Την Προεδρία της Δημοκρατίας με δικό του υποψήφιο σκέφτεται να διεκδικήσει το ΑΚΕΛ, το οποίο χτίζει αυτοπεποίθηση για τις προεδρικές εκλογές του 2028. Στο κόμμα της αριστεράς επικρατεί η άποψη ότι ο ενδιάμεσος χώρος έχει κάνει μια στροφή προς τα δεξιά του πολιτικού φάσματος και πως είναι σχεδόν αδύνατο να υπάρξει οποιαδήποτε πολιτική συνεργασία. Εξάλλου ο ενδιάμεσος χώρος βρίσκεται για την ώρα πάνω στο άρμα του Νίκου Χριστοδουλίδη, ο οποίος το πιο πιθανόν να επαναδιεκδικήσει την Προεδρία της Δημοκρατίας, ίσως με τη στήριξη του ΔΗΚΟ, της ΕΔΕΚ και της ΔΗΠΑ. Μάλιστα ακούγεται έντονα και το σενάριο της στήριξης του Προέδρου Χριστοδουλίδη από το ΕΛΑΜ.
Προς αυτή την κατεύθυνση δείχνουν όλες οι κινήσεις που κάνει το ΑΚΕΛ μετά τις προεδρικές εκλογές του 2023. Η ανακαίνιση των κτηρίων που στεγάζουν τα κομματικά γραφεία στην Εζεκίας Παπαϊωάννου, το νέο λογότυπο με το σλόγκαν «Με το βλέμμα στο μέλλον» και η δημιουργία της Κοινωνικής Συμμαχίας έχουν στόχο την αλλαγή της εικόνας του κόμματος και τη δημιουργία ισχυρής δυναμικής. Στην ίδια λογική εντάσσονται και ορισμένα άλλα βήματα όπως τα Φόρουμ Οικονομίας, οι προτάσεις για το Κυπριακό, την ενέργεια και μια σειρά από κοινωνικά ζητήματα. Το ΑΚΕΛ προσπαθεί να πείσει ότι μπορεί να αναλάβει τη διακυβέρνηση του τόπου και να επιλύσει τα μεγάλα προβλήματα. Η πρόταση νόμου του ΑΚΕΛ για τις τράπεζες απορρίφθηκε από την ολομέλεια της Βουλής τον περασμένο Δεκέμβριο, ωστόσο έφερε θετικά αποτελέσματα, αναγκάζοντας τους τραπεζικούς οργανισμούς να προχωρήσουν σε μειώσεις επιτοκίων και άλλα μέτρα υπέρ των νοικοκυριών. Το μεγάλο ερώτημα λοιπόν αφορά το ποιος τελικά μπορεί να είναι ο «άγνωστος Χ» που θα στηρίξει το ΑΚΕΛ στις προεδρικές εκλογές του 2028;
Συγκρατημένη αυτοπεποίθηση
Βουλευτής του κόμματος δήλωσε στον «Π» ότι σήμερα στο ΑΚΕΛ υπάρχει μια συγκρατημένη αυτοπεποίθηση. Σημείωσε δε πως «όλες οι επιλογές είναι ανοικτές για τις προεδρικές εκλογές», προσθέτοντας ότι «το ΑΚΕΛ δεν αποκλείει τον εαυτό του», εννοώντας ότι υπάρχει το ενδεχόμενο να διεκδικήσει την Προεδρία της Δημοκρατίας με δικό του υποψήφιο. Ξεκαθάρισε ωστόσο ότι δεν υπάρχει προειλημμένη στρατηγική, χαρακτηρίζοντας πρόκριμα τις βουλευτικές εκλογές. Το αποτέλεσμα των βουλευτικών εκλογών, τόνισε, θα καθορίσει τις αποφάσεις του ΑΚΕΛ στις προεδρικές. «Εάν τα ποσοστά του κόμματος», είπε, «σημειώσουν πτώση, τότε αυτό θα επηρεάσει τον τρόπο που βλέπουν το ΑΚΕΛ οι άλλοι, αν όμως ανακάμψουν τα ποσοστά, τότε δημιουργούνται νέα δεδομένα και ορισμένες δυναμικές για τις προεδρικές εκλογές».
Ακολούθως μίλησε για δύο διαφορετικές αναγνώσεις μέσα στο κόμμα ως προς το ενδεχόμενο να διεκδικήσει την Προεδρία με δικό του υποψήφιο. «Η μία ανάγνωση», ανέφερε, «υποστηρίζει ότι αν το ΑΚΕΛ κατέλθει στις προεδρικές με δικό του υποψήφιο ενδεχομένως να περάσει στον δεύτερο γύρο αλλά θα χάσει τις εκλογές». Η άλλη ανάγνωση, τόνισε, θεωρεί ότι το ΑΚΕΛ με αριστερό υποψήφιο θα έχει μεγαλύτερη συσπείρωση και δυναμική, με αποτέλεσμα να αυξάνονται οι πιθανότητες να κερδίσει το κόμμα τις εκλογές.
Επανέλαβε δε ότι υπάρχει μια συγκρατημένη αυτοπεποίθηση στο ΑΚΕΛ και πως όλα τα σενάρια είναι πιθανά. «Το ΑΚΕΛ», πρόσθεσε, «ενισχύει την αυτοπεποίθησή του μέσα από την επικέντρωση στα καθημερινά προβλήματα του κόσμου, διαμορφώνοντας μια κοινωνική ατζέντα που φέρνει αποτελέσματα». Το στοίχημα, ανέφερε, «είναι να διαγνώσεις τι ακριβώς θα ζητούν οι πολίτες το 2028 και να ετοιμάσεις πρόγραμμα που θα απαντά στις ανησυχίες του κόσμου». Εξέφρασε δε την εκτίμηση ότι θα είναι καθοριστικά τα κοινωνικοοικονομικά ζητήματα που ταλανίζουν τους πολίτες, υποστηρίζοντας ότι αυτός είναι ο λόγος που χρειάζεται προοδευτικό πρόγραμμα και προοδευτικός Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
Οι προτεραιότητες
Ανώτατο στέλεχος του ΑΚΕΛ δήλωσε στον «Π» ότι το κόμμα αυτή τη στιγμή επικεντρώνεται στο 24ο Τακτικό Συνέδριο, που θα πραγματοποιηθεί τέλη Ιουνίου. «Μετά το συνέδριο», τόνισε, «θα αρχίσει στο ΑΚΕΛ η συζήτηση για τις βουλευτικές εκλογές». Ανέφερε επίσης ότι «τον Σεπτέμβριο θα αρχίσουν οι κομματικές διαδικασίες με στόχο τον Νοέμβριο να είναι έτοιμο το ψηφοδέλτιο για τις βουλευτικές εκλογές».
Σε ό,τι αφορά τις προεδρικές εκλογές, το στέλεχος του ΑΚΕΛ σημείωσε ότι «θα πρέπει πρώτα να δούμε τα αποτελέσματα των βουλευτικών εκλογών ώστε να γνωρίζουμε ποιο θα είναι το πολιτικό σκηνικό». Εξήγησε δε ότι τα δεδομένα θα είναι πολύ διαφορετικά αν το ΑΚΕΛ πάρει ποσοστό 25% ή 20% στις βουλευτικές. «Οι προηγούμενες προεδρικές», σημείωσε, «ενείχαν ένα ρίσκο διότι το ΑΚΕΛ ξεκινούσε με το 22,34% των βουλευτικών εκλογών του 2021». Υπήρχε ο κίνδυνος, τόνισε, το ΑΚΕΛ να μην περάσει στον δεύτερο γύρο και γι’ αυτό μπήκε σε συζητήσεις με το ΔΗΚΟ. Ως εκ τούτου, πρόσθεσε, ουσιαστική συζήτηση για τις προεδρικές θα γίνει μετά τις βουλευτικές εκλογές. Στόχος του ΑΚΕΛ, όπως είπε, είναι να έχει υποψήφιο 14 μήνες πριν τις προεδρικές εκλογές. Δηλαδή μέχρι τον Δεκέμβριο του 2026.
Πώς σκέφτεται
Δεύτερο κομματικό στέλεχος δήλωσε στον «Π» ότι το ΑΚΕΛ μέχρι το 2003 στήριζε προέδρους άλλων κομμάτων σε προεδρικές εκλογές. «Μετά το 2003», επεσήμανε, «το ΑΚΕΛ αποφάσισε ότι δεν θα στηρίξει ξανά αρχηγό άλλου κόμματος και αυτός ήταν ο κυριότερος λόγος που υπήρξε δυστοκία στις συζητήσεις με τον Νικόλα Παπαδόπουλο κατά τις προηγούμενες προεδρικές εκλογές». Τόνισε ότι μόνο με τη στήριξη ανεξάρτητου ατόμου μπορεί να επιτευχθεί μια συνεργασία του ΑΚΕΛ με άλλες πολιτικές δυνάμεις σε προεδρικές εκλογές. Μάλιστα άφησε να νοηθεί ότι η ίδρυση νέου κόμματος από τον Οδυσσέα Μιχαηλίδη μηδενίζει τις πιθανότητες συνεργασίας στις προεδρικές εκλογές του 2028. Επεσήμανε δε ότι στόχος του ΑΚΕΛ αυτή τη στιγμή είναι η μέγιστη δυνατή συσπείρωση στον χώρο της αριστεράς και του κέντρου για τη δημιουργία πλειοψηφικού ρεύματος. Πρόσθεσε ότι «αυτό προσπαθεί να πετύχει το ΑΚΕΛ μέσα από την Κοινωνική Συμμαχία», λέγοντας ότι παρατηρείται σημαντική εισροή πρώην ΕΔΕΚιτών και Οικολόγων στην Κοινωνική Συμμαχία.
Δύο σχολές
Τρίτη πηγή εντός του κόμματος δήλωσε στον «Π» ότι κάθε φορά που το ΑΚΕΛ καλείται να λάβει αποφάσεις για τις προεδρικές εκλογές ενεργοποιούνται δύο σχολές σκέψης σε επίπεδο ανώτατης ηγεσίας. Η μία, σημείωσε, δεν επιθυμεί τη διάρρηξη των σχέσεων με τον λεγόμενο ενδιάμεσο χώρο (ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ και ΔΗΠΑ), προβάλλοντας τον κίνδυνο της πολιτικής απομόνωσης του ΑΚΕΛ. Η άλλη, πρόσθεσε, θέλει να σπρώξει το ΑΚΕΛ προς μια πιο αριστερή προοπτική σε ζητήματα όπως το Κυπριακό και να προσεγγίσει τους ανένταχτους αριστερούς. Αυτή η σχολή σκέψης, όπως είπε, επιθυμεί να δει το ΑΚΕΛ να κινείται εντός του ευρύτερου αριστερού χώρου, δημιουργώντας συνεργασίες και με ορισμένους παράγοντες της φιλελεύθερης δεξιάς.
Οδυσσέας, Στυλιανίδης, Αχιλλέας
Η ίδια κομματική πηγή δήλωσε στον «Π» ότι είναι πολύ απομακρυσμένο το σενάριο της στήριξης μιας ενδεχόμενης υποψηφιότητας του Οδυσσέα Μιχαηλίδη στις επόμενες προεδρικές εκλογές, «διότι τους χωρίζει το χάος στο Κυπριακό». Σε μια τέτοια περίπτωση, όπως είπε, το κόμμα θα χάσει τον ΑΚΕΛικό ψηφοφόρο. «Ο σκληρός πυρήνας του ΑΚΕΛ», πρόσθεσε, «που έχει επαναπροσεγγιστικό χαρακτήρα και πιστεύει ακόμη στη λύση του Κυπριακού, θα απογοητευτεί αν το κόμμα επιλέξει τον Οδυσσέα Μιχαηλίδη».
Τόνισε δε ότι το ΑΚΕΛ σήμερα έχει επανακτήσει την αξιοπιστία του στο Κυπριακό λόγω των χειρισμών του Νίκου Αναστασιάδη στο Κραν Μοντανά και η επιλογή Οδυσσέα Μιχαηλίδη στις προεδρικές εκλογές του 2028 θα θέσει σε κίνδυνο την εικόνα του ΑΚΕΛ ως κόμματος της λύσης. Ωστόσο επεσήμανε το ενδεχόμενο η σχολή σκέψης που επιθυμεί να διατηρήσει σχέσεις με τον ενδιάμεσο χώρο, να ερωτοτροπήσει με την ιδέα της στήριξης του Οδυσσέα Μιχαηλίδη στις προεδρικές εκλογές, διότι πρόκειται για μια προσωπικότητα η οποία προέρχεται από τον συγκεκριμένο πολιτικό χώρο και ενδεχομένως να παρουσιαστεί ως μια προσπάθεια διατήρησης της γέφυρας συνεργασίας με το κέντρο. Μάλιστα εξέφρασε την εκτίμηση ότι σε μια τέτοια περίπτωση οι διαρροές του ΑΚΕΛ προς το Volt ίσως να αγγίξουν το 5%.
Ακολούθως δήλωσε ότι το ΑΚΕΛ ήδη έκανε ένα λάθος στις προηγούμενες προεδρικές εκλογές, προσθέτοντας ότι η επιλογή του Αχιλλέα Δημητριάδη θα δημιουργούσε μεγαλύτερες προοπτικές λόγω της αναξιοπιστίας του ΔΗΣΥ στο Κυπριακό μετά το Κραν Μοντανά και της πιθανότητας να κέρδιζε το ΑΚΕΛ τη στήριξη της αστικής δεξιάς στη Λευκωσία. Επεσήμανε ωστόσο το σοβαρό ενδεχόμενο να αλλάξουν οι σημερινές ισορροπίες στην Κεντρική Επιτροπή του ΑΚΕΛ κατά το Τακτικό Συνέδριο του Ιούνη και να ανατραπεί το 60%-40% που υπήρχε κατά την επιλογή υποψηφίου στις προεδρικές εκλογές του 2023. Υπενθύμισε ότι το 60% των μελών της Κεντρικής Επιτροπής τάχθηκε υπέρ της υποψηφιότητας του Ανδρέα Μαυρογιάννη και το 40% υπέρ της υποψηφιότητας του Αχιλλέα Δημητριάδη.
Η ίδια κομματική πηγή υποστήριξε ότι η καταστατική αλλαγή που αποφασίστηκε στο Καταστατικό Συνέδριο του προηγούμενου Νοέμβρη ως προς τη σύνθεση της Κεντρικής Επιτροπής μειώνει στο 40% τη συμμετοχή των έμμισθων στελεχών του κόμματος. Αυτή η αλλαγή, όπως είπε, δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την εκλογή μιας πιο προοδευτικής Κεντρικής Επιτροπής κατά το Τακτικό Συνέδριο του Ιούνη, η οποία «δεν θα βρίσκεται υπό τον έλεγχο του κομματικού μηχανισμού».
Ερωτηθείς εάν σήμερα υπάρχουν υποψήφια πρόσωπα τα οποία θα μπορούσε να στηρίξει το ΑΚΕΛ στις προεδρικές εκλογές του 2028, απάντησε ότι αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν στο κάδρο συγκεκριμένες προσωπικότητες. «Η μόνη προσωπικότητα», τόνισε, «που θα μπορούσε να στηριχθεί είναι ο Χρίστος Στυλιανίδης αλλά αυτοακυρώθηκε μέσα από τη συμμετοχή του στην κυβέρνηση Μητσοτάκη και έτσι μετατράπηκε σε "κόκκινο πανί" για σημαντική μερίδα ΑΚΕΛικών ψηφοφόρων». Αναφέρθηκε και στο όνομα του Αχιλλέα Δημητριάδη, λέγοντας ωστόσο ότι αυτό το σενάριο φαντάζει πολύ απομακρυσμένο.
