Η Προσωπική Απεσταλμένη του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, Μαρία Άνχελα Ολγκίν, προχώρησε χθες σε αυτοψία των περιοχών στις οποίες εστιάζεται η προσπάθεια διάνοιξης νέων οδοφραγμάτων στη βάση των εντολών που έχει δώσει ο Αντόνιο Γκουτέρες κατά την Πενταμερή του Μαρτίου στη Γενεύη. Η αξιωματούχος των Ηνωμένων Εθνών παρουσιάζεται αποφασισμένη να φέρει τις πλευρές ενώπιον συγκεκριμένων αποφάσεων για κάποια εκ των οδοφραγμάτων στο χρονικό πλαίσιο, ώς τη νέα Πενταμερή της Νέας Υόρκης, σε μια δηλαδή εβδομάδα από σήμερα. Η κ. Ολγκίν θεωρεί πως αν οι πλευρές δεν είναι σε θέση να αναλάβουν το βάρος της συμφωνίας τώρα, αυτό θα επιχειρηθεί να ενσωματωθεί ως μέρος της ημερήσιας διάταξης της συνάντησης στη Νέα Υόρκη. Μέσα από την προσπάθεια της κυρίας Ολγκίν διαπιστώνεται ότι εκείνο στο οποίο στοχεύει τη δεδομένη στιγμή «είναι μια τελική ώθηση για πλαίσιο συμφωνίας η οποία θα προκύψει μόνο σε πολιτικό και ανώτατο επίπεδο», όπως έλεγαν στον «Π» διπλωματικές πηγές.
Σημείο αναφοράς
Ένα κρίσιμο θέμα για τη δημιουργία εύκρατου κλίματος σε σχέση με τα οδοφράγματα αποτελεί μια πιθανή συμφωνία για τη δίοδο στο Πυρόι-Αθηένου. Είναι κομβικής σημασίας για την ελληνοκυπριακή πλευρά μια συμφωνία για αυτή τη δίοδο και θα αποτελέσει σημείο αναφοράς για μια συμφωνία διάνοιξης του οδοφράγματος της Μιας Μηλιάς. Θα πρέπει βεβαίως να σημειωθεί ότι βρίσκεται στο τραπέζι όλο το πακέτο διάνοιξης οδοφραγμάτων που έχουν τεθεί από τον ΓΓ. Πέραν δηλαδή της Αθηένου, συζητούνται η Μια Μηλιά, η δίοδος Λουρουτζίνας- Λυμπιών αλλά και το οδόφραγμα στα Κόκκινα. Είναι σαφές πως η προσπάθεια της Μαρία Ολγκίν εστιάζεται στη διάνοιξη των υπό αναφορά οδοφραγμάτων, ενώ ίσως προς αυτή την κατεύθυνση δημιουργηθεί και το υπόβαθρο για να ολοκληρωθεί η συμφωνία για τη διάνοιξη του περάσματος από το Άρσος στην Πύλα, το οποίο θα λειτουργήσει συνδυαστικά με το πέρασμα της Αθηένου προς το Πυρόι. Για το πέρασμα Αρσους προς Πύλα, όπως πληροφορείται ο «Π», συνεχίζονται οι συζητήσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας με τον Ειδικό Αντιπρόσωπο του ΓΓ στην Κύπρο, Κόλιν Στιούαρτ.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες που διαθέτει ο «Π», η πρόταση στην ολότητά της μπορεί να αφήσει και τις δύο πλευρές ικανοποιημένες. Παραμένει βεβαίως η θέση της ελληνοκυπριακής πλευράς για τη διάνοιξη της διόδου στα Κόκκινα. Μια ιδιάζουσα περίπτωση η οποία ίσως τεθεί εντόνως μετά τον Οκτώβριο και αναλόγως της εσωτερικής διαδικασίας για την ανάδειξη νέου ηγέτη των Τουρκοκυπρίων. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι επαφές της κυρίας Ολγκίν είναι έντονες και πολύπλευρες. Μετά τη συνάντηση με τους δυο ηγέτες είχε δύο διαδοχικές συναντήσεις εργασίας με τους διαπραγματευτές, θα συνεχίσει τις προσπάθειές της και σήμερα, ενώ αναχωρεί από την Κύπρο την Πέμπτη.
Μηνύματα
Η κ. Ολγκίν, παράλληλα με τις προσπάθειές της να αποφορτίσει το αρνητικό κλίμα ακόμη και σε σχέση με ζητήματα χαμηλής πολιτικής, μέσα από τη χθεσινή συνέντευξή της στον «Π», αποτύπωσε και την ευρύτερη προσέγγιση των ΗΕ για τη σημερινή κατάσταση πραγμάτων. Η προσέγγισή της ότι «η ομοσπονδία δεν αποτελεί κοινό σημείο αναφοράς των πλευρών θεωρήθηκε ουσιαστικά μια σαφής προειδοποίηση προς τις δύο πλευρές. Από τη μία, ευλόγως ξεκαθαρίζει ότι δεν υπάρχουν πλέον περιθώρια επανέναρξης των συνομιλιών από εκεί που έχουν μείνει στην προηγούμενη προσπάθεια του Κράν Μοντανά, κάτι που συνεχώς και με διαφορετικές εντάσεις αναπτύσσει η ελληνοκυπριακή πλευρά. Από την άλλη, επίσης, είναι σαφές ότι αποτελεί εκτός τόπου και χρόνου και η θεωρία των δύο κρατών στην οποία εστιάζει ο σημερινός ηγέτης των Τουρκοκυπρίων. Στην ουσία η αξιωματούχος των ΗΕ στέλνει ένα σαφές μήνυμα προς τις πλευρές ότι θα πρέπει να επανεξετάσουν την ευρύτερη στάση τους, να απαγκιστρωθούν από μη ρεαλιστικές διατυπώσεις και να προσδώσουν στον διάλογο παραγωγικές αναφορές για τον αναγκαίο συμβιβασμό.