Βελτιωμένες είναι οι προβλέψεις της Κεντρικής Τράπεζας για την πορεία της οικονομίας και της ανεργίας το 2025 ενώ υποχώρηση αναμένεται στο ποσοστό του πληθωρισμού.
Η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου (ΚΤΚ) δημοσίευσε τις προβλέψεις Δεκεμβρίου 2025 για τα κύρια μακροοικονομικά μεγέθη της Κύπρου για τα έτη 2025-2028 , συγκεκριμένα για το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ), την ανεργία, τον πληθωρισμό και τον πληθωρισμό εξαιρουμένης της ενέργειας και των τροφίμων (δομικός πληθωρισμός). Η δημοσίευση περιλαμβάνει επίσης ανάλυση για τα ενδεχόμενα απόκλισης από το βασικό σενάριο των προβλέψεων για το ΑΕΠ και τον πληθωρισμό, αντίστοιχα.
Ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ για το 2025 προβλέπεται να ανέλθει στο 3,5%, σε σχέση με τον αναθεωρημένο ρυθμό 3,9% για το 2024, ενώ την περίοδο 2026-28 προβλέπεται μεγέθυνση του ΑΕΠ κατά 3% ετησίως.
Η προβλεπόμενη πορεία του ΑΕΠ οφείλεται κυρίως στη αναμενόμενη περαιτέρω άνοδο της εγχώριας ζήτησης καθ’ όλη την διάρκεια του ορίζοντα προβλέψεων. Tην εγχώρια ζήτηση αναμένεται να στηρίξει η άνοδος στην ιδιωτική κατανάλωση λόγω της αύξησης του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών και της ανθεκτικότητας που συνεχίζει να καταγράφει η αγορά εργασίας.
H ιδιωτική κατανάλωση, παρά την αναμενόμενη ομαλοποίηση του ρυθμού αύξησής της τα επόμενα έτη, προβλέπεται να παραμείνει σημαντικός παράγοντας της οικονομικής ανάπτυξης.
Επίσης, σημαντική συνεισφορά στην εγχώρια ζήτηση αναμένεται κυρίως από τις υπό εξέλιξη μεγάλες μη οικιστικές ιδιωτικές επενδύσεις, όπως έργα υποδομής για στήριξη της ψηφιακής και πράσινης ανάπτυξης και άλλα μεταρρυθμιστικά έργα στο πλαίσιο υλοποίησης του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΣΑΑ) και, σε μικρότερο βαθμό, από τις οικιστικές επενδύσεις.
Παρά τη μειωμένη αλλά ακόμη ψηλή αβεβαιότητα στη δασμολογική πολιτική των ΗΠΑ και στο διεθνές εμπόριο, δεν αναμένεται σημαντικός αρνητικός αντίκτυπος στις επενδύσεις ή στην ιδιωτική κατανάλωση, λόγω του πολύ περιορισμένου εμπορίου αγαθών της κυπριακής οικονομίας με τις ΗΠΑ.
Σημειώνεται ότι οποιοσδήποτε οικονομικός αντίκτυπος θα είναι έμμεσος μέσω πιθανής επιδείνωσης του εξωτερικού περιβάλλοντος και λόγω της εξάρτησης της κυπριακής οικονομίας από την εξωτερική ζήτηση για παροχή υπηρεσιών. Μέχρι στιγμής δεν έχουν παρατηρηθεί οποιεσδήποτε αρνητικές επιπτώσεις.
Σημαντική συνεισφορά τεχνολογίας στις εξαγωγές
Όσον αφορά τις καθαρές εξαγωγές, σημαντική συνεισφορά προβλέπεται από τον τομέα της τεχνολογίας και την αύξηση των συναφών εξαγωγών υπηρεσιών για τη χρήση διανοητικής ιδιοκτησίας (intellectual property).
Επιπλέον, αναμένεται συνεχιζόμενη στήριξη των καθαρών εξαγωγών από την αύξηση του κύκλου εργασιών των χρηματοπιστωτικών και επαγγελματικών υπηρεσιών, η οποία οφείλεται εν μέρει στη διαφοροποίηση των σχετικών εξαγωγικών αγορών.
Σε μικρότερο βαθμό, η αύξηση των καθαρών εξαγωγών οφείλεται στη συνεισφορά του τουρισμού, με ιδιαίτερα σημαντική αύξηση στη προσέλευση τουριστών από το Ηνωμένο Βασίλειο, το Ισραήλ και από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ).
Την περαιτέρω ανάπτυξη του τομέα ενισχύει η συνεχιζόμενη διαφοροποίηση του τουριστικού προϊόντος προς αγορές με υψηλή κατά κεφαλήν δαπάνη. Τέλος, ο τομέας της ναυτιλίας συνεχίζει να συνεισφέρει θετικά στην ανάπτυξη.
Μικρή προς τα πάνω αναθεώρηση
Σε σχέση με τις προβλέψεις Σεπτεμβρίου 2025, καταγράφεται μικρή ανοδική αναθεώρηση στο ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ κατά 0,2 ποσοστιαίες μονάδες το 2025 κυρίως λόγω της καλύτερης από το αναμενόμενο πορείας του τομέα της τεχνολογίας, του εμπορίου και του τουρισμού και των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών για το τρίτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, ενώ για την περίοδο 2026-2027 δεν προβλέπεται οποιαδήποτε διαφοροποίηση.
Η αγορά εργασίας συνεχίζει να στηρίζει την κυπριακή οικονομία και να καταγράφει σημαντική ανθεκτικότητα. Σημειώνονται καλύτερα από τα αναμενόμενα αποτελέσματα για την ανεργία το τρίτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, η οποία προβλέπεται να μειωθεί στο 4,5% του εργατικού δυναμικού το 2025, σε σχέση με 4,9% το 2024. Αυτό συνάδει, αναφέρεται, με τη θετική πορεία που καταγράφεται στις Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όσον αφορά τις προσδοκίες για την απασχόληση κατά τους επόμενους τρεις μήνες, καθώς και με τη συνεχιζόμενη μείωση των εγγεγραμμένων ανέργων.
Σταθεροποίηση ανεργίας στο 4,5%
Σε συνάρτηση με την αναμενόμενη ισχυρή μεγέθυνση του ΑΕΠ, η ανεργία προβλέπεται να σταθεροποιηθεί γύρω στο 4,5% την περίοδο 2026-28, αντανακλώντας συνθήκες πλήρους απασχόλησης.
Σε σχέση με τις προβλέψεις Σεπτεμβρίου 2025, καταγράφεται μικρή καθοδική αναθεώρηση του ποσοστού ανεργίας κατά 0,2 ποσοστιαίες μονάδες για την περίοδο 2026-27 λόγω της ανοδικής αναθεώρησης του ρυθμού αύξησης του ΑΕΠ το 2025 και των καλύτερων από τα αναμενόμενα αποτελεσμάτων για την ανεργία κατά το τρίτο τρίμηνο, με συνεπακόλουθη καθοδική επίδραση στο επίπεδο της ανεργίας τα επόμενα έτη.
Στο 0,8% ο πληθωρισμός το 2025
Ο πληθωρισμός (στη βάση του Εναρμονισμένου Δείκτη Τιμών Καταναλωτή, ΕνΔΤΚ) προβλέπεται να υποχωρήσει στο 0,8% το 2025 από 2,3% το 2024.
Όπως αποτυπώνεται στα πιο πρόσφατα στοιχεία του τρέχοντος έτους, η σημαντική υποχώρηση του πληθωρισμού το 2025 οφείλεται κυρίως στις αποπληθωριστικές πιέσεις στις τιμές των βιομηχανικών προϊόντων εξαιρουμένης της ενέργειας και στις τιμές της ενέργειας, και, σε μικρότερο βαθμό, στην επιβράδυνση της αύξησης των τιμών των τροφίμων.
Σύμφωνα με την Κεντρική Τράπεζα, οι εν λόγω αποπληθωριστικές πιέσεις συνδέονται με την επίδραση της ανατίμησης του ευρώ έναντι του δολαρίου ΗΠΑ, καθώς και με την εκτροπή εμπορίου φθηνότερων κινεζικών εισαγωγών προς χώρες της ΕΕ και της Κύπρου.
Άνοδος πληθωρισμού το 2026
Η προβλεπόμενη άνοδος του πληθωρισμού στο 1,7% το 2026, στο 2,2% το 2027 και στο 1,9% το 2028 οφείλεται στην αναμενόμενη άνοδο στις τιμές των τροφίμων, καθώς , και στη σταδιακή εξασθένιση των αποπληθωριστικών πιέσεων στις τιμές της ενέργειας και των τιμών των βιομηχανικών προϊόντων εξαιρουμένης της ενέργειας.
Η ανοδική πορεία των τιμών της ενέργειας προβλέπεται να προκύψει βάσει της υπόθεσης για την εισαγωγή φόρου άνθρακα στα καύσιμα το 2026 μέχρι το τέλος του 2027, που απορρέει από υποχρεώσεις στο πλαίσιο υλοποίησης του ΣΑΑ και την προβλεπόμενη πλήρη αντικατάστασή του το 2028 (χωρίς οποιαδήποτε επίδραση το 2027) από το διευρυμένο Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (Emissions Trading System - ETS2) της ΕΕ.
Η αναμενόμενη σταδιακή επιβράδυνση των μισθολογικών αυξήσεων κατά τον ορίζοντα προβλέψεων αναμένεται να συμβάλει στη συγκράτηση των τιμών των υπηρεσιών σε σύγκριση με την περίοδο 2024-2025. Όσον αφορά το 2028, ο πληθωρισμός προβλέπεται να επιβραδυνθεί, κυρίως λόγω της αναμενόμενης υποχώρησης των τιμών της ενέργειας, συνεπεία της υπόθεσης για αμετάβλητες τιμές άνθρακα σε σχέση με το 2027.
Σε σύγκριση με τις προβλέψεις Σεπτεμβρίου 2025, καταγράφεται καθοδική αναθεώρηση του πληθωρισμού κατά 0,2 ποσοστιαίες μονάδες για το 2025 η οποία οφείλεται στις καθοδικές αναθεωρήσεις στις τιμές των (επεξεργασμένων) τροφίμων ( και των βιομηχανικών προϊόντων εξαιρουμένης της ενέργειας λόγω της αρνητικότερης από το αναμενόμενο πορείας τους κατά τους πιο πρόσφατους μήνες.
Η καθοδική αναθεώρηση του πληθωρισμού για το 2026 κατά 0,4 ποσοστιαίες μονάδες οφείλεται κυρίως στην επέκταση μειωμένου Φ.Π.Α. (από 19% σε 9%) στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος μέχρι και το τέλος του 2026, και στην βραδύτερη από την αναμενόμενη διόρθωση των αποπληθωριστικών πιέσεων στις τιμές των βιομηχανικών προϊόντων εξαιρουμένης της ενέργειας όπως αποτυπώνεται στα πιο πρόσφατα στοιχεία.
Ο δομικός πληθωρισμός, δηλαδή ο πληθωρισμός εξαιρουμένης της ενέργειας και των τροφίμων, προβλέπεται να υποχωρήσει περαιτέρω σε σύγκριση με το 2024 (2,6%) και να κυμανθεί γύρω στο 1,9% κατά μέσο όρο για την περίοδο 2025-28. H πορεία του δομικού πληθωρισμού προβλέπεται να επηρεαστεί κυρίως από την αναμενόμενη εξασθένιση των αποπληθωριστικών πιέσεων στις τιμές των βιομηχανικών προϊόντων εξαιρουμένης της ενέργειας, καθώς και από την αναμενόμενη σταδιακή επιβράδυνση του πληθωρισμού στις υπηρεσίες η οποία.
Η εν λόγω επιβράδυνση προβλέπεται να είναι σταδιακή, επισημαίνεται, παραμένοντας σε επίπεδα υψηλότερα από τον ιστορικό μέσο όρο, λόγω της αναμενόμενης θετικής πορείας της εξωτερικής ζήτησης, ιδιαίτερα για τουριστικές υπηρεσίες, καθώς και της εγχώριας ζήτησης.
Σε σύγκριση με τις προβλέψεις Σεπτεμβρίου 2025, η ελαφρώς καθοδική αναθεώρηση του δομικού πληθωρισμού κατά 0,1 ποσοστιαίες μονάδες για τα έτη 2025 και 2026 οφείλεται στην καθοδική αναθεώρηση της πορείας του πληθωρισμού των βιομηχανικών προϊόντων εξαιρουμένης της ενέργειας, η οποία αντισταθμίζεται εν μέρει από την μικρή ανοδική αναθεώρηση στην πορεία των τιμών των υπηρεσιών.
Κίνδυνοι
Σε σχέση με τις πιθανότητες για απόκλιση από το βασικό σενάριο των προβλέψεων για το ΑΕΠ την περίοδο 2026-28, αυτές τείνουν συνολικά να είναι ελαφρώς προς τα κάτω.
Καθοδικοί κίνδυνοι σχετίζονται με πιθανή έμμεση επίδραση στις εξαγωγές κυπριακών υπηρεσιών λόγω δυσμενέστερου από το αναμενόμενο εξωτερικού περιβάλλοντος, κυρίως λόγω της συνεχιζόμενης αβεβαιότητας για την παγκόσμια εμπορική πολιτική.
Σημειώνεται ότι μέχρι στιγμής δεν έχουν παρατηρηθεί οποιεσδήποτε αρνητικές επιπτώσεις και οι σχετικοί κίνδυνοι έχουν μετριαστεί λόγω της εμπορικής συμφωνίας ΕΕ-ΗΠΑ.
Ανοδικοί κίνδυνοι συνδέονται με την προβλεπόμενη θετική επίδραση της φορολογικής μεταρρύθμισης στην ιδιωτική κατανάλωση από το 2026.
Προέρχονται επίσης από μισθούς υψηλότερους από τους αναμενόμενους, από ενδεχόμενη απόδοση της ΑΤΑ σε σταδιακά μεγαλύτερο ποσοστό εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα καθώς και από υψηλότερα από τα αναμενόμενα περιθώρια κέρδους των επιχειρήσεων.
Προκύπτουν επίσης από χαμηλότερες από τις αναμενόμενες τιμές ενέργειας, μεταξύ άλλων, λόγω πιθανών θετικών γεωπολιτικών εξελίξεων και βελτιωμένων συνθηκών προσφοράς στη διεθνή πετρελαϊκή αγορά.
Σε σχέση με τον πληθωρισμό, οι κίνδυνοι για απόκλιση από το βασικό σενάριο των προβλέψεων για την περίοδο 2026-28, αξιολογούνται συνολικά ελαφρώς προς τα πάνω.
Ανοδικοί κίνδυνοι συνδέονται κυρίως με υψηλότερες από τις αναμενόμενες αυξήσεις στους μισθούς λόγω της στενότητας στην αγορά εργασίας, με ενδεχόμενη απόδοση της ΑΤΑ σε σταδιακά μεγαλύτερο ποσοστό εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα καθώς επίσης και με υψηλότερα από τα αναμενόμενα περιθώρια κέρδους των εταιρειών. Συνδέονται επίσης με την προβλεπόμενη θετική επίδραση της φορολογικής μεταρρύθμισης στην ιδιωτική κατανάλωση από το 2026.
Καθοδικοί κίνδυνοι αφορούν τη διαμόρφωση χαμηλότερων τιμών ενέργειας λόγω καθοδικών επιδράσεων από μείωση στο παγκόσμιο εμπόριο, πιθανό τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, αποφάσεων πετρελαιοπαραγωγών οικονομιών σχετικά με αύξηση της προσφοράς, καθώς και ενδεχόμενων χαμηλότερων τιμών ηλεκτρισμού σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα στο πλαίσιο της πρόσφατης εμπορικής λειτουργίας της Ανταγωνιστικής Αγοράς Ηλεκτρισμού.
