Μετά τους Ρώσους και τους Ισραηλινούς, τώρα και οι Κινέζοι κατακλύζουν τη συμπρωτεύουσα. Και όταν λέμε Κινέζοι δεν εννοούμε επιχειρηματίες αλλά φοιτητές, οι οποίοι μέσα από τις συνεργασίες που έκτισε το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου (ΤΕΠΑΚ) με αντίστοιχα πανεπιστήμια της χώρας, έρχονται στην Κύπρο, και πιο συγκεκριμένα στη Λεμεσό, για να παρακολουθήσουν μεταπτυχιακές σπουδές. Όπως τόνισε ο πρύτανης του ΤΕΠΑΚ, Παναγιώτης Ζαφείρης, η Κίνα ως χώρα κάνει μεγάλη προσπάθεια ανοίγματος σε άλλες χώρες, δημιουργώντας προγράμματα σπουδών που δίνουν τη δυνατότητα στους Κινέζους φοιτητές να αποκτήσουν εμπειρίες και στη συνέχεια να επιστρέψουν πίσω. Στη λίστα των πανεπιστημίων που συνεργάζονται, κατάφεραν να μπουν και οι ίδιοι, αρχικά με ένα μεταπτυχιακό πρόγραμμα που κάθε χρόνο φέρνει 20 Κινέζους φοιτητές στη χώρα μας, ενώ οι αιτήσεις ξεπερνούν τις 200. Το πρόγραμμα αφορά την ηλεκτρολογία, αλλά γίνονται συζητήσεις και για δεύτερο μεταπτυχιακό στην Τεχνητή Νοημοσύνη. Παράλληλα, υπάρχει ενδιαφέρον και από την Κίνα, μέσα από τη συμμαχία με άλλα τεχνολογικά πανεπιστήμια στην Ευρώπη, για τη δημιουργία και προπτυχιακών ξενόγλωσσων προγραμμάτων, τα οποία θα σχετίζονται με τη Σχολή στη Λάρνακα.
Διεθνοποίηση= Ξενόγλωσσα
Αναφερόμενος γενικά στο θέμα της διεθνοποίησης του ΤΕΠΑΚ, ο πρύτανης εξήγησε ότι το ίδρυμα, πέραν των συνεργασιών με πανεπιστήμια της Κίνας, συμμετέχει ενεργά και στη συμμαχία του Ευρωπαϊκού Τεχνολογικού Πανεπιστημίου, που επιτρέπει την ανταλλαγή φοιτητών και την ανάπτυξη κοινών προγραμμάτων. Σε αυτό το πλαίσιο, πρόσθεσε, η δυνατότητα τού να παρέχει το ΤΕΠΑΚ ξενόγλωσσα προπτυχιακά προγράμματα σπουδών, είναι επιβεβλημένη. Υπενθυμίζεται ότι, μετά από χρόνια συζητήσεων σε επίπεδο Βουλής και Υπουργείου Παιδείας, πριν από ούτε έναν μήνα, η ολομέλεια της Βουλής των Αντιπροσώπων ψήφισε τους κανονισμούς οι οποίοι επιτρέπουν, με κάποιους περιορισμούς, στα δημόσια πανεπιστήμια να παρέχουν σε φοιτητές τους ξενόγλωσσα προπτυχιακά προγράμματα σπουδών. «Ναι μεν οι περιορισμοί δυσκολεύουν το έργο μας, αλλά για εμάς είναι μια καλή αρχή το ότι επιτέλους ψηφίστηκαν οι κανονισμοί», σημείωσε ο πρύτανης, προσθέτοντας ότι «ως πανεπιστήμιο, πρέπει τώρα να αξιοποιήσουμε στο έπακρο τις δυνατότητες που δίνει το νομοθετικό πλαίσιο. Ήδη, τα τελευταία χρόνια εντοπίζοντας τη σημασία των διαπανεπιστημιακών προγραμμάτων σπουδών, όπως τα ενθαρρύνει και η ΕΕ, μέσω των συμμαχιών ευρωπαϊκών πανεπιστημίων εργαζόμαστε εντατικά για την ανάπτυξη ξενόγλωσσων προγραμμάτων, ενώ επιταχύνουμε τις συζητήσεις που βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη με διεθνή πανεπιστήμια για την από κοινού προσφορά κοινών διαπανεπιστημιακών προγραμμάτων σπουδών. Η θεσμοθέτηση εξαίρεσης στο νομικό πλαίσιο της δυνατότητας να προσφέρονται διαπανεπιστημιακά προγράμματα σε οποιαδήποτε γλώσσα αποτελεί μια ιδιαίτερα θετική εξέλιξη για το πανεπιστήμιό μας»
«Τρικλοποδιές» στην αυτονομία
Όπως αναφέρθηκε και πιο πάνω, η ψήφιση του νόμου για τα ξενόγλωσσα συνοδεύεται με μια σειρά από περιορισμούς, οι οποίοι συνδέονται άμεσα με την «αδυναμία» την οποία εντοπίζει ο πρύτανης του ΤΕΠΑΚ, από πλευράς κυβέρνησης και Βουλής, κατανόησης «της ανάγκης αυτονομίας των πανεπιστημίων, καθώς η υπερβολική κρατική παρέμβαση περιορίζει την ανάπτυξη και παραγωγικότητα των δημόσιων ιδρυμάτων». Πέραν των ξενόγλωσσων, τα οποία συζητούνταν πάνω από δέκα χρόνια μέχρι να ψηφιστούν, αυτή η αδυναμία εντοπίζεται, σύμφωνα με τον κ. Ζαφείρη, στην υλικοτεχνική ανάπτυξη του ΤΕΠΑΚ. Χαρακτηριστικά ανέφερε ότι, παρ' όλο που έχουν εξασφαλιστεί 125 εκατομμύρια ευρώ από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) για εστίες, η γραφειοκρατία καθυστερεί την έναρξη των έργων, καθώς απαιτούνται μελέτες βιωσιμότητας και εγκρίσεις, παρότι έχουν ήδη διεξαχθεί αρχιτεκτονικοί διαγωνισμοί και έχουν κατατεθεί τα απαραίτητα έγγραφα στην ΕΤΕπ. Ερωτηθείς για το πού βρισκόμαστε σε σχέση με τη δημιουργία εστιών στη Λεμεσό, ο κ. Ζαφείρης εξήγησε ότι το έργο προχωρά με στόχο οι πρώτοι 150 φοιτητές να μπουν στις εστίες τον Σεπτέμβριο του 2026.
«Κερδίζουμε έδαφος»
Κατά τον πρύτανη, το ΤΕΠΑΚ έχει καταγράψει τα τελευταία χρόνια αξιοσημείωτη πρόοδο σε ακαδημαϊκό, ερευνητικό και κοινωνικό επίπεδο, κάτι που επιβεβαιώνεται και με την πρόσφατη ένταξή του στη διεθνή κατάταξη QS World University Rankings. Όπως επισημαίνει, το ΤΕΠΑΚ κερδίζει αναγνώριση όχι μόνο μέσα από τις κατατάξεις, αλλά και μέσω των συνεργασιών του με πανεπιστήμια του εξωτερικού, οι οποίες είναι ίσως πιο σημαντικές. Το μεγαλύτερο όφελος των κατατάξεων, όπως αναφέρει ο κ. Ζαφείρης, είναι η δυνατότητα αυτοαξιολόγησης που παρέχουν στα πανεπιστήμια. Από τις σχετικές αναλύσεις διαφαίνεται πρόοδος σε όλους τους δείκτες, όπως την ποιότητα των προγραμμάτων, την έρευνα και τη φοιτητική ζωή, γεγονός που δείχνει ότι το ίδρυμα ακολουθεί τη σωστή κατεύθυνση. Όσον αφορά το όραμα για το μέλλον, τονίστηκε η σημασία το ΤΕΠΑΚ να καταξιωθεί, τόσο σε τοπικό όσο και σε διεθνές επίπεδο. Τα τελευταία χρόνια το πανεπιστήμιο έχει εργαστεί προς αυτή την κατεύθυνση και ήδη αναγνωρίζεται στην Κύπρο ως ένας από τους πιο έμπιστους οργανισμούς. Σε διεθνές επίπεδο η προσπάθεια ενισχύεται μέσα από τη συμμετοχή στη συμμαχία του Ευρωπαϊκού Τεχνολογικού Πανεπιστημίου και συνεργασίες με πανεπιστήμια, όπως της Κίνας, γεγονός που «αποδεικνύει ότι το ίδρυμα αποτελεί έναν ισχυρό παίκτη στο διεθνές ακαδημαϊκό περιβάλλον. Ο στόχος είναι να διατηρηθεί και να βελτιωθεί αυτή η εικόνα μέσω ισχυρών προγραμμάτων σπουδών και εντατικής ερευνητικής δραστηριότητας».
Νέα προγράμματα
Ο κ. Ζαφείρης μίλησε και για τα νέα προγράμματα σπουδών, τρία στον αριθμό, που εντάσσονται φέτος στην εργοθεραπεία, στην επιστήμη δεδομένων και στην επιστήμη δεδομένων για τα χρηματοοικονομικά, τα οποία παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον. Το πανεπιστήμιο αριθμεί 13 τμήματα και πολλά προγράμματα σπουδών, ενώ επεκτείνεται εκτός Λεμεσού, με την Πάφο να έχει ήδη τη Σχολή Διοίκησης Τουρισμού, Φιλοξενίας και Επιχειρηματικότητας, και σχεδιάζεται η ίδρυση Σχολής Θαλάσσιων Επιστημών, Τεχνολογίας και Βιώσιμης Ανάπτυξης στη Λάρνακα.
Για τη λειτουργία της σχολής στη Λάρνακα, «το χρονοδιάγραμμα», σημείωσε ο πρύτανης, «προβλέπει να δεχθεί τους πρώτους φοιτητές τον Σεπτέμβριο του 2027. Αναμένεται η ολοκλήρωση νομοθετικών ρυθμίσεων και η παραχώρηση του προϋπολογισμού το 2026, ενώ ο Δήμος Λάρνακας έχει αναλάβει τη χρηματοδότηση των κτηριακών εγκαταστάσεων, με την έναρξη των εργασιών να προβλέπεται μέχρι το τέλος του 2026 και ολοκλήρωση σε 18 μήνες». Σε ό,τι αφορά τις φοιτητικές εστίες στη Λάρνακα, προγραμματίζεται να ακολουθηθεί το μοντέλο της Πάφου, όπου μέσω συμφωνίας με τον δήμο και συνεργασίες με τοπικούς φορείς θα δημιουργηθούν εστίες σε προσιτές τιμές.
Ο αντίκτυπος της έρευνας
Απαντώντας σε ερώτηση αναφορικά με το ποια μέτρα λαμβάνει το ίδρυμα για ενίσχυση της ερευνητικής δραστηριότητας, ο πρύτανης εξήγησε ότι δημιουργήθηκαν προγράμματα στήριξης νέων διδακτόρων με οικονομική ενίσχυση και συνεργασία με ακαδημαϊκούς του ΤΕΠΑΚ για ανάπτυξη ερευνητικών προτάσεων. Επιπλέον, «δίνεται έμφαση στη διεπιστημονικότητα με προγράμματα που φέρνουν μαζί ακαδημαϊκούς από διαφορετικές σχολές, οι οποίοι υποβάλλουν ανταγωνιστικές προτάσεις προς χρηματοδότηση. Υπάρχει επίσης κονδύλι που διανέμεται στους ακαδημαϊκούς ανάλογα με την παραγωγικότητά τους, με σκοπό την ενίσχυση της δυνατότητας του πανεπιστημίου να διεκδικεί εξωτερική χρηματοδότηση. Η φιλοσοφία του ιδρύματος είναι να μην χρηματοδοτεί μόνο την έρευνα, αλλά και να προσφέρει τα εργαλεία στους ερευνητές για να διεκδικούν επιπλέον πόρους», υπογράμμισε ο κ. Ζαφείρης. Σε ό,τι αφορά τώρα τη σύνδεση της έρευνας με τις ανάγκες της κοινωνίας και της οικονομίας, ο πρύτανης έφερε ως παράδειγμα προγράμματα σπουδών που συνδέονται άμεσα με τον οικονομικό και κοινωνικό ιστό της Κύπρου. Ένα από αυτά είναι το πτυχίο νοσηλευτικής όπου οι απόφοιτοι της Σχολής Επιστημών Υγείας καλύπτουν τις ανάγκες στα δημόσια και ιδιωτικά νοσηλευτήρια. Ακόμη, η Γεωπονική Σχολή ασχολείται με ζητήματα όπως η πιστοποίηση του χαλλουμιού και η επιστήμη των τροφίμων, «τομείς με σημαντική κοινωνική και οικονομική αξία».