Η ισχυρή οικονομική ανάπτυξη της Κύπρου, θα συνεχιστεί, υπογραμμίζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, επισημαίνοντας παράλληλα ότι αναμένονται ισχυρές επενδυτικές ροές σε αναδυόμενους τομείς.
Στις εαρινές της προβλέψεις που δημοσιεύτηκαν την Δευτέρα, η ΕΕ σημειώνει ότι το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 3,4% το 2024, κυρίως λόγω της ιδιωτικής κατανάλωσης, η οποία ενισχύθηκε κατά 3,8%. Οι επενδύσεις επίσης αυξήθηκαν κατά 2,5% (εξαιρουμένων των εγγραφών πλοίων), παρά την επιβράδυνση στο τέταρτο τρίμηνο που συνδέεται με απεργία στον κατασκευαστικό τομέα.
Οι καθαρές εξαγωγές έγιναν θετικές, υποστηριζόμενες από ισχυρά πλεονάσματα στις εταιρείες Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνίας (ΤΠΕ) , τον τουρισμό και τις υπηρεσίες θαλάσσιων μεταφορών.
Όπως τονίζεται, η ανάπτυξη αναμένεται να παραμείνει ισχυρή στο 3% το 2025 και στο 2,5% το 2026. Η ιδιωτική κατανάλωση αναμένεται να παραμείνει ο βασικός μοχλός ανάπτυξης, καθώς η αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών συνεχίζει να αυξάνεται, σε συνδυασμό με την ισχυρή αύξηση των μισθών και την υποχώρηση του πληθωρισμού. Οι καθαρές εξαγωγές προβλέπεται επίσης να παραμείνουν ισχυρές χάρη στους τομείς των υπηρεσιών, όπως ο τουρισμός και οι τεχνολογίες πληροφοριών. Οι επενδύσεις αναμένεται να επιταχυνθούν, υποστηριζόμενες από κεφάλαια από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και τη συνέχιση μεγάλων κατασκευαστικών έργων.
Παράλληλα, σημειώνεται ότι ο συνεχιζόμενος μετασχηματισμός της οικονομίας αναμένεται να μεταφραστεί σε ισχυρές επενδυτικές ροές σε αναδυόμενους τομείς όπως οι ΤΠΕ, οι οποίες συμβάλλουν επίσης στην αύξηση της παραγωγικότητας. Ωστόσο, υποδεικνύεται, η αυξανόμενη παρουσία εταιρειών ξένης ιδιοκτησίας και ο επακόλουθος επαναπατρισμός των κερδών τους αναμένεται να αντισταθμίσουν εν μέρει τις βελτιώσεις στο εμπορικό ισοζύγιο. Ωστόσο, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών προβλέπεται να μειωθεί στο 5,9% του ΑΕΠ έως το 2026.
Παραμένει η αβεβαιότητα
Σύμφωνα με την ΕΕ, η οικονομική αβεβαιότητα παραμένει ο κύριος κίνδυνος καθοδικής πορείας. Το περιορισμένο εμπόριο αγαθών της Κύπρου με τις ΗΠΑ υποδηλώνει μόνο οριακό άμεσο αντίκτυπο από τους πρόσφατους δασμούς. Ωστόσο, υπογραμμίζεται, οι έμμεσες αρνητικές δευτερογενείς επιπτώσεις που προκύπτουν από τις παγκόσμιες εμπορικές διαταραχές εξακολουθούν να αποτελούν κίνδυνο. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα δεδομένης της σημασίας του τομέα των θαλάσσιων μεταφορών για την κυπριακή οικονομία, η οποία είναι περισσότερο εκτεθειμένη στις διακυμάνσεις του διεθνούς εμπορίου.
Οι πιέσεις στην αγορά εργασίας αποδυναμώνονται
Στις αναφορές της ΕΕ, καταγράφεται ότι το ποσοστό ανεργίας μειώθηκε στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 15 ετών, στο 4,7% το τέταρτο τρίμηνο του 2024, χωρίς σημαντικά σημάδια μη ικανοποιημένης ζήτησης εργασίας. Αυτό οφείλεται εν μέρει στις εισροές ξένων εργαζομένων μετά το λεγόμενο «headquartering» που έχει σχεδιαστεί για να προσελκύσει διεθνείς εταιρείες και να μεταφέρουν την έδρα τους στην Κύπρο. Αυτές οι εισροές αναμένεται να μειωθούν σταδιακά, καθώς το αρχικό κύμα εταιρικού ενδιαφέροντος έχει σε μεγάλο βαθμό υλοποιηθεί.
Με την ανάπτυξη να επιβραδύνεται αργά και τις ανάγκες σε εργασία να μειώνονται ως αποτέλεσμα, η πίεση στην αγορά εργασίας αναμένεται να παραμείνει περιορισμένη.
Ο πληθωρισμός θα φτάσει το 2%
Οι τιμές των τροφίμων και του τουρισμού παρουσίασαν σημαντικές αυξήσεις στις αρχές του 2025, αντανακλώντας την καθυστερημένη μετάδοση της αύξησης των μισθών και την ισχυρή τουριστική ζήτηση. Η ΕΕ εκτιμά ότι αυτές οι προσωρινές πληθωριστικές πιέσεις αναμένεται να υποχωρήσουν σταδιακά καθώς η αύξηση των μισθών ομαλοποιείται και οι τιμές των αγαθών, συμπεριλαμβανομένης της ενέργειας, μετριάζονται. Ο πληθωρισμός (ΕνΔΤΚ) προβλέπεται να συγκλίνει στο 2% έως το 2026.
Οι δημοσιονομικές προοπτικές παραμένουν αισιόδοξες
Όσον αφορά τα δημοσιονομικά, σημειώνεται ότι το 2024, η Κύπρος κατέγραψε πλεόνασμα γενικής κυβέρνησης 4,3% του ΑΕΠ, με τα έσοδα να αυξάνονται ισχυρότερα από τις δαπάνες. Το 2025, το πλεόνασμα της κυβέρνησης προβλέπεται να παραμείνει σταθερό και να διαμορφωθεί στο 3,5% του ΑΕΠ.
Σύμφωνα με τις επισημάνσεις της ΕΕ, η συνεχιζόμενη ισχυρή οικονομική ανάπτυξη αναμένεται να συμβάλει στην αύξηση των εσόδων με ταχύτερο ρυθμό από τις δαπάνες, παρά τα διάφορα νέα ή αυξανόμενα μέτρα δαπανών. Αυτά περιλαμβάνουν τη συμμετοχή του Κράτους στην κατασκευή ενός τερματικού σταθμού για την παραλαβή υγροποιημένου φυσικού αερίου και του Διασυνδετήριου Αγωγού της Μεγάλης Θάλασσας για το φυσικό αέριο. Αυτά περιλαμβάνουν επίσης κοινωνικές πρωτοβουλίες όπως το ταμείο αλληλεγγύης για την αποζημίωση ατόμων που έχασαν τις αποταμιεύσεις τους κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης του 2012-2013, καθώς και στο σχέδιο Ενοίκιο Έναντι Δόσης.
Το 2026, η συνολική εικόνα προβλέπεται να παραμείνει σε γενικές γραμμές αμετάβλητη και το ονομαστικό ισοζύγιο της κυβέρνησης προβλέπεται να επιτύχει πλεόνασμα 3,4% του ΑΕΠ.
Ο δείκτης του δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ μειώθηκε κατά περισσότερο από 8 ποσοστιαίες μονάδες, στο 65,3% στο τέλος του 2024. Αυτή η τάση υποστηρίζεται από τα συνεχιζόμενα ονομαστικά πλεονάσματα της κυβέρνησης. Το δημόσιο χρέος προβλέπεται να μειωθεί στο 58,0% του ΑΕΠ μέχρι το τέλος του 2025 και στο 51,9% το 2026. Με αυτές τις δημοσιονομικές προοπτικές, οι κίνδυνοι για τα δημόσια οικονομικά φαίνονται περιορισμένοι.
