Αύριο πάμε σε μια πενταμερή διάσκεψη για το εθνικό μας θέμα με όλα τα σενάρια να είναι ανοικτά. Δυστυχώς, μετά το Κραν Μοντανά και τις απαράδεκτες συμπεριφορές μας, δεν έχουμε απέναντί μας μόνο τον ακραίο Τατάρ αλλά και έναν ΓΓ ο οποίος δεν μας εμπιστεύεται. Με λόγια και διακηρύξεις δεν πείθεις. Μόνο με πράξεις. Μας δόθηκε η ευκαιρία να δείξουμε καλή θέληση και να δημιουργηθεί ένα καλό κλίμα με τα οδοφράγματα αλλά δεν την εκμεταλλευτήκαμε, με αποτέλεσμα να πηγαίνουμε στη Γενεύη με τους χειρότερους οιωνούς. Παράθυρο ελπίδας δεν υπάρχει, παρά μόνο μια χαραμάδα και αυτή λόγω των προσπαθειών του Έλληνα υπουργού εξωτερικών και του καλού κλίματος που έχει δημιουργηθεί στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Είτε θα αρχίσουν συνομιλίες, δηλαδή αρχίζουν τα δύσκολα, είτε τελειώνουν τα δύσκολα, δηλαδή η αναμονή για το μέλλον του Κυπριακού, και αρχίζουν τα δράματα, δηλαδή η οριστική διχοτόμηση. Αν θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε τις σωστές δηλώσεις του ΠτΔ, το κατ’ αυτόν μη βιώσιμο στάτους κβο, γίνεται η λύση του Κυπριακού και η απαρχή νέων δεινών γι' αυτήν τη μαρτυρική γη. Δηλώνουμε ότι αποσκοπούμε σε θετικό αποτέλεσμα. Αποτέλεσμα σίγουρα θα υπάρξει, το θετικό είναι το πρόβλημα.
ΠτΔ και υπουργός Εξωτερικών δηλώνουν πανέτοιμοι για τη διάσκεψη. Η προετοιμασία που έγινε τον τελευταίο καιρό, κατά τον Κωνσταντίνο Κόμπο, ήταν πλήρης και κάλυψε όλα τα θέματα που εκκρεμούν από νομικής και τεχνοκρατικής πλευράς. Δυσκολεύομαι να το αντιληφθώ αυτό. Ακόμα να καταλάβουμε ότι το Κυπριακό δεν είναι νομικό αλλά πολιτικό θέμα. Αν η προετοιμασία είναι η επίρριψη ευθυνών, blame game, τότε μπορώ να το καταλάβω. Για το θετικό σενάριο δεν χρειάζεται καμία προετοιμασία. Πολιτική βούληση και ειλικρίνεια χρειάζεται.
Αν η προετοιμασία μας είναι για να αποδείξουμε στον ΓΓ ότι η άλλη πλευρά είναι εκτός του συμφωνημένου πλαισίου, τότε είναι αχρείαστη. Το ότι η άλλη πλευρά είναι εκτός των αποφάσεων, ψηφισμάτων και εκθέσεων του διεθνούς οργανισμού είναι αυταπόδεικτο και δεν χρειάζεται να πείσουμε. Το πρόβλημά είναι να πείσουμε ότι εμείς είμαστε εντός του πλαισίου λύσης. Αν θέλουμε να είμαστε σωστοί, τολμώ να πω ότι η τ/κ πλευρά είναι πιο καθαρή στις θέσεις της από εμάς. Αυτοί αποκηρύσσουν τη διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία και μιλούν καθαρά για λύση δύο κρατών. Εμείς αποδεχόμαστε μεν τη μορφή λύσης, μιλώντας για ένα αόριστο συμφωνημένο πλαίσιο, αλλά δεν ξεκαθαρίζουμε τη θέση μας ως προς το σημαντικότερο συστατικό μιας ομοσπονδίας, αυτό της πολιτικής ισότητας. Αποδεχόμαστε την πολιτική ισότητα όπως εμείς την αντιλαμβανόμαστε και όχι όπως καθορίζεται σαφώς από τις αποφάσεις του διεθνούς οργανισμού. Για παράδειγμα, αποδεχόμαστε τη μία θετική ψήφο στην κεντρική κυβέρνηση αλλά όχι σε όλες ανεξαιρέτως τις αποφάσεις. Ακολουθούμε τις εξυπνάδες του τέως ΠτΔ ο οποίος μιλούσε για μια θετική ψήφο σε θέματα ζωτικής σημασίας για την άλλη πλευρά. Όμως το ποιος θα καθορίσει τα θέματα αυτά, ακόμα τον περιμένουμε να μας διαφωτίσει.
Γι' αυτά τα ζητήματα, οι αποκλίσεις από τη μορφή λύσης, η οποία ορίζεται από τις αποφάσεις του ΟΗΕ, δεν υπάρχει μεζούρα για να μετρήσει κανείς το πόσο εκτός είναι ο ένας ή ο άλλος. Είτε είσαι εντός είτε εκτός. Διερωτώμαι πώς θα αντιδράσουμε αν ο Ερσίν Τατάρ θέσει ως όρο, για να υπάρξει διαπραγμάτευση, την πολιτική ισότητα, την εκ περιτροπής προεδρία και την αποτελεσματική συμμετοχή σε όλα τα όργανα της ομοσπόνδου πολιτείας. Αν η απάντησή μας δεν είναι μονολεκτική, δηλαδή, «αποδεχόμαστε», τότε χάθηκε το παιχνίδι οριστικά και μαζί με αυτό η μισή πατρίδα.
Αν οι τεχνοκράτες, που κάλεσε ο Κωνσταντίνος Κόμπος, μας προετοιμάζουν για διαπραγμάτευση επί της πολιτικής ισότητας τότε είναι χάσιμο χρόνου. Η μια θετική ψήφος σε όλες τις αποφάσεις της κεντρικής κυβέρνησης, η αποτελεσματική συμμετοχή των Τ/Κ σε όλα τα όργανα του κράτους και η εκ περιτροπής προεδρία δεν είναι θέματα προς συζήτηση. Είτε τα αποδέχεσαι ως έχουν είτε αναλαμβάνεις την ευθύνη για το ναυάγιο.
Μιλούμε για συμφωνημένο πλαίσιο αλλά ούτε εμείς συμφωνούμε με αυτό. Ερμηνεύουμε το πλαίσιο αυτό όχι όπως καθορίζεται από τον διεθνή οργανισμό αλλά όπως εμείς το ερμηνεύουμε.
Σίγουρα για να μετακινηθεί η άλλη πλευρά από τις ακραίες της θέσεις τα πιο πάνω δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν στα πλαίσια του πάρε δώσε. Σε μια διαπραγμάτευση δεν δίνεις αυτά που η άλλη πλευρά τα έχει κατοχυρωμένα, για να πάρεις. Αν αυτό έχουμε στο μυαλό μας τότε το μόνο που θα πάρουμε θα είναι ένα μεγάλο όχι από την άλλη πλευρά και δυστυχώς και από τον ΓΓ.
Εδώ που φτάσαμε είμαστε αναγκασμένοι να χρησιμοποιήσουμε άλλα θέματα. Θα μπορούσε ο καταλυτής της ενέργειας να ήταν ένα από τα διαπραγματευτικά μας χαρτιά αλλά δυστυχώς, μετά τα τετελεσμένα που δημιουργήσαμε στην Αίγυπτο, δεν έχουν μείνει και πολλά. Το απευθείας εμπόριο, οι απευθείας πτήσεις και οι απευθείας διεθνείς επαφές είναι ίσως τα μόνα που μένουν στη διάθεσή μας, δηλαδή τα γνωστά 3Α.
Πολλοί θεωρούν τις πιο πάνω θέσεις μειοδοτικές, χωρίς να εισηγούνται κάτι το εναλλακτικό εκτός από αερολογίες για αμυντικούς εξοπλισμούς, αποτρεπτική ισχύ και άλλες γελοιότητες. Είτε μας αρέσει είτε όχι είναι ρεαλιστικές θέσεις ως αποτέλεσμα των εθνικών εγκλημάτων στα οποία έχουμε υποπέσει κατά τις προηγούμενες προσπάθειες για λύση. Όταν στο Κραν Μοντανά μας έδιναν αυτά που ποτέ πριν δέχονταν να συζητήσουν, εμείς αμφισβητούσαμε τα αυτονόητα και δεδομένα όπως την πολιτική ισότητα. Τώρα είναι η ώρα να δώσουμε και άλλα αν δεν θέλουμε να τα χάσουμε όλα. «Στερνή μου γνώση να σε είχα πρώτα», λέει μια σοφή ρήση. Δυστυχώς, τον καιρό που έπρεπε δεν είχαμε ούτε γνώση ούτε θέληση.
Επιπρόσθετα ξεκινούμε από λάθος θέση. Δεν μπορείς να λες ότι ζητάς επανέναρξη των συνομιλιών από το σημείο ενός ναυαγίου. Πώς μπορείς να ξεκινήσεις από το σημείο που φύγαμε με το σημαντικό θέμα, αυτό της πολιτικής ισότητας, να μην το είχαμε αποδεχθεί;
Η εκλογή Τραμπ και οι αλλαγές που γίνονται στο παγκόσμιο γεωπολιτικό σκηνικό θα πρέπει να μας συνετίσουν. Λόγω του Ουκρανικού και του Συριακού, όλοι οι μεγάλοι παίχτες σπεύδουν να υποβάλουν τα σέβη τους στον νεοσουλτάνο της Άγκυρας και συνεπώς η οποιαδήποτε προοπτική άσκησης πίεσης προς την Τουρκία είναι απομακρυσμένο σενάριο. Αντίθετα, οι πιέσεις θα ασκηθούν στη δική μας πλευρά.
Ακόμα, μόλις ο νέος πλανητάρχης τελειώσει με τα δύσκολα, Ουκρανικό και Μεσανατολικό, και ασχοληθεί με τα μικρά, τότε την πατήσαμε. Νομίζετε ότι οι περικοπές των κονδυλίων που δαπανώνται εκτός Αμερικής δεν θα αγγίξουν και τον ΟΗΕ;
Όταν ο Τραμπ ή ο Έλον Μάσκ, διαπιστώσουν το τι ποσά έχουν δαπανηθεί για το Κυπριακό, για 60 και πλέον χρόνια, δεν θα σταματήσει όλο αυτό; Νομίζετε θα ανεχθούν να σπαταλώνται αμερικανικά κεφάλαια για τα καμώματα του κάθε Κύπριου πολιτικάντη; Νομίζετε θα συναινέσουν, ως μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας, στην ανανέωση της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, τον Ιανουάριο του 2026 για ακόμα έναν χρόνο, χωρίς ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα επίλυσης του Κυπριακού που ταλαιπωρεί τη διεθνή κοινότητα για πάνω από μισό αιώνα;
