Η Κύπρος στέλνει μόλις έξι ευρωβουλευτές στο 720μελές Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Αυτή η αριθμητική πραγματικότητα σημαίνει ότι η επιρροή δεν μετριέται με αριθμούς αλλά με στρατηγική: Πόσο αποτελεσματικά εργάζονται οι εκπρόσωποι της χώρας μας μέσα στις πολιτικές τους ομάδες, πόσο καλά αξιοποιούν τις επιτροπές και πόσο συστηματικά συνδέουν τις κυπριακές προκλήσεις με τις ευρωπαϊκές συζητήσεις; Από τη μετανάστευση και την ασφάλεια έως το κόστος ζωής, την ενέργεια και τον ψηφιακό μετασχηματισμό, οι Κύπριοι ευρωβουλευτές έχουν την αποστολή να καταστήσουν ορατές τις τοπικές πραγματικότητες σε μια αίθουσα που συχνά κυριαρχείται από τα συμφέροντα των μεγαλύτερων κρατών.
Διαβάστε το πρωτότυπο άρθρο στο Politis to the Point: Cyprus’ Voice in Brussels: What the Island Can Expect from its MEPs
Καθένας από τους Κύπριους ευρωβουλευτές επισημαίνει στον «Π» συγκεκριμένα επιτεύγματα των τελευταίων ετών. Άλλοι αναδεικνύουν τη νομοθετική τους συμβολή στην ενέργεια ή την ψηφιοποίηση, άλλοι τονίζουν τον ρόλο τους στην προώθηση ανθρωπιστικών διαδρόμων στην Ανατολική Μεσόγειο ή στη διατήρηση του Κυπριακού στην ευρωπαϊκή ατζέντα.
Λουκάς Φουρλάς: Επιμονή, τεκμηρίωση, ομαδικότητα
Ο Λουκάς Φουρλάς περιγράφει την προσέγγισή του με πρακτικούς όρους: Οι πλειοψηφίες καθορίζουν τα αποτελέσματα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, άρα η δουλειά είναι να οικοδομούνται συμμαχίες. Αυτό, λέει, γίνεται στις επιτροπές και στα δωμάτια διαπραγματεύσεων, λιγότερο στις δημόσιες τοποθετήσεις, περισσότερο στη διαμόρφωση κειμένων που μπορούν να υπογράψουν διαφορετικές ομάδες.
Σε όσα αρχεία αναφέρεται, η γραμμή είναι συνεπής. Για τα δίδακτρα μετά το Brexit υποστήριξε ότι οι Ευρωπαίοι φοιτητές που είχαν ήδη εγγραφεί δεν έπρεπε να αντιμετωπίσουν απότομες, τιμωρητικές αυξήσεις, θέση που, όπως λέει, καθοδηγεί πλέον τη στάση του Κοινοβουλίου στις συνομιλίες με το Λονδίνο. Ως εισηγητής για τις συνθήκες εργασίας των επαγγελματιών υγείας, διαμορφώνει προτάσεις για πιο σαφείς και δίκαιους κανόνες για γιατρούς, νοσηλευτές και φαρμακοποιούς, καθώς και για ομαλότερη διασυνοριακή κινητικότητα. Στα ψηφίσματα που αφορούν την Κύπρο, τονίζει ότι οι πλειοψηφίες συγκροτούνται άρθρο προς άρθρο. Είτε εξασφαλίζεις στήριξη από διάφορες ομάδες είτε το κείμενο δεν περνά.
Ο κ. Φουρλάς συντόνισε εντός του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος το επείγον ψήφισμα για τους πέντε Ε/Κ κρατουμένους, υποστηρίζοντας ότι έπρεπε, πρώτο, να καταλογίζει άμεσα ευθύνη στην Τουρκία ως κατοχική δύναμη και, δεύτερο, να αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο περαιτέρω μέτρων αν δεν υπάρξει συμμόρφωση. Τονίζει ότι τέτοια ψηφίσματα είναι εργαλεία πίεσης και όχι λύσεις από μόνα τους.
Σε εθνικό επίπεδο, ζητά τακτικό και δομημένο συντονισμό μεταξύ των θεσμών της Κύπρου και των ευρωβουλευτών της, ώστε ευαίσθητοι φάκελοι να προβλέπονται έγκαιρα και να αντιμετωπίζονται συντονισμένα. Η έμφασή του είναι στη μέθοδο: «Αποτελέσματα έρχονται από επιμονή, τεκμηρίωση και ομαδική δουλειά, όχι από μεγάλα λόγια».
Μιχάλης Χατζηπαντέλα: Μικρή χώρα αλλά με ισχυρή φωνή
Αντλώντας από το υπόβαθρό του στη διοίκηση και την υγεία, ο Μιχάλης Χατζηπαντέλα βλέπει τον ρόλο του στην προστασία των ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων της Κύπρου, ενώ προωθεί μεταρρυθμίσεις όπου χρειάζεται.
Ως εισηγητής στην Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων για φορολογικά θέματα, λέει ότι εργάστηκε ώστε να αποτραπούν γενικευμένες αλλαγές που θα έπλητταν το κυπριακό καθεστώς. Για παράδειγμα, κάθε προσπάθεια για έναν ενιαίο, υψηλότερο εταιρικό φόρο. Ενσωμάτωσε επίσης τροπολογίες που πρότειναν κυπριακοί επαγγελματικοί φορείς: «Για πρώτη φορά η Κύπρος ακούστηκε σοβαρά στις Βρυξέλλες και το τελικό κείμενο αποφεύγει αρνητικές επιπτώσεις, ενώ προσθέτει πρόνοιες που μας ευνοούν».
Στην ανταγωνιστικότητα είναι ξεκάθαρος: Ο τομέας υπηρεσιών της Κύπρου «είναι ήδη από τους ισχυρότερους στην Ευρώπη, εκτός εξαιρέσεων όπως το Λουξεμβούργο ή η Ολλανδία». Η προτεραιότητα δεν είναι να κυνηγάμε περισσότερη ανταγωνιστικότητα αλλά «να διαφυλάξουμε ό,τι έχουμε αποτρέποντας επιζήμιους νέους κανόνες».
Η ενέργεια είναι ο άλλος πυλώνας. Στην Επιτροπή Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας, ζήτησε γραπτώς λεπτομερή στοιχεία για τον GSI: πραγματικό κόστος για Κύπρο και Ελλάδα, ανταλλάγματα και χρονοδιαγράμματα. Επιμένει ότι οι Κύπριοι φορολογούμενοι δεν πρέπει να επωμιστούν δυσανάλογο βάρος.
Στο εσωτερικό, ζητά απλοποίηση της φορολογίας που να κατανοούν πολίτες και επενδυτές, στοχευμένες ελαφρύνσεις για ευάλωτα νοικοκυριά απέναντι στον πληθωρισμό και τη διατήρηση κινήτρων που προσελκύουν δραστηριότητες υψηλής αξίας: «Η κατάργηση των εργαλείων που στηρίζουν έναν από τους πιο δυναμικούς μας τομείς θα ήταν λάθος».
Το δίδαγμα, λέει, είναι ότι μια μικρή χώρα μπορεί να διαμορφώσει τη στάση του Κοινοβουλίου όταν μιλά με ισχυρή φωνή.
Κώστας Μαυρίδης: «Βλέπει» ενιαίο σχέδιο στέγασης
Έμπειρος σε οικονομικά θέματα, ο Κώστας Μαυρίδης συνδυάζει πολιτική ευθύτητα με θεσμικό ρεαλισμό. Αναγνωρίζει ότι η εξοικείωση με τα κοινωνικά δίκτυα επηρεάζει τη συμπεριφορά των ψηφοφόρων αλλά «στη δημοκρατία η ευθύνη ανήκει στους πολίτες και τα λάθη μπορούν να διορθωθούν». Στο Κοινοβούλιο συχνά διαφοροποιείται από τη γραμμή της ομάδας του σε εθνικά ζητήματα, επιλογή που «μάλλον στοίχισε ευκαιρίες ανέλιξης» αλλά την παρουσιάζει ως ζήτημα αρχής.
Κριτικάρει όταν τα θεσμικά όργανα της ΕΕ παρακάμπτουν το Κοινοβούλιο, για παράδειγμα στην ευρωπαϊκή άμυνα ή την Τουρκία, και ζητά σαφείς αναφορές στην ουσία του Κυπριακού, όχι υπεκφυγές. Η επικείμενη κυπριακή προεδρία, λέει, είναι ευκαιρία αν η Λευκωσία εργαστεί μεθοδικά.
Σε ουσιαστικό επίπεδο, ο Μαυρίδης προώθησε τη στροφή της στέγασης από τοπική αγωνία σε ευρωπαϊκή προτεραιότητα. Ως διαπραγματευτής στον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, συνέβαλε να εξασφαλιστεί παράθυρο για τα κράτη μέλη να κατευθύνουν κονδύλια στη στέγαση· ευκαιρία που η Κύπρος έχει υποχρησιμοποιήσει, όπως υποστηρίζει, λόγω νοοτροπίας, κενών συντονισμού και συμφερόντων: «Όταν αυξάνεται η προσφορά, όπως στη φοιτητική στέγη και την προσιτή ιδιοκατοίκηση, κάποιοι δεν θα συνεχίσουν να έχουν υπερκέρδη».
Θέλει ένα ευρωπαϊκό σχέδιο στέγασης κατά τη διάρκεια της κυπριακής προεδρίας και θα στήριζε χαρτοφυλάκιο επιτρόπου που να περιλαμβάνει τη λέξη «Στέγαση». Επιμένει όμως σε πρακτικούς μοχλούς –πρότυπα, υλικά, κίνητρα, βέλτιστες πρακτικές– αντί για γενικολογίες.
Το γενικό του δίδαγμα για τη νομοθετική επιρροή είναι πεζό: η Κομισιόν προτείνει, το Κοινοβούλιο αποφασίζει –αν είσαι έγκαιρα, με συμμαχίες και τεχνική προετοιμασία. Αυτό, περισσότερο από τα συνθήματα, είναι το πώς τα μικρά κράτη διαμορφώνουν αποτελέσματα.
Γιώργος Γεωργίου: Όρια, διαφάνεια και εποπτεία
Ο Γιώργος Γεωργίου σκιαγραφεί ένα όραμα Ευρώπης «πιο ανθρώπινης, δίκαιης και ειρηνικής», η οποία, όμως, υστερεί στη λανθασμένη προσέγγιση στον πόλεμο στην Ουκρανία, αδρανεί στη Γάζα, υποχωρεί στην πράσινη μετάβαση και στους μεταναστευτικούς κανόνες που δεν ειναι ούτε δίκαιοι ούτε δημοκρατικοί.
Συμμετέχει στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων και στην Περιβάλλοντος και Δημόσιας Υγείας. Υπήρξε εισηγητής για τη βιωσιμότητα του νερού, προτεραιότητα για τον ευρωπαϊκό Νότο. Για την ομάδα της αριστεράς χειρίζεται τώρα το πακέτο για τα φάρμακα και πιέζει για εργασιακά δικαιώματα των εργαζομένων στον τομέα της υγείας. Έχει επίσης εργαστεί για τα αναπαραγωγικά δικαιώματα. Πέρα από τις μόνιμες επιτροπές, διετέλεσε αντιπρόεδρος στην εξεταστική PEGA για το λογισμικό παρακολούθησης, πιέζοντας για ισχυρότερα όρια και εποπτεία, και συμμετείχε στην ειδική έρευνα για τις προμήθειες εμβολίων Covid, ζητώντας διαφάνεια στις συναλλαγές της Κομισιόν και μεγαλύτερη λογοδοσία.
Η γραμμή του για τη Γάζα είναι σαφής: Η Ευρώπη απουσιάζει, και η τρέχουσα πρακτική υπό το πρόσχημα της αυτοάμυνας συγκρούεται με το διεθνές δίκαιο. Η ανθρωπιστική βοήθεια είναι «ελάχιστη», ενώ κατηγορεί και την κυπριακή κυβέρνηση για στάση που βασίζεται στη συμβολική πολιτική. «Η Κύπρος έχει ένα ισχυρό όπλο: Το διεθνές δίκαιο. Αν τα διπλά μέτρα και σταθμά το διαβρώσουν, θα στραφεί εναντίον μας».
Για τους πέντε Ε/Κ που κρατούνται στα κατεχόμενα, έγραψε δύο φορές στην πρόεδρο Μετσόλα στα τέλη Αυγούστου. Δεν έλαβε απάντηση. Κατά την ανάγνωσή του, οι θεσμοί της ΕΕ μένουν σιωπηλοί επειδή η Τουρκία είναι «χρήσιμη» –για τον πληθυσμό, την αναβάθμιση σχέσεων, την τελωνειακή ένωση και τις θεωρήσεις. «Μην περιμένετε θαύματα από ένα ψήφισμα,» προειδοποιεί, «αλλά πρέπει να επιμένουμε».
Γεάδης Γεάδη: Έμφαση στη μετανάστευση
Η έμφαση του Γεάδη Γεάδη είναι στην ασφάλεια και την τάξη. «Η επιρροή συχνά κερδίζεται μέσα από δίκτυα, συνέδρια και παρεμβάσεις εκτός αιθούσης». Τα ψηφίσματα έχουν πολιτική αξία, λέει, «αλλά αποτελέσματα έρχονται όταν πείθεις ότι είσαι σοβαρός, αξιόπιστος και ενεργός».
Κατά τις καλοκαιρινές πυρκαγιές λέει ότι αξιοποίησε επαφές σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες για να διερευνήσει εναέρια υποστήριξη. Κάποιες προσπάθειες δεν προχώρησαν, άλλες όμως εξελίχθηκαν μέσω κυβερνητικών διαύλων. Το νόημα, υποστηρίζει, είναι να κινείσαι νωρίς, να ενημερώνεις τους θεσμούς και να συνεχίζεις να πιέζεις ώστε να υλοποιείται βοήθεια. Στα εξωτερικά, απορρίπτει την τακτική «να μιλάμε λιγότερο για την Κύπρο για να μην κουράζουμε τους εταίρους μας». Η έντονη εστίαση στην Ουκρανία, λέει, είναι ευκαιρία για προσεκτικές αναλογίες που κρατούν το Κυπριακό στο επίκεντρο, ενώ αντικρούουν αναθεωρητικές αφηγήσεις.
Στο μεταναστευτικό ζητά αυστηρή, κοινή πολιτική: Αιτητές που παρανομούν στη χώρα υποδοχής να μην κινούνται ελεύθερα στην ΕΕ. Η αξιόπιστη ταυτοποίηση είναι κρίσιμη ώστε να σταματήσουν οι «πολλαπλές ταυτότητες σε κράτη μέλη». Αυτό απαιτεί πόρους και προσωπικό, που προτείνει να χρηματοδοτηθούν κόβοντας «σπατάλες» αλλού.
Προτείνει τριμηνιαίο συμβούλιο Ευρωπαϊκών/Εξωτερικών Υποθέσεων με τον Πρόεδρο, τον υπουργό Εξωτερικών και τους ευρωβουλευτές, ώστε η Κύπρος να δρα προληπτικά σε φακέλους που την επηρεάζουν. Η ιδέα, λέει, έτυχε καλής υποδοχής αλλά δεν έχει ακόμη υλοποιηθεί.
Φειδίας Παναγιώτου: Δίκτυο 50 ανεξάρτητων ευρωβουλευτών
Το πρώτο έτος της θητείας του Φειδία Παναγιώτου ήταν περίοδος μαθητείας: «Είπα ναι σε όλα για να μάθω πώς λειτουργεί το Σώμα». Το δεύτερο έτος συγκεντρώνεται και εστιάζει στην προσπάθεια να συγκροτήσει δίκτυο περίπου 50 ευρωβουλευτών, ανεξάρτητων και μελών ομάδων, για να συνυπογράφουν τροπολογίες, να ανοίγουν συζητήσεις και να προωθούν ζητήματα. Δοκιμάζει ακόμη και το έδαφος για νέα πολιτική ομάδα: «Δύσκολο; Ναι. Αλλά το προσπαθούμε».
Ο στρατηγικός του «βόρειος αστέρας» είναι η ειρήνη: «Εξομάλυνση σχέσεων με Κίνα και Ρωσία, εμβάθυνση δεσμών με την Ινδία και μείωση της εξάρτησης της Ευρώπης από τις ΗΠΑ». Για το Κυπριακό πιστεύει ότι η πίεση είναι εφικτή αλλά «οι μεγάλες κινήσεις προέρχονται από τον ΠτΔ και τα κόμματα». Δηλώνει ανοιχτός να στηρίξει ανεξάρτητους στις εθνικές εκλογές ή να διπλασιάσει την προσπάθεια δημιουργίας ευρωπαϊκού μπλοκ που να ενισχύει παράλληλα και την κυπριακή επιρροή.
Ως προς τις μεθόδους του δηλώνει πως επιδιώκει καλές σχέσεις με τους συναδέλφους του, ώστε αργότερα να στηρίζουν κυπριακές προτεραιότητες. Και εκπαίδευση σε ευρεία κλίμακα μέσω του podcast του, με στόχο να δημοσιοποιεί ιστορίες, φιλοσοφίες και να προωθεί την επιχειρηματικότητα: «Αν το σχολείο δεν αλλάζει γρήγορα, εκπαιδεύουμε το κοινό και αυξάνουμε την πίεση για μεταρρύθμιση».