Οι χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ βρίσκονται σε διαπραγματεύσεις για μια ιστορική αύξηση των αμυντικών δαπανών, σε μια προσπάθεια να ικανοποιήσουν την απαίτηση του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για επενδύσεις που θα φτάνουν το 5% του ΑΕΠ τους έως το 2032.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, η συμφωνία αυτή ενδέχεται να παρουσιαστεί στην επικείμενη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη, που θα πραγματοποιηθεί στις 24–25 Ιουνίου 2025. Οι υπουργοί Εξωτερικών της Συμμαχίας θα συζητήσουν τις λεπτομέρειες σε συνάντηση στην Αττάλεια της Τουρκίας.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, προτείνει μια προσέγγιση σε δύο φάσεις:
- 3,5% του ΑΕΠ σε παραδοσιακές στρατιωτικές δαπάνες.
- Επιπλέον 1,5% σε σχετικές δαπάνες όπως κυβερνοασφάλεια, μεταφορές, διπλής χρήσης τεχνολογίες και στρατιωτική κινητικότητα.
Σύμφωνα με την πρόταση, θα θεσπιστεί αυστηρός μηχανισμός παρακολούθησης, ώστε να αποτραπούν μελλοντικές αποκλίσεις.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες καλύπτουν σήμερα το 64% των συνολικών αμυντικών δαπανών του ΝΑΤΟ, ενώ η Ευρώπη και ο Καναδάς μόλις το 36%, σύμφωνα με τα στοιχεία για το 2024. Η νέα πρόταση αποσκοπεί στην ισοστάθμιση των βαρών.
Η επίτευξη του στόχου 5% θεωρείται τεράστια πρόκληση, κυρίως για χώρες όπως η Ιταλία και η Ισπανία, που μόλις πρόσφατα έφτασαν το ελάχιστο όριο του 2%. Ωστόσο, η αυξημένη πίεση μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία το 2022 έχει αναγκάσει πολλά κράτη να επανεξετάσουν τις αμυντικές τους στρατηγικές.
Η Συμμαχία έχει ήδη διανείμει άκρως απόρρητες λίστες "στόχων ικανότητας" στα κράτη-μέλη. Οι λίστες αυτές περιλαμβάνουν όπλα, εξοπλισμό και τεχνολογίες που κάθε χώρα πρέπει να αποκτήσει. Η οριστικοποίηση αναμένεται στην υπουργική σύνοδο του Ιουνίου στις Βρυξέλλες.
Παρότι η Ουκρανία παραμένει κεντρικό ζήτημα στον πόλεμο, η ένταξή της στο ΝΑΤΟ δεν θα συζητηθεί επίσημα στη Σύνοδο. Ο Τραμπ έχει εκφράσει σκεπτικισμό και η συμμαχία φαίνεται να επικεντρώνεται στις εσωτερικές μεταρρυθμίσεις και τον στρατιωτικό εκσυγχρονισμό.
Ο Ρούτε φέρεται να προτείνει και μεταρρυθμίσεις στην εσωτερική δομή του ΝΑΤΟ, αυξάνοντας τη διοικητική αποδοτικότητα, κάτι που θα μπορούσε να βρει σύμφωνο τον Πρόεδρο Τραμπ.
Με πληροφορίες από Bloomberg / Πηγή: lifo.gr
