Οι πρωτοβουλίες συγχωνεύσεων έχουν επιταχυνθεί και στην Κύπρο, τόνισε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Τραπεζών Κύπρου και CEO της AstroBank, Αριστείδης Βουράκης, σημειώνοντας ότι η Deutsche Bank εξετάζει την επάνοδό της στην Κύπρο.
Η γερμανική τράπεζα Deutsche Bank συνεργαζόταν για χρόνια με κυπριακές τράπεζες κυρίως για διεθνείς συναλλαγές κατά βάση για αμερικανικό δολάριο, καθώς είναι από τις ευρωπαϊκές τράπεζες που έχουν άδεια για πρόσβαση σε δολάριο από τη Fed.
Σύμφωνα με ενημέρωση από τον σύνδεσμο τραπεζών, η συνεργασία της Τράπεζας με την Κύπρο διακόπηκε το 2016 λόγω προσμέτρησης κινδύνων που έγινε σε σχέση με τη χώρα και τα θέματα νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Χρόνια μετά και αφού οι τράπεζες έχουν κάνει θεαματική πρόοδο στο εν λόγω πεδίο (αξιολογήσεις Moneyval, Basel Index, INCS Report ) οι συνεργασίες με ανταποκρίτριες τράπεζες για δολάριο έχουν από μια φτάσει πλέον τις πέντε.
«Πιθανώς κάποια στιγμή να έχουμε και έκτη και θα πρόκειται για μεγάλη επιτυχία», τονίζεται.
Σε χαιρετισμό του στην ετήσια Γενική Συνέλευση του Συνδέσμου Τραπεζών Κύπρου, ο κ. Βουράκης ανέφερε ότι δύο σημαντικές συγχωνεύσεις ανάμεσα στις 5 μεγαλύτερες τράπεζες βαίνουν προς άμεση ολοκλήρωση δημιουργώντας ισχυρά συγκροτήματα με Ευρωπαϊκές προσβάσεις που θα δώσουν νέες διεξόδους στις κυπριακές επιχειρήσεις και ιδιώτες.
Δεύτερη χρονιά ρεκόρ για τις τράπεζες
Όπως σημείωσε ο κ. Βουράκης, το 2024 ήταν μία δεύτερη χρονιά ρεκόρ για τις ευρωπαϊκές Τράπεζες από πλευράς κερδοφορίας και μετοχικών / μερισματικών αποδόσεων
Μέχρι το Σεπτέμβριο του 2024, πρόσθεσε, συνεχίστηκε σε μεγάλο βαθμό η περιοριστική νομισματική πολιτική με τα επιτόκια να κυμαίνονται στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων ετών.
Ως αποτέλεσμα, είπε, ο ευρωπαϊκός τραπεζικός τομέας κατέγραψε ισχυρή κερδοφορία για δεύτερη χρονιά επιτρέποντας τη συστηματική ενίσχυση των κεφαλαιακών αποθεμάτων, τη βελτίωση της ποιότητας των περιουσιακών στοιχείων, καθώς και την αύξηση των αποδόσεων προς τους μετόχους μέσω διανομής μερισμάτων κι επαναγοράς μετοχών.
«Το 2024 μας αφήνει με τον έλεγχο του πληθωρισμού και την επακόλουθη μείωση των επιτοκίων ήδη κατά 50% μετά την τελευταία μείωση της ΕΚΤ και ισχυρότερες τράπεζες», δήλωσε.
Παράλληλα, ανέφερε ότι το βελτιωμένο λειτουργικό περιβάλλον ενέπνευσε μια σειρά πρωτοβουλιών εξαγορών και συγχωνεύσεων με χώρες όπως η Ιταλία, η Ισπανία, και η Γερμανία να προπορεύονται.
Ταυτόχρονα όμως, υπέδειξε, «σημειώνουμε, τη συνεχή αύξηση των εποπτικών απαιτήσεων και του κόστους λειτουργίας, τον ανταγωνισμό από νεοσύστατες εταιρείες τύπου Fintech με πολλές φορές πιο ευέλικτη ελαφρότερη εποπτεία, όπως επίσης και το ασταθές γεωπολιτικό περιβάλλον, τα οποία συνδυαστικά απαιτούν εγρήγορση και συνεχή εξ ορθολογισμό».
Οι κυπριακές τράπεζες ακολούθησαν στενά τις ευρωπαϊκές τάσεις
Ο κυπριακός τραπεζικός τομέας κατέγραψε επίσης κερδοφορία για δεύτερη συνεχή χρονιά. Τα ενοποιημένα κέρδη του τομέα ξεπέρασαν ξανά το €1 δισ. Ο βασικός δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας (Core Tier 1) έφτασε το 24,5%, συγκρινόμενος θετικά με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο του 16%.
Ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPL) μειώθηκε στο 6,2% χειρότερος από τα ευρωπαϊκά επίπεδα, υπογράμμισε, υποδεικνύοντας ωστόσο ότι δεν θα πρέπει να ξεχνάμε την μοναδική για τα Ευρωπαϊκά δεδομένα κρίση που βίωσε η Κύπρος το 2013.
Οι επιπτώσεις της κρίσης ορατές στην κυπριακή αγορά
Παρά την ισχυρή πρόοδο των τελευταίων δύο ετών, οι επιπτώσεις της κρίσης του 2013 είναι ακόμη ορατές τόσο στον τραπεζικό τομέα όσο και στην κοινωνία, εκτίμησε.
Τα κέρδη του τομέα για το 2023 και το 2024 δεν έχουν ακόμη εξισορροπήσει τις απώλειες της κρίσης του 2013. Επεσήμανε ότι οι ζημίες 2014-2022, ξεχνώντας αυτές του 2013, υπερβαίνουν σημαντικά τα κέρδη των 2023-2024.
«Υπάρχει επίσης σημαντικός αριθμός μη εξυπηρετούμενων δανείων που παραμένει υπό την ιδιοκτησία εξειδικευμένων μη τραπεζικών φορέων. Ως αποτέλεσμα, χιλιάδες δανειολήπτες συμπολίτες μας παραμένουν εγκλωβισμένοι σε πιθανές διαδικασίες πλειστηριασμών. Οι πρωτοβουλίες της πολιτείας και ιδιαίτερα του Υπουργείου Οικονομικών αναφορικά με το σχέδιο ενοικίου έναντι δόσης είναι απολύτως βοηθητικές προς αυτή την κατεύθυνση και η επιτάχυνση και διεύρυνση τους μόνο θετικά αντιμετωπίζεται», τόνισε.
Εύγε για αποφυγή φορολόγησης τραπεζών
Ο κ. Βουράκης χαιρέτισε και την αποφυγή από τη Βουλή των Αντιπροσώπων της έκτακτης φορολόγησης των Τράπεζων. «Ενισχύει το κλίμα σταθερότητας του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, την εμπιστοσύνη των επενδυτών, οι οποίοι μην ξεχνάμε αξιολογούν την Κυπριακή Δημοκρατία με A και έχουν επενδύσει σημαντικά κεφάλαια, και επιτρέπει την εύρυθμη λειτουργία των Τραπεζών οι οποίες στηρίζουν την επιχείρηση, την απόκτηση στέγης, και τα έργα υποδομής με δισεκατομμύρια νέες χορηγήσεις κάθε έτος», είπε.
Ισχυρή συμμόρφωση και συμβολή σε θέματα ESG
Σύμφωνα με τον κ. Βουράκη, το 2024 υπήρξε ακόμη μια χρονιά κατά την οποία οι κυπριακές τράπεζες συνέβαλαν σε πανευρωπαϊκές πρωτοβουλίες με ισχυρή προσήλωση στην εφαρμογή κυρώσεων, ενισχυμένα συστήματα ελέγχου και συμμόρφωσης, όπως αυτό αναδεικνύεται από την έκθεση Moneyval του 2024, καθώς κι αντίστοιχες πρωτοβουλίες με την ίδια κατεύθυνση της Προεδρίας της Κυπριακής Δημοκρατίας για συνεχή βελτίωση της διεθνούς εικόνας της Κύπρου.
Ανέφερε ότι η Deutsche Bank, η πιο ενεργή Ευρωπαϊκή Τράπεζα σε διεθνείς πληρωμές, εξετάζει μετά από ενέργειες του συνδέσμου την επάνοδο της στην Κύπρο. Είχε αποχωρήσει το 2016.
Η ESG ατζέντα έχει επίσης σημειώσει πρόοδο, με τις περισσότερες κυπριακές τράπεζες να έχουν ανακοινώσει σαφείς στόχους και να είναι έτοιμες για τις αρχικές αναφορές στοιχείων του 2025, ενώ η εταιρεία του συνδέσμου, Artemis, ήδη προσφέρει υπηρεσίες συμμόρφωσης ESG reporting στις Κυπριακές επιχειρήσεις.
Το 2025 φέρνει νέες προκλήσεις
Η ενεργειακή κρίση έχει αποφευχθεί μετά την αναστάτωση του 2022. Ωστόσο, οι απαιτήσεις για επενδύσεις σε δίκτυα κι αναβάθμιση παρωχημένων υποδομών αυξάνονται διαρκώς και είναι πιο επείγουσες από ποτέ, όπως κατέδειξαν πρόσφατα γεγονότα σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες (black-out Ισπανίας). Το 2025 φέρνει επιπρόσθετες απαιτήσεις για την ανακατεύθυνση της εφοδιαστικής αλυσίδας και την αυτονομία κρίσιμων συστημάτων και προμηθειών.
Οι Κυπριακές και οι Ευρωπαϊκές τράπεζες διαθέτουν τη ρευστότητα και τα κεφάλαια για να διευκολύνουν αυτή την μετάβαση και μπορούν να ενεργοποιήσουν το επενδυτικό πρόγραμμα ήδη πριν από την εφαρμογή της Ένωσης Κεφαλαιαγορών και της Τραπεζικής Ένωσης.
Απαιτείται σαφής και συνεπής πολιτική κατεύθυνση καθώς και κανονιστική υποστήριξη για να διευκολυνθεί αυτή η μετάβαση.
