Την ώρα που τα βλέμματα της διεθνούς κοινής γνώμης ήταν στραμμένα στα διαδραματιζόμενα στη Μέση Ανατολή και στη διπλωματική φιέστα που διοργανώθηκε την περασμένη Δευτέρα, 13 Οκτωβρίου 2025, στην Αίγυπτο ως επιστέγασμα της επιτυχούς ολοκλήρωσης των διαπραγματεύσεων για επιστροφή των Ισραηλινών κρατουμένων από τη Χαμάς και την ειρήνευση στη Γάζα, αρκετά βορειότερα και συγκεκριμένα στη Χάγη της Ολλανδίας σήμανε το κρεσέντο μιας άλλης, εξαιρετικά πιο περίπλοκης και σημαντικής για την παγκόσμια γεωπολιτική και γεωοικονομική ασφάλεια, κρίσης που σχετίζεται με τον εντεινόμενο τεχνολογικό ανταγωνισμό μεταξύ Δύσης και Κίνας.
Την Κυριακή, λοιπόν, 12 Οκτωβρίου 2025, η ολλανδική κυβέρνηση και συγκεκριμένα το Υπουργείο Οικονομικών στη Χάγη, αξιοποιώντας έναν νόμο του 1952 που διέπει τη δυνατότητα του κράτους να διασφαλίζει αγαθά που κρίνονται ως «στοιχειώδη» σε μια κατάσταση εκτάκτου ανάγκης (Availability of Goods Act) ανακοίνωσε ότι στις 30 Σεπτεμβρίου 2025 διέταξε την Εθνική Υπηρεσία Οικονομικής Ασφάλειας να αναλάβει τον έλεγχο της εταιρείας κατασκευής ηλεκτρονικών κυκλωμάτων Nexperia. Μιας εταιρείας που κάποτε ανήκε στον ολλανδικό γίγαντα Philips, και που είχε εξαγοραστεί από την κινεζική ημικρατική εταιρεία Wingtech to 2019, αφού προηγουμένως είχε αυτονομηθεί ως επιχειρηματική οντότητα και ακολούθησε πορεία δημοσιοποίησης μέσω της αγοράς NASDAQ και ακολούθως εξαγοράς από ένα άλλο συγκρότημα κινεζικών επενδυτικών συμμετοχών.
Η Nexperia, έκτοτε, διατηρεί γραμμές κατασκευής ηλεκτρονικών κυκλωμάτων και στην Κίνα, όπου εδρεύει άλλωστε και η μητρική της Wingtech, που σε αντίδραση των ενεργειών της ολλανδικής κυβέρνησης, υποχρεώθηκε από το Πεκίνο να σταματήσει τις εξαγωγές προϊόντων από το εκεί εργοστάσιό της. Ο τερματισμός των εξαγωγών από την Κίνα συνοδεύτηκε, όπως ήταν αναμενόμενο, από μια σκληρή δήλωση περί «πειρατείας», αν κρίνουμε με βάση το λεκτικό της σχετικής αρθρογραφίας στην ημιεπίσημη κινεζική αγγλόφωνη εφημερίδα Global Times, ημερομηνίας 14 Οκτωβρίου 2025.
Ο έλεγχος της εταιρείας, ας σημειωθεί, δεν σημαίνει και δήμευσή της ή τερματισμό των εργασιών της, αλλά στην πράξη σημαίνει ότι οποιαδήποτε απόφαση της ανώτατης διοίκησης της εταιρείας, που αντικαταστάθηκε καθ' υπόδειξη των ολλανδικών αρχών, θα πρέπει να λαμβάνει τη σύμφωνη γνώμη της Χάγης. Σημαίνει, επίσης, ότι στην ουσία η εταιρεία βρίσκεται υπό τον έλεγχο του ολλανδικού κράτους που εισέρχεται τώρα σε μια πορεία αντιπαράθεσης με την κινεζική κυβέρνηση.
Η ιστορία, όμως, με τη Nexperia, που ειδικεύεται στην κατασκευή κρίσιμης σημασίας αλλά απλών, ως επί το πλείστον, ηλεκτρονικών κυκλωμάτων και ημιαγωγών για βιομηχανική χρήση, δεν τελειώνει με το συγκεκριμένο επεισόδιο. Αντίθετα, ο κρατικός της έλεγχος από την ολλανδική κυβέρνηση έρχεται σε συνέχεια μερικών άλλων πολύ σημαντικών περιστατικών. Το ένα ήταν η τοποθέτηση της μητρικής της Wingtech σε μια «μαύρη λίστα» των ΗΠΑ το 2024, ο εξαναγκασμός της από την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου, για λόγους εθνικής ασφαλείας, να πωλήσει το 2023 ένα εργοστάσιο κατασκευής μικροεπεξεργαστών που είχε αγοράσει έναν χρόνο προηγουμένως στο Newport, και μια πληροφορία που φαίνεται ότι αποκαλύφθηκε από μια έρευνα του Royal United Services Institute του Ηνωμένου Βασιλείου και που δημοσιοποιήθηκε το 2023 από το κρατικό ολλανδικό ειδησεογραφικό δίκτυο NOS, για την ανακάλυψη κυκλωμάτων δικής της κατασκευής σε ρωσικά πυραυλικά συστήματα που χρησιμοποιήθηκαν στην Ουκρανία.
Με άλλα λόγια, φαίνεται ότι η κίνηση της ολλανδικής κυβέρνησης έρχεται σε συνέχεια των προαναφερθέντων γεγονότων, έστω και αν η Χάγη έσπευσε να διασκεδάσει τις εντυπώσεις ότι η, νεοφανής και νομικά κρινόμενη πλέον, απόφαση κρατικού ελέγχου της εταιρείας δεν ήταν αποτέλεσμα αμερικανικών ή άλλων παρεμβάσεων, δεν στρέφεται κατά της Κίνας, και περιορίζεται σε λόγους που σχετίζονται με τη διακυβέρνηση της ίδιας της εταιρείας και τη συμπεριφορά του εκτελεστικού της διευθυντού. Από την άλλη, η κινεζική αντίδραση δεν αφήνει και πολλά περιθώρια παρερμηνείας της έντονης ενόχλησης που δημιούργησε η ολλανδική ενέργεια, ειδικά μερικές μέρες πριν την επικείμενη συνάντηση της πρώτης με τις ΗΠΑ εν μέσω της κλιμακούμενης εμπορικής σύγκρουσής τους.
Το πιο πάνω περιστατικό, ανεξάρτητα των επιμέρους σημαντικών εμπορικών και νομικών παραμέτρων του και των όποιων πολιτικών του διαστάσεων για τα οποία δεν εκφράζουμε άποψη και δεν θα μας απασχολήσουν εδώ, αποτελεί το τελευταίο μιας σειράς γεγονότων που σχετίζονται με τον τεχνολογικό και οικονομικό ανταγωνισμό μεταξύ Δύσης και Κίνας, που, ως γνωστό, ξεπερνά τα αμιγώς εμπορικά ζητήματα των δασμών και του εμπορικού ισοζυγίου, καθώς και εκείνα των ξένων άμεσων επενδύσεων και συμμετοχών, και άπτεται ζητημάτων εθνικής ασφάλειας και στρατηγικού ανταγωνισμού.
Και κάπου εδώ ερχόμαστε και στα δικά μας, ειδικά αυτές τις μέρες που ολοκληρώνεται η διαδικασία έγκρισης ενός σχετικού με τις ξένες επενδύσεις νόμου, που αποτελεί και υποχρέωσή μας έναντι της ΕΕ, την ασφάλεια της οποίας, επικαλείται ως επιπλέον λόγο, ειρήσθω εν παρόδω, και η προαναφερθείσα ενέργεια της Ολλανδίας επί της Nexperia.
Όπως έχουμε ξαναπεί, τα πράγματα γύρω από αυτά τα θέματα δεν είναι τόσο απλά όσο νομίζουμε στην Κύπρο. Δεν αφορούν μόνο τους ξένους που επενδύουν στην κτηματαγορά μας και δεν αρχίζουν και δεν τελειώνουν μόνο ως επιχειρηματικές πράξεις, αλλά άπτονται και κάποιων πολιτικών συμφερόντων πολύ μεγαλύτερων και αρκούντως πιο σύνθετων από εκείνων που υπονοεί το χρηματικό ποσό της όποιας επένδυσης ή όποια τυπική νομιμοποίησή της. Ελπίζω να το καταλάβουμε εγκαίρως, αλλιώς πολύ γρήγορα θα κληθούμε, και πάλι, να μάθουμε πόσα αχλάδια χωράει ο σάκος…
