«Πριν από περίπου τρεις εβδομάδες είχα επιβεβαιώσει ότι ήμασταν πιο κοντά από ποτέ στην επίτευξη μιας συμφωνίας που θα τερμάτιζε τον πόλεμο στη Λωρίδα της Γάζας και θα απελευθέρωνε τους Ισραηλινούς ομήρους που κρατούσε η πολιτοφυλακή της Χαμάς» δήλωσε στο politis.com.cy η πολιτική αναλύτρια με ειδίκευση στα θέματα της Μέσης Ανατολής και αρθρογράφος σε πολλά ξένα δίκτυα ενημέρωσης, Ευανθία Κουλουριώτη, προσθέτοντας πως «σήμερα φαίνεται ότι απέχουμε ώρες ή ημέρες από την ανακοίνωση αυτής της συμφωνίας».
«Τις τελευταίες ημέρες», σημείωσε, «στην πρωτεύουσα του Κατάρ, Ντόχα, έγιναν εντατικοί γύροι έμμεσων διαπραγματεύσεων μεταξύ εκπροσώπων της ισραηλινής κυβέρνησης και της Χαμάς, σε συντονισμό με εκπροσώπους της κυβέρνησης Μπάιντεν, της κυβέρνησης του Κατάρ και της αιγυπτιακής κυβέρνησης, σε συνδυασμό με τον πολύ σημαντικό ρόλο του απεσταλμένου του προέδρου Τραμπ για τη Μέση Ανατολή, Στιβ Γουίτκοφ».
«Κατά τη διάρκεια αυτών των γύρων», τόνισε, «οι απόψεις ήρθαν πιο κοντά και τα χάσματα μεταξύ των δύο πλευρών γεφυρώθηκαν, έτσι ώστε σήμερα να βρισκόμαστε μπροστά σε μια συνολική συμφωνία που χωρίζεται σε τρία στάδια, η οποία τερματίζει τον πόλεμο, απελευθερώνει τους ομήρους και ανοίγει το δρόμο για την έναρξη της ανοικοδόμησης της Λωρίδας της Γάζας».
Όσον αφορά τις σημαντικότερες λεπτομέρειες αυτής της συμφωνίας, σύμφωνα με όσα έχουν διαρρεύσει μέχρι στιγμής, η Κουλουριώτη είπε ότι θα υπάρχουν τρία στάδια:
«Το πρώτο στάδιο αρχίζει με την απελευθέρωση 33 ισραηλινών ομήρων με αντάλλαγμα μια προσωρινή κατάπαυση του πυρός για 42 ημέρες, κατά τη διάρκεια της οποίας αρκετές ισραηλινές ταξιαρχίες αποσύρονται από κατοικημένες περιοχές της Λωρίδας της Γάζας, την απελευθέρωση ενός συγκεκριμένου αριθμού παλαιστίνιων κρατουμένων (ορισμένοι από τους οποίους εκτίουν ποινές ισόβιας κάθειρξης) και την αύξηση της ποσότητας ανθρωπιστικής βοήθειας που εισέρχεται στη Λωρίδα, συμπεριλαμβανομένων των καυσίμων. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, οι διαπραγματεύσεις μεταξύ της ισραηλινής κυβέρνησης και των εκπροσώπων της Χαμάς θα ενταθούν για να οριστικοποιηθούν οι λεπτομέρειες του δεύτερου σταδίου και να απελευθερωθούν όλοι οι άμαχοι όμηροι.
Στο δεύτερο στάδιο, το οποίο επίσης διαρκεί 42 ημέρες, θα απελευθερωθούν όλοι οι όμηροι Ισραηλινοί στρατιώτες με αντάλλαγμα έναν συγκεκριμένο αριθμό Παλαιστίνιων κρατουμένων, παράλληλα με την πλήρη αποχώρηση των IDF από το εσωτερικό της Λωρίδας, συμπεριλαμβανομένης της περιοχής Νετζαρίμ και του διαδρόμου Φιλαδέλφειας.
Στο τρίτο στάδιο, τα σώματα και τα λείψανα των νεκρών και από τις δύο πλευρές θα ανταλλαγούν αφού προσδιοριστεί η ταυτότητά τους, θα κηρυχθεί βιώσιμη κατάπαυση του πυρός και θα εφαρμοστούν τα σχέδια για την ανοικοδόμηση της Λωρίδας της Γάζας, η οποία μπορεί να επεκταθεί για πέντε χρόνια υπό την εποπτεία των Ηνωμένων Εθνών και ορισμένων χωρών και διεθνών οργανισμών, θα ανοίξουν τα περάσματα και θα επιτραπεί η κυκλοφορία ανθρώπων και εμπορευμάτων».
Γιατί τώρα;
Ακολούθως η Κουλουριώτη ανέφερε ότι «η εσωτερική, περιφερειακή και διεθνής πραγματικότητα ωθεί τόσο την κυβέρνηση Νετανιάχου όσο και την πολιτοφυλακή της Χαμάς να προχωρήσουν σε αυτή τη συμφωνία, ο καθένας σύμφωνα με τα συμφέροντά του».
Από την πλευρά της Χαμάς, υπογράμμισε, «παρά τη συνεχιζόμενη ικανότητά της να πραγματοποιεί κάποιες επιθέσεις κατά των ισραηλινών δυνάμεων, να διεισδύει στη βόρεια Λωρίδα της Γάζας και να εκτοξεύει κάποιες ρουκέτες πρόσφατα, η πολιτοφυλακή έχει εξαντληθεί σε μεγάλο βαθμό στρατιωτικά και ανθρώπινα».
«Είναι πιθανό», ανέφερε, «η Χαμάς να έχει χάσει περίπου το 90% των στρατιωτικών δυνατοτήτων της και πάνω από το 80% των ανθρώπινων δυνατοτήτων της». Από την άλλη πλευρά, σημείωσε, «η καταστροφή και η δύσκολη ανθρωπιστική πραγματικότητα στην οποία ζουν οι κάτοικοι της Λωρίδας της Γάζας έχει αρχίσει να επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό τη δημοτικότητά της Χαμάς, γεγονός που θα επηρεάσει αρνητικά την παρουσία της πολιτοφυλακής στο εσωτερικό της Λωρίδας στο μέλλον».
Σε περιφερειακό επίπεδο, συνέχισε η Κουλουριώτη, «η ανακοίνωση της πολιτοφυλακής της Χεζμπολάχ για κατάπαυση του πυρός στα τέλη του περασμένου Νοεμβρίου, χωρίς να θέσει όρο για κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, έκανε τους ηγέτες της Χαμάς να θεωρήσουν ότι πλέον είναι μόνοι τους στη μάχη και ότι η λεγόμενη στρατηγική της ενότητας των μετώπων έχει λήξει, οπότε δεν είναι πλέον λογικό να ακούνε τη γνώμη της Τεχεράνης ή οποιασδήποτε από τις πολιτοφυλακές τους στην περιοχή. Ως εκ τούτου, μια κατάπαυση του πυρός τώρα, ειδικά πριν από την άφιξη του Τραμπ, μπορεί να είναι η τελευταία ευκαιρία, διαφορετικά θα σημάνει το στρατιωτικό τέλος της Χαμάς και το τέλος της δημοτικότητάς της μεταξύ των Παλαιστινίων».
Νετανιάχου και Τραμπ
Ακολούθως είπε ότι» από ισραηλινής πλευράς, ο Τραμπ και ο ειδικός απεσταλμένος του έπαιξαν σημαντικό ρόλο στο να πιέσουν την κυβέρνηση Νετανιάχου να επιδείξει κάποια ευελιξία για την επίτευξη συμφωνίας, ως μια θετική χειρονομία προς τη νέα κυβέρνηση Τραμπ, υπό το πρίσμα της κοινής άποψης των δύο πλευρών σχετικά με το ιρανικό καθεστώς και την ανάγκη να τερματιστεί ο κίνδυνος του πυρηνικού του προγράμματος, είτε στρατιωτικά είτε μέσω μιας νέας, πιο αυστηρής συμφωνίας».
Εσωτερικά, πρόσθεσε, «μπορεί να ειπωθεί ότι ο Νετανιάχου, του οποίου η δημοτικότητα είχε φτάσει στο χαμηλότερο σημείο της μετά τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου 2023, κατάφερε να ανασυγκροτήσει τη λαϊκή του βάση μέσω σημαντικών στρατιωτικών επιτευγμάτων κατά της Χαμάς, ιδίως με την εξόντωση του ηγέτη της και σχεδιαστή των επιθέσεων αυτών, Γιαχία Σινουάρ, και κατά της Χεζμπολάχ με τη δολοφονία του ηγέτη της Χασάν Νασράλα και της πρώτης, δεύτερης και τρίτης σειράς ηγετών της, με την επιβολή μιας συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός που ανάγκασε τη Χεζμπολάχ να αποσυρθεί στα βόρεια του ποταμού Λιτάνι, περίπου 35 χιλιόμετρα μακριά από τα ισραηλινά σύνορα. Η κυβέρνηση Νετανιάχου εξαπέλυσε επίσης την πρώτη άμεση και δημόσια στρατιωτική επίθεση κατά του ιρανικού καθεστώτος. Ο Νετανιάχου βλέπει την ανάγκη να μεταφράσει αυτά τα στρατιωτικά επιτεύγματα, τα οποία επανασχεδιάζουν τον χάρτη επιρροής στη Μέση Ανατολή, σε μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα, η οποία τον τοποθετεί ως ιστορικό ηγέτη του κράτους του Ισραήλ».
«Κατά συνέπεια και στο πλαίσιο αυτής της εσωτερικής, περιφερειακής και διεθνούς εξίσωσης», υποστήριξε, «τόσο η ισραηλινή κυβέρνηση όσο και οι ηγέτες της Χαμάς έχουν πεισθεί ότι η χρονική στιγμή είναι κατάλληλη για να ολοκληρωθεί η συμφωνία και στη συνέχεια να προχωρήσουν στο επόμενο βήμα».
Οι μελλοντικές επιδιώξεις της Χαμάς
Από την πλευρά της Χαμάς, είπε, «η πολιτοφυλακή θα εργαστεί για να προσπαθήσει να ξαναχτίσει τη στρατιωτική και πολιτική ηγετική κλίμακα. Η πολιτοφυλακή δεν έχει ακόμη ανακοινώσει τον επικεφαλής του πολιτικού της γραφείου, ενώ ο Μοχάμεντ Σινουάρ, ο ηγέτης της πολιτοφυλακής εντός της Λωρίδας της Γάζας, είναι πρακτικά επικεφαλής. Στη συνέχεια, η πολιτοφυλακή θα προσπαθήσει να εκμεταλλευτεί τη συμφωνία για να ανασυγκροτήσει τη δημοτικότητά της μεταξύ των κατοίκων της Λωρίδας, από τη μία πλευρά, ενώ από την άλλη θα δώσει μεγαλύτερη έμφαση στην αύξηση της παρουσίας της στην περιοχή της Δυτικής Όχθης».
Εν τω μεταξύ, πρόσθεσε, «η ηγεσία της Χαμάς εκτός της Λωρίδας της Γάζας θα προσπαθήσει να ανοικοδομήσει τις περιφερειακές της σχέσεις, αν και ορισμένοι ηγέτες της πολιτοφυλακής εξακολουθούν να επιμένουν στην ανάγκη να εκμεταλλευτούν την ανάγκη του Ιράν να διατηρήσει ένα χαρτί πίεσης στο κράτος του Ισραήλ, ζητώντας νέα οικονομική στήριξη για την ανοικοδόμηση της Λωρίδας της Γάζας, η οποία θα εξυπηρετήσει επίσης τη δημοτικότητα της Χαμάς». Σημείωσε ωστόσο ότι «ένα άλλο τμήμα της ηγεσίας της πολιτοφυλακής βλέπει την ανάγκη να διαχωριστεί από το ιρανικό καθεστώς και να οικοδομήσει σχέσεις με την Άγκυρα ως εναλλακτική λύση που τους στηρίζει».
Από την πλευρά της ισραηλινής κυβέρνησης, τόνισε, «ο τερματισμός του φακέλου των ομήρων και του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας θα της επιτρέψει να επικεντρωθεί σε διάφορους καυτούς και σημαντικούς φακέλους στην περιοχή».
«Πρώτον», υποστήριξε η Κουλουριώτη, «η κυβέρνηση Νετανιάχου θα εργαστεί για την ανοικοδόμηση του στρατιωτικού της αποθέματος με την υποστήριξη της κυβέρνησης Τραμπ. Η εμπειρία που απέκτησαν οι Δυνάμεις Άμυνας του Ισραήλ (IDF) μέσα από αυτόν τον πόλεμο, τον οποίο διεξήγαγε σε επτά μέτωπα, θα χρησιμοποιηθεί επίσης για τυχόν νέα γεγονότα κλιμάκωσης στο μέλλον. Από την άλλη πλευρά, οι IDF θα παρακολουθούν την πλήρη εφαρμογή της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός από τη Χεζμπολάχ και τον λιβανέζικο στρατό, στο πλαίσιο της προετοιμασίας για την επιστροφή των κατοίκων του βόρειου Ισραήλ στα χωριά τους. Στο νότο, η κυβέρνηση Νετανιάχου θα μπορέσει να εντείνει την άμεση και έμμεση επικοινωνία της με το Ριάντ για να αυξήσει την ισραηλινή στρατιωτική δράση κατά της πολιτοφυλακής των Χούτι και να ανοίξει το δρόμο για την εξομάλυνση των σχέσεων με το Βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας. Τέλος, και το πιο σημαντικό, με τον τερματισμό του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας παράλληλα με την άφιξη του Τραμπ στον Λευκό Οίκο, τα μάτια των IDF και των μυστικών υπηρεσιών του Ισραήλ θα είναι ανοιχτά και στραμμένα προς το ιρανικό έδαφος και το εκεί πυρηνικό πρόγραμμα».
Αλλάζει η Μέση Ανατολή
Στη συνέχεια η κ. Κουλουριώτη ανέφερε πως «όταν ο Γιαχία Σινουάρ εξαπέλυσε τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου πριν από περίπου ένα χρόνο και τρεις μήνες, επεδίωκε να επανασχεδιάσει τον χάρτη της ισραηλινο-παλαιστινιακής σύγκρουσης και τον χάρτη της Μέσης Ανατολής. Σήμερα, ο χάρτης της περιοχής έχει πράγματι αλλάξει, αλλά ο μεγαλύτερος χαμένος από αυτή την αλλαγή είναι η Χαμάς και οι σύμμαχοί της, ορισμένοι από τους οποίους έχουν αρχίσει σήμερα να περιγράφουν τον Σινουάρ ως προδότη και τρελό».
