεδάφισης (25 Ιουλίου 2024). Σύμφωνα με πληροφορίες, στον ΕΟΑ Αμμοχώστου έχουν λάβει υπόψη την επιλογή της μονής να ασκήσει έφεση, προσφεύγοντας στο Ανώτατο Δικαστήριο, υπό τον φόβο ότι σε περίπτωση δικαίωσης της μονής η κατεδάφιση από τον ΕΟΑ θα προκαταλάμβανε το αποτέλεσμα της δικαστικής προσφυγής και θα τον ενέπλεκε σε δικαστικές περιπέτειες.
Τα αναψυκτήρια στον Ακάμα
Για την περίπτωση του Ακάμα, όχι μόνο οι αρμόδιοι φορείς δεν απομάκρυναν από τη χερσόνησο τα δύο αναψυκτήρια, για τα οποία το περιβαλλοντικό ίδρυμα Terra Cypria προέβη σε καταγγελίες το προηγούμενο διάστημα και το Τμήμα Περιβάλλοντος του Υπουργείου Γεωργίας ζήτησε με επιστολές από τον ΕΟΑ Πάφου και τον Δήμο Ακάμα να αναλάβουν τις ευθύνες τους, αλλά προστέθηκε ακόμη ένα. Ο πρόεδρος του ΕΟΑ Πάφου, Χαράλαμπος Πιττοκοπίτης, σε δημόσιες δηλώσεις του ανέφερε ότι λαμβάνονται μέτρα για απομάκρυνση του ενός αναψυκτήριου, πλησίον του Άσπρου ποταμού, την ίδια ώρα που ασκείται κριτική στον ΕΟΑ Πάφου για απραξία μετά την εκπνοή την περασμένη Τετάρτη της προθεσμίας που είχε δώσει στον ιδιοκτήτη.
Σύμφωνα με πληροφόρηση από την Επαρχιακή Διοίκηση Πάφου, η οποία μέχρι τις προηγούμενες μέρες είχε και η ίδια την ευθύνη για την απομάκρυνση του συγκεκριμένου αναψυκτήριου, καθώς βρισκόταν εντός της Ζώνης Προστασίας της Παραλίας, ο ιδιοκτήτης μετακίνησε σε άλλο τεμάχιο, που βρίσκεται εκτός της Ζώνης, αλλά πάλι στη χερσόνησο του Ακάμα. Αρμόδια πηγή ανέφερε στον «Π» ότι λειτουργοί της Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας, η οποία επέβαλε πρόστιμο στον ιδιοκτήτη για την τοποθέτηση του αναψυκτήριου στο προηγούμενο σημείο, έχουν λάβει οδηγίες να επισκεφτούν και το νέο σημείο για επιβολή δεύτερου προστίμου. Πλέον εκκρεμεί η λήψη μέτρων από τον ΕΟΑ Πάφου, ενδεχομένως και από το Τμήμα Περιβάλλοντος, σε περίπτωση που το νέο σημείο εμπίπτει στη νομοθεσία του.
Σε σχέση με το αναψυκτήριο στο Φαράγγι του Άβακα, ο κ. Πιττοκοπίτης ανέφερε ότι πρόκειται για σκηνή την οποία έστησε ένας γεωργός για να πουλά τα προϊόντα του και ως εκ τούτου δεν πρόκειται για παράνομη κατασκευή. Εξήγησε ότι βρίσκεται σε επαφή με τον Δήμαρχο Ακάμα, σε μια προσπάθεια να βρεθεί τρόπος νομιμοποίησης του υποστατικού.
«Ξεχείλωμα της νομοθεσίας»
Κάνοντας δηλώσεις στον «Π» και σχολιάζοντας τη δημόσια αναφορά του κ. Πιττοκοπίτη για προσπάθεια νομιμοποίησης, η εκτελεστική διευθύντρια του ιδρύματος Terra Cypria, Κούλλα Μιχαήλ, έκανε λόγο για προσπάθεια ξεχειλώματος της νομοθεσίας, τονίζοντας ότι δεν μπορεί κανείς να τοποθετεί ό,τι επιθυμεί εντός μίας προστατευόμενης περιοχής. «Είτε η ανοχή απέναντι σε παρανομίες είτε η προσπάθεια νομιμοποίηση τους εκ των υστέρων ήταν πάντα ένα βασικό πρόβλημα στη χερσόνησο του Ακάμα, το οποίο μέχρι σήμερα έχουμε δει σε πολλές περιπτώσεις», συμπλήρωσε.
Σχολιάζοντας τις πιο πάνω υποθέσεις, στον Ακάμα και το Κάβο Γκρέκο, αλλά και στην υπόλοιπη Κύπρο, ο γενικός διευθυντής του Υπουργείου Εσωτερικών, Ελίκκος Ηλίας, δήλωσε στον «Π» ότι πρέπει όλες οι αρμόδιες Υπηρεσίες από το μετερίζι τους να επιβάλλουν κυρώσεις. Για τους ΕΟΑ, τόνισε ότι ο περί Ρυθμίσεως Οδών και Οικοδομών Νόμος, για τον οποίο έχουν την ευθύνη, τους δίνει εργαλεία ελέγχου και επιβολής μέτρων, ωστόσο εξέφρασε τη θέση ότι πρέπει να ενισχυθούν αυτά τα εργαλεία με ενίσχυση του Νόμου. «Αλλά το πρώτο που πρέπει να γίνει είναι οι αρμόδιες Αρχές, είτε είναι το Τμήμα Περιβάλλοντος είτε οι ΕΟΑ είτε οι Δήμοι είτε η Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας είτε οι Επαρχιακές Διοικήσεις, να δρουν με αποφασιστικότητα από την αρχή, προβαίνοντας άμεσα στη λήψη μέτρων για άρση των παρανομιών, αναλόγως ποια νομοθεσία που αντιστοιχεί σε κάθε Αρχή, παραβιάζεται», συμπλήρωσε ο κ. Ηλία.
Τα εργαλεία
Ειδικά για τους ΕΟΑ, ως οικοδομική αρχή, μπορούν από τον Περί Οδών και Οικοδομών Νόμο, να αξιοποιήσουν τα εξής άρθρα:
Άρθρο 2Ια: Αφορά την επιβολή διοικητικού προστίμου στον ιδιοκτήτη, ο όποιος ανεγείρει οικοδομή χωρίς να εξασφαλίσει άδεια οικοδομής. Το πρόσωπο μπορεί να λάβει ειδοποίηση και αν δεν λάβει τα απαραίτητα μέτρα για άρση της παράβασης μέσα στην προθεσμία που θα του θέσει η οικοδομική αρχή, τότε υπόκειται σε διοικητικό πρόστιμο, που δεν υπερβαίνει τις 5.000 ευρώ.
Επίσης, ανεξαρτήτως της επιβολής οποιουδήποτε διοικητικού προστίμου, πρόσωπο το οποίο ανεγείρει οικοδομή χωρίς να εξασφαλίσει άδεια οικοδομής, διαπράττει ποινικό αδίκημα. Μπορεί οι οικοδομική αρχή να απευθυνθεί στο δικαστήριο και σε περίπτωση πρώτης καταδίκης επιβάλλεται ποινή φυλάκισης που δεν υπερβαίνει το ένα έτος και χρηματική ποινή που δεν υπερβαίνει τις 10.000 ευρώ.
Άρθρο 23: Η οικοδομική αρχή μπορεί να απευθυνθεί στο δικαστήριο και αν το πρόσωπο καταδικαστεί για παραβίαση της νομοθεσίας, τότε το δικαστήριο μπορεί να διατάξει να κατεδαφιστεί ή να μετακινηθεί η οικοδομή ή τμήμα της.
