Σε μια εμφανή προσπάθεια κατευνασμού της κοινής γνώμης, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης ανακοίνωσε χθες 12 μέτρα, στην πλειονότητά τους οικονομικής φύσεως, για τους πληγέντες από τη φονική πυρκαγιά στην ορεινή Λεμεσό. Ωστόσο, ούτε μία αναφορά δεν έκανε στο διάγγελμά του για τις πολιτικές ευθύνες που του αναλογούν ή για παραιτήσεις - παύσεις των αρμόδιων υπουργών, προκαλώντας δικαιολογημένα έντονες αντιδράσεις και οργή στην κοινωνία.
Δύο άνθρωποι χάθηκαν άδικα στη φονική πυρκαγιά εξαιτίας της κρατικής ολιγωρίας, της ανεπάρκειας και της έλλειψης συντονισμού παρά τις εξ αντιθέτου διαβεβαιώσεις του κυβερνητικού εκπροσώπου, τον περ. Ιούνιο, οι οποίες αποδείχθηκαν εκ των πραγμάτων ανυπόστατες. Τα οικονομικά μέτρα και οι αποζημιώσεις που ανακοινώθηκαν από τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη, όσο σημαντικά κι αν είναι, δεν μπορούν να διαγράψουν ή να αναιρέσουν τις ευθύνες, πολιτικές, ποινικές και ηθικές. Αντί για ανάληψη ευθύνης, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης επιχείρησε να διαχειριστεί επικοινωνιακά την οργή των πολιτών.
Η άρνηση του Προέδρου να αναλάβει την πολιτική ευθύνη ή έστω να ζητήσει τις παραιτήσεις των αρμόδιων υπουργών στέλνει ένα ξεκάθαρο μήνυμα: ότι οι τραγωδίες στην Κύπρο μπορούν να περνούν χωρίς συνέπειες για την εξουσία.
Aυτούσιο το διάγγελμα του Προέδρου
«Συμπατριώτες, Συμπατριώτισσες,
Επικοινωνώ απευθείας μαζί σας σε μια δύσκολη στιγμή για την πατρίδα μας, μετά τη δοκιμασία που ζήσαμε, τις φοβερές πυρκαγιές στην ορεινή Λεμεσό που είχαν ως αποτέλεσμα την τραγική απώλεια δύο συμπατριωτών μας, τον τραυματισμό συνανθρώπων μας, την καταστροφή περιουσιών, καλλιεργήσιμης γης, κτηνοτροφικών υποστατικών, απώλειας ζώων, αλλά και σοβαρών επιπτώσεων στο περιβάλλον.
Κατ' αρχάς, για άλλη μια φορά εκφράζω τη βαθύτατή μου θλίψη για τους συνανθρώπους μας που τόσο τραγικά χάσαμε και τα ειλικρινή μου συλλυπητήρια στους οικείους τους.
Βίωσα προσωπικά από την πρώτη στιγμή τις υπεράνθρωπες προσπάθειες, υπό τις δυσχερέστατες συνθήκες, των επαγγελματιών και εθελοντών να αντιμετωπιστεί η πύρινη λαίλαπα, να αποφευχθεί η περαιτέρω εξάπλωση, με πρώτιστο μέλημα να σωθούν ανθρώπινες ζωές. Για αυτό και θέλω να ευχαριστήσω όλους όσοι υπερέβαλαν εαυτόν, τους πυροσβέστες, δασοπυροσβέστες, τους κοινοτάρχες, εθελοντές, αστυνομικούς, κρατικές και άλλες υπηρεσίες, μέλη της Εθνικής Φρουράς, της Πολιτικής Άμυνας, αλλά και τους ανθρώπους μέσα στις κοινότητες για την αντιμετώπιση των πολλών μετώπων, θέτοντας, σε πολλές περιπτώσεις, σε κίνδυνο την ίδιά τους τη ζωή.
Την ίδια στιγμή, εκ του αποτελέσματος, απαιτείται βελτίωση αδυναμιών του σύστηματος και των σχετικών μηχανισμών για να μπορούμε να ανταποκρινόμαστε σε τέτοια κρίσιμα περιστατικά. Και αυτό, παρά το γεγονός ότι, ανάμεσα σε άλλα, προχωρήσαμε με αύξηση προσωπικού πυροσβεστών και δασοπυροσβεστών, εξασφαλίσαμε τον μέγιστο αριθμό πτητικών μέσων, αυστηροποιήσαμε τις ποινές και μεταφέραμε τα πτητικά μέσα στην Εθνική Φρουρά. Άρα, πρέπει να δούμε τι δεν λειτούργησε, γιατί δεν λειτούργησε και να γίνουν οι όποιες αναγκαίες διορθωτικές κινήσεις.
Ως Πολιτεία, οφείλουμε να εντοπίσουμε όλα τα κενά και τις παραλείψεις και να αναγνωρίσουμε ότι, σε μια κρίσιμη στιγμή όπως αυτή, δεν ανταποκριθήκαμε όπως έπρεπε. Εκ μέρους της Πολιτείας απολογούμαι.
Έχω, ήδη, δώσει οδηγίες μέχρι το τέλος της βδομάδας όλα τα εμπλεκόμενα τμήματα να υποβάλουν πλήρεις εκθέσεις αξιολόγησης του ρόλου και της εμπλοκής τους στη διαχείριση των πυρκαγιών. Οι εκθέσεις αυτές, μέσα στο πλαίσιο της διαφάνειας, θα δοθούν και στη δημοσιότητα. Στη βάση αυτών των εκθέσεων θα αποφασιστούν και τα μετέπειτα βήματα. Πρέπει να δούμε ακριβώς τι πρέπει να αλλάξουμε για να είμαστε πιο γρήγοροι και αποτελεσματικοί, διότι, δυστυχώς, αυτά τα φαινόμενα, συνέπεια της κλιματικής αλλαγής, δεν θα εκλείψουν.
Συμπατριώτισσες, Συμπατριώτες,
Σήμερα (σ.σ. χθες) συναντήθηκα με τους προέδρους των κοινοτικών συμβουλίων των άμεσα επηρεαζόμενων κοινοτήτων, στην παρουσία των αρμόδιων υπουργών και του επιτρόπου Ορεινών Περιοχών. Κατά τη διάρκεια της σύσκεψης, αφού άκουσα τις δικές τους εκτιμήσεις και προσωπικές μαρτυρίες για το τι έγινε και πού εντοπίστηκαν αδυναμίες, συμφωνήσαμε τις άμεσες ενέργειες της κυβέρνησης για στήριξη των πληγέντων. Θα είμαστε δίπλα σε όλους και όλες. Μαζί θα περάσουμε αυτή τη δοκιμασία. Πιο συγκεκριμένα:
- Άμεση καταβολή οικονομικής στήριξης στα κοινοτικά συμβούλια για κάλυψη των έκτακτων αναγκών. Τα ποσά καταβλήθηκαν, ήδη, την προηγούμενη Παρασκευή, ενώ επιπλέον ανάγκες θα καλυφθούν σε συνεννόηση με τις κοινότητες.
- Προσωρινή στέγαση πληγέντων και κάλυψη άμεσων βασικών αναγκών, αλλά και ψυχολογική υποστήριξη, σε συνεννόηση και συνεργασία με τους κοινοτάρχες.
- Επιδότηση ενοικίων σε όσους έχει καταστεί η κατοικία τους μη κατοικήσιμη, για όσο διάστημα απαιτηθεί.
- Πλήρης αποκατάσταση των ζημιών των περιουσιών των πληγέντων. Για κατοικίες που δεν είναι ασφαλισμένες και έχουν υποστεί ολοκληρωτική καταστροφή, θα παραχωρηθεί οικονομική στήριξη για πλήρη αποκατάσταση, με τρέχουσες τιμές της αγοράς. Σε περίπτωση που έχουν υποστεί ζημιές και χρήζουν επιδιόρθωσης, θα γίνει εκτίμηση με βάση επικαιροποιημένο πίνακα τιμών που προσεγγίζει τις τιμές αγοράς. Όσες κατοικίες έχουν ασφάλεια, θα καταβάλλεται άμεσα το αφαιρετέο πόσο. Τονίζω ότι για να γίνει η καταβολή το συντομότερο δυνατό δεν θα απαιτηθεί η παρουσίαση παραστατικών για την καταβολή της οικονομικής στήριξης.
- Παραχώρηση άμεσα αποζημίωσης η οποία θα αφορά 100% απώλεια εισοδημάτων για διάστημα ενός έτους, σε όλους τους γεωργούς και κτηνοτρόφους της πληγείσας περιοχής.
- Σχέδιο επαναδραστηριοποίησης, αποκατάστασης υποδομών και μηχανολογικού εξοπλισμού επαγγελματιών και μη, γεωργοκτηνοτρόφων.
- Σχέδιο επαναδραστηριοποίησης, αποκατάστασης υποδομών και μηχανολογικού εξοπλισμού μικρών επιχειρήσεων.
- Εφάπαξ στήριξη, η οποία θα καταβληθεί εντός των επόμενων ημερών, για όσες οικογένειες έχουν υποστεί οι κατοικίες τους ολοκληρωτικές ή ακόμα και σημαντικές ζημίες. Συγκεκριμένα, θα δοθεί το ποσό των €10.000 σε κάθε οικογένεια της οποίας καταστράφηκε ολοσχερώς η πρώτη κατοικία καθώς και €2.000 για κάθε εξαρτώμενο τέκνο, και το ποσό των €5.000 σε κάθε οικογένεια της οποίας υπέστη ζημιές μερικώς η πρώτη κατοικία, καθώς και €1.000 για κάθε εξαρτώμενο τέκνο. Για τους ευάλωτους συμπατριώτες μας θα δοθεί και οποιαδήποτε εξατομικευμένη στήριξή απαιτείται.
- Μηνιαία αποζημίωση, για τρεις μήνες, όλων των εργαζόμενων και αυτοτελώς εργαζόμενων τους οποίους επηρεάστηκαν οι επιχειρήσεις τους και δεν μπορούν να λειτουργήσουν.
- Πλήρης αποκατάσταση της λειτουργίας της συντριπτικής πλειοψηφίας των δικτύων ύδρευσης και ηλεκτροδότησης μέσα στις επόμενες μέρες.
- Μη καταβολή από τους μόνιμους κατοίκους και επιχειρήσεις των ετήσιων κοινοτικών τελών και φορολογιών. Το συνολικό ποσό θα καταβληθεί από την κυβέρνηση στις κοινότητες.
- Περιβαλλοντική αποκατάσταση της περιοχής.
Κυρίες και κύριοι,
Ως Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, νιώθω την τεράστια ευθύνη να απευθυνθώ απευθείας σε εσάς, αυτή τη στιγμή της βαθιάς δοκιμασίας για τον τόπο μας. Η αποστολή μας είναι να διασφαλίσουμε ότι το κράτος θα σταθεί αντάξιο των προσδοκιών σας. Σας ζητώ να μας κρίνετε αυστηρά, όπως αρμόζει σε μια Δημοκρατία που θέλει και μπορεί να γίνεται καλύτερη.
Στις δύσκολες στιγμές πρέπει να είμαστε ενωμένοι. Ενωμένοι να προχωρήσουμε, να στηρίξουμε, να διορθώσουμε, να βελτιώσουμε. Ενωμένοι να τα καταφέρουμε».
