Η τουρκοκυπριακή κοινότητα εισέρχεται σε μια από τις πιο κρίσιμες «εκλογικές αναμετρήσεις» των τελευταίων ετών. Στις 19 Οκτωβρίου οι κάλπες στα κατεχόμενα θα αναδείξουν τον νέο Τουρκοκύπριο ηγέτη, σε μια συγκυρία όπου η οικονομική πίεση, ο υψηλός πληθωρισμός και τα αδιέξοδα στο Κυπριακό διαμορφώνουν το πολιτικό σκηνικό. Με ποια συνθήματα και επιχειρήματα όμως επιλέγουν να αναμετρηθούν στην μονομαχία οι Ερσίν Τατάρ και Τουφάν Ερχιουρμάν;
Ερχιουρμάν
Με το σύνθημα: «Αυτός ο λαός θα έχει λόγο και αυτός ο λόγος θα είναι η κοινή μας υπόσχεση», ο Τουφάν Ερχιουρμάν σηματοδοτεί το πολιτικό του αφήγημα στο εκλογικό μανιφέστο που έδωσε στη δημοσιότητα διαδικτυακά. Εστιάζει στο αίσθημα κόπωσης και αποκαρδίωσης της κοινωνίας, το οποίο επιχειρεί να μετατρέψει σε ελπίδα, εκπέμποντας το μήνυμα: «είμαστε κουρασμένοι, αλλά όχι αποκαρδιωμένοι». Χρησιμοποιώντας επαναλαμβανόμενες αναφορές σε λέξεις όπως «μαζί», «όλοι», «λαός», διαφοροποιείται από μια προσωποκεντρική πολιτική και παρουσιάζει την «προεδρία» ως συλλογικό θεσμό. «Δεν θα είναι ένας κλειστός θεσμός, αλλά ένας χώρος συμμετοχής όλων – παιδιών, νέων, γυναικών, εργαζομένων, μειονοτήτων. Τα φώτα της δεν θα σβήνουν ποτέ, οι επιτροπές της θα δουλεύουν μέρα-νύχτα», σημειώνει χαρακτηριστικά.
Για το Κυπριακό, ο κ. Ερχιουρμάν προβάλλει το αφήγημα της «πολιτικής ισότητας των δύο συνιδρυτικών κοινοτήτων ενός κράτους». Μιλά για διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία με ισχυρά συνιστώντα κράτη και κοινές αποφάσεις σε καίρια θέματα όπως η ενέργεια, η ασφάλεια και η ΑΟΖ. Θέτει ως όρους για επανέναρξη των συνομιλιών την αποδοχή της εκ περιτροπής προεδρίας και τον καθορισμό σαφούς χρονοδιαγράμματος ώστε να μη χαθεί ξανά χρόνος, τον σεβασμό των συγκλίσεων που έχουν ήδη επιτευχθεί, και την εγγύηση ότι οι Τουρκοκύπριοι δεν θα επιστρέψουν στο σημερινό στάτους κβο εάν ναυαγήσουν οι συνομιλίες.
Παράλληλα προτείνει την υπεράσπιση της Επιτροπής Ακίνητης Ιδιοκτησίας ως εργαλείου διεθνούς νομιμότητας, τη στήριξη των παιδιών από μικτούς γάμους που δεν αναγνωρίζονται ως Ευρωπαίοι πολίτες, την αποτροπή του «παραγκωνισμού» της τ/κ κοινότητας από έργα υδρογονανθράκων και ηλεκτρικής διασύνδεσης. Τάσσεται δε κατά του αποκλεισμού νέων, αθλητών, καλλιτεχνών και ακαδημαϊκών από διεθνείς διοργανώσεις και οργανισμούς.
Σύμφωνα με το πρόγραμμά του, η τ/κ πλευρά οφείλει να βρίσκεται σε στενή συνεργασία με την Τουρκία, αλλά με έμφαση στην ισότιμη σχέση. Ταυτόχρονα υποστηρίζει ότι η τ/κ κοινότητα πρέπει να αναπτύξει σχέσεις με την ΕΕ, τον ΟΗΕ, τον Οργανισμό Ισλαμικής Διάσκεψης και τον Οργανισμό Τουρκικών Κρατών. Η «προεδρία», όπως αναφέρει, θα πρέπει να λειτουργεί και ως θεσμικό αντίβαρο στη διαφθορά, με επίκεντρο την αξιοκρατία.
Τατάρ
Με το σύνθημα «Μαζί είμαστε ένα, μία είναι η υπόθεσή μας», είχε ανακοινώσει την υποψηφιότητά του ο Ερσίν Τατάρ, υποστηριζόμενος από τρία κόμματα που συγκροτούν την εκλογική συμμαχία «Συμφωνία Κοινής Λογικής». Πρόκειται για το Κόμμα Εθνικής Ενότητας (UBP), το Δημοκρατικό Κόμμα (DP) και το Κόμμα Αναγέννησης (YDP).
Ο κ. Τατάρ έχει θέσει στο επίκεντρο της εκστρατείας του τη θέση για λύση δύο κρατών, μια θέση που υιοθέτησε η Τουρκία τα τελευταία χρόνια. Ο ίδιος και οι υποστηρικτές του ζητούν την αναγνώριση της «κυρίαρχης ισότητας των Τουρκοκυπρίων» και της ύπαρξής τους ως ανεξάρτητου κράτους στη διεθνή σκηνή. Μετά την εκλογή του το 2020 και ιδιαίτερα στις διαπραγματεύσεις στη Γενεύη και σε άλλες διεθνείς συναντήσεις υπό τον ΟΗΕ, υποστήριξε ότι το ομοσπονδιακό μοντέλο δεν είναι βιώσιμο και ότι η μόνη ρεαλιστική επιλογή είναι η συνεργασία «δύο κυρίαρχων και ισότιμων κρατών».
Στις «εκλογές» του 2020 είχε δεσμευθεί να ενισχύσει τις οικονομικές σχέσεις με την Τουρκία. Η Άγκυρα παρείχε χρηματοδότηση σε έργα αλλά και οικονομικά πακέτα βοήθειας. Ωστόσο, η πραγματικότητα στα κατεχόμενα, με τον υψηλό πληθωρισμό που εισάγεται από την Τουρκία, έχει οδηγήσει σε δεινή οικονομική κατάσταση, πιέζοντας πολυπλεύρως τον Τατάρ. Η δήλωση που επαναλαμβάνει διαρκώς στις ομιλίες του είναι χαρακτηριστική: «Είμαστε αφοσιωμένοι με πίστη στο κράτος μας και στον λαό μας. Με τη στήριξη της Τουρκικής Δημοκρατίας, ο στόχος μας είναι να οδηγήσουμε την τδβκ, που βρίσκεται στην καρδιά της ‘Γαλάζιας Πατρίδας’, σε ένα πιο ευημερούν μέλλον».
Όσον αφορά την οικονομία, η πλευρά Τατάρ υποστηρίζει ότι η λύση των δύο κρατών και η συνεργασία με την Τουρκία θα φέρει οικονομική ανάπτυξη στους κλάδους του τουρισμού, της ενέργειας και των μεταφορών. Μάλιστα τονίζει ότι «η σύνδεση με την Ευρώπη μέσω Τουρκίας θα ήταν πολύ πιο επωφελής από τη σύνδεση μέσω Ελλάδας», υπονοώντας ότι η πρόταση του για δύο κράτη θα έχει μεγαλύτερο οικονομικό όφελος.
