Δικαστικό θρίλερ για Λαϊκή - Ο «Π» αποκαλύπτει πληροφορίες από την απόρρητη απόφαση του Διεθνούς Διαιτητικού Δικαστηρίου

 

ΓΡΑΦΟΥΝ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΕΪΤΑΝΙΔΗΣ - ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΥΡΙΣΙΗΣ

Καταθέτες και επενδυτές που «κουρεύτηκαν» στην Κύπρο το 2013 επιχείρησαν να δικαιωθούν μέσω δικαστηρίων (εθνικών και ευρωπαϊκών) και διεθνών διαιτητικών οργάνων, προσφεύγοντας κατά της Κυπριακής Δημοκρατίας και ευρωπαϊκών θεσμών, χωρίς να πετύχουν κάποιο θετικό, για τους ίδιους, αποτέλεσμα.

Η προσφυγή της πρώην Λαϊκής Τράπεζας κατά της Ελληνικής Δημοκρατίας, με την οποία διεκδικείται αποζημίωση δισ. ευρώ, ίσως να αποτελεί μια εξαίρεση με τον προσφεύγοντα (εν προκειμένω την πρώην Λαϊκή Τράπεζα) να δικαιώνεται έστω και εν μέρει για τη ζημιά που υποστηρίζει ότι υπέστη από τον χειρισμό της κυπριακής τραπεζικής κρίσης του 2012-13.

Ο «Π» αποκαλύπτει σήμερα πληροφορίες για την απόρρητη, μέχρι στιγμής, απόφαση του Διεθνούς Διαιτητικού Δικαστηρίου (International Court for Settlement of Investment Disputes – ICSID), με την οποία καλείται η Ελληνική Δημοκρατία να καταβάλει αποζημίωση πέριξ των 50 εκατ. ευρώ στην πρώην Λαϊκή Τράπεζα. Η Ελλάδα έχει ζητήσει την ακύρωση της απόφασης.

Το 2014, η Cyprus Popular Bank, μέσω της ειδικής διαχειρίστριας Άντρης Αντωνιάδου, είχε εγγράψει την παράκλησή της για διαιτησία εναντίον της Ελληνικής Δημοκρατίας με το ICSID.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση που είχε εκδοθεί από τον τότε διαχειρίστρια της Λαϊκής Τράπεζας Άντρη Αντωνιάδου, η προσφυγή στο ICSID αφορούσε «τις ενέργειες αναδιάρθρωσης των ελληνικών ομολόγων, τη μεταχείριση των ελληνικών υποκαταστημάτων της τράπεζας από την Ελληνική Δημοκρατία και τις παραβάσεις εκδότη μέρους της Ελληνικής Δημοκρατίας των καθηκόντων και υποχρεώσεων της που προκύπτουν από τη διεθνή σύμβαση μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου (ΒΙΤ), ημερομηνίας 30 Μαρτίου 1992».

ELA και Επενδυτική Τράπεζα

Η αποζημίωση που έχει επιδικαστεί αφορά την πρόσβαση της πρώην Λαϊκής στον μηχανισμό παροχής έκτακτης ρευστότητας (ELA) της Τράπεζας της Ελλάδας.

Το ICSID δεν αναγνωρίζει υποχρέωση της Τράπεζας της Ελλάδας να παράσχει ELA στην πρώην Λαϊκή Τράπεζα, αλλά βλέπει παραβίαση της διμερούς συμφωνίας προστασίας των επενδύσεων από την Ελλάδα σε ό,τι αφορά την μη παροχή ELA στην ελληνική θυγατρική της πρώην Λαϊκής Τράπεζας, της Επενδυτικής Τράπεζας της Ελλάδας (IBG).

Κυπριακή πηγή, με γνώση των γεγονότων, επιβεβαίωσε στον «Π» ότι πράγματι η Επενδυτική Τράπεζα της Ελλάδας είχε αιτηθεί τη χορήγηση ELA από την Τράπεζα της Ελλάδας, αίτημα το οποίο είχε απορριφθεί. Η απόφαση του ICSID παραμένει απόρρητη και καμία επίσημη πηγή δεν τη σχολιάζει.

Η πληροφόρηση του «Π» για το αποτέλεσμα της διαιτησίας προέρχεται από σημείωμα του «Investment Arbitration Reporter», www.iareporter.com, μιας εξειδικευμένης υπηρεσίας ειδήσεων και ανάλυσης που παρακολουθεί τις διεθνείς διαιτησίες μεταξύ ξένων επενδυτών και κυβερνήσεων. Οι συνδρομητές της περιλαμβάνουν περισσότερες από 200 δικηγορικές εταιρείες, πλέον των 100 ακαδημαϊκών ιδρυμάτων και πολλές ενδιαφερόμενες κυβερνήσεις.

«Με εμπιστευτική απόφαση, η Ελλάδα διατάσσεται να πληρώσει εκατομμύρια στην κυπριακή τράπεζα που υπέστη διακρίσεις κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2010», αναφέρει το ΙΑRepporter, και σημειώνει ότι η Ελλάδα αμφισβητεί το αποτέλεσμα της διαιτησίας.

Οι πληροφορίες

Στο ενημερωτικό σημείωμα τονίζεται ότι η Ελλάδα κατέθεσε αίτηση ακύρωσης τής ακόμη εμπιστευτικής κρίσης του ICSID και υπενθυμίζεται το ιστορικό της υπόθεσης.

Η ειδική διαχείριση της πρώην Λαϊκή Τράπεζας προσέφυγε στο ICSID τον Ιούλιο του 2014, υποστηρίζοντας ότι η Ελλάδα είχε παραβιάσει τη διμερή επενδυτική συνθήκη Κύπρου-Ελλάδας (BIT), με την παραβίαση να αφορά και εικαζόμενη διάκριση στην πρόσβαση στο πρόγραμμα «Έκτακτης Παροχής Ρευστότητας» (ELA).

Ειδικότερα, αντικείμενο της προσφυγής αποτελούσε ο αποκλεισμός της τράπεζας, (η οποία είχε δραστηριότητα και στην Ελλάδα) από χρηματοδότηση μέσω του μηχανισμού «Emergency Liquidity Assistance» (ELA) της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και της Τράπεζας της Ελλάδος, παρά το γεγονός ότι η πρόσβαση στον μηχανισμό αυτό επιτράπηκε σε άλλες ελληνικές τράπεζες.

Στην προσφυγή της, η υπό κρατική (κυπριακή) διαχείριση τράπεζα υποστήριζε ότι ως αποτέλεσμα του αποκλεισμού αυτού υπέστη ζημιές πολλών δισ. ευρώ, δίχως να προσδιορίζει το ακριβές ύψος τους, και διεκδικούσε ανάλογη αποζημίωση από το ελληνικό Δημόσιο.

Οι δικαστές Juan Fernandez-Armesto (πρόεδρος), Philippe Sands  και Giorgio Sacerdoti εξέδωσαν στις 8 Ιανουαρίου 2019 απόφαση σχετικά με τη διεθνή δικαιοδοσία και την ευθύνη και στις 15 Απριλίου 2021 εκδόθηκε η τελική απόφαση.  Το περιεχόμενο αυτών των αποφάσεων παραμένει άγνωστο, καθώς πρέπει να συμφωνήσουν και τα δύο μέρη για τη δημοσιοποίησή της.

Νομική πηγή εξήγησε στον «Π» ότι για να δημοσιοποιηθεί η απόφαση του συγκεκριμένου Διεθνούς Διαιτητικού Δικαστηρίου χρειάζεται η σύμφωνη γνώμη και των δύο μερών, «κάτι που η μια πλευρά δεν δέχεται», ανέφερε χαρακτηριστικά η ίδια πηγή.

Το IAReporter πληροφορήθηκε ότι η απόφαση δεν διαπίστωσε καμία υποχρέωση από πλευράς της Ελλάδας να παρέχει έκτακτη βοήθεια σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Ωστόσο, οι διαιτητές πρόσθεσαν ότι, εάν ληφθούν τέτοια μέτρα, τότε το BIT προστατεύει τους ξένους επενδυτές από την εφαρμογή διακρίσεων.

Το δικαστήριο διαπίστωσε ότι η Ελλάδα προσέφερε ευνοϊκότερη μεταχείριση σε επενδυτές από τρίτα κράτη (ειδικά από τη Γαλλία, πρόκειται για την περίπτωση της Εμπορικής Τράπεζας η οποία ανήκε στη Credit Agricole ) κατά την εφαρμογή του προγράμματος ELA. Ειδικότερα, οι διαιτητές αποφάσισαν ότι η Ελλάδα είχε παραβιάσει την BIT κατά τη μεταχείριση μιας τοπικής επενδυτικής τράπεζας που ήταν θυγατρική του ενάγοντος. Πρόκειται για την Επενδυτική Τράπεζα της Ελλάδας, η οποία εξαγοράστηκε από τον όμιλο Βαρδινογιάννη και σήμερα έχει την ονομασία Optima Bank.

Ωστόσο, το δικαστήριο αρνήθηκε να παράσχει αποζημίωση για ζημίες που υπέστη το δίκτυο καταστημάτων της πρώην Λαϊκής Τράπεζας στην ελληνική αγορά. Το δικαστήριο έκρινε ότι ήταν η χώρα καταγωγής του ενάγοντος (η Κύπρος) και όχι ο εναγόμενος που είχε την ευθύνη βάσει των τραπεζικών κανόνων της ΕΕ. Σε αυτό το σημείο το ICSID αποδέχεται την αρχή του επιμερισμού ευθύνης μεταξύ των τραπεζικών αρχών.

Στη φάση της αποζημίωσης, οι διαιτητές διέταξαν την καταβολή ενός μη αποκαλυφθέντος ποσού αποζημίωσης για τον αποκλεισμό της IBG από τον μηχανισμό του ELA. Το IAReporter έχει επιβεβαιώσει ότι πρόκειται για ένα ποσό μεταξύ 40-60 εκατ. ευρώ, ποσό που υπολείπεται σε σύγκριση με τη συνολική αποζημίωση που διεκδικούσε η πρώην Λαϊκή.

Η υπόθεση στο ICSID έχει προχωρήσει τώρα στο επόμενο στάδιο, με το ICSID να έχει καταχωρίσει το αίτημα ακύρωσης της απόφασης από  την πλευρά της Ελλάδας στις 16 Αυγούστου 2021. Η εκδίκαση της ακύρωσης είναι σε εξέλιξη.

Οι τρεις δικαστές είναι έτοιμοι να ακούσουν την επιχειρηματολογία της Ελλάδας υπέρ της ακύρωσης της απόφασης της διαιτησίας.