Με αφορμή τη χθεσινή δημοσίευση της Σύστασης του Συμβουλίου της ΕΕ για τις οικονομικές πολιτικές της Κύπρου, τίθεται με ένταση στο προσκήνιο ένα ερώτημα βαθιά στρατηγικό: πού επενδύουμε ως χώρα, και τι μοντέλο ανάπτυξης επιλέγουμε να ακολουθήσουμε;
Οι Βρυξέλλες επισημαίνουν την ανάγκη για δημοσιονομική σύνεση, μεταρρυθμίσεις και στοχευμένες επενδύσεις στους τομείς που ενισχύουν τη μακροπρόθεσμη ανθεκτικότητα. Παρά τα υψηλά πλεονάσματα και τη μείωση του χρέους, η ανησυχητική αύξηση των δαπανών, κυρίως σε μισθούς και καταναλωτικές ανάγκες, στερεί πόρους από επενδύσεις που πραγματικά μετασχηματίζουν την οικονομία.
Και εδώ, η μυθολογία μάς προσφέρει μια διαχρονική πυξίδα. Όταν ο Οδυσσέας βρέθηκε ναυαγός στο νησί των Φαιάκων, δεν ζήτησε χρυσό, δεν ζήτησε άνεση. Ζήτησε εργαλεία και ένα καράβι. Ζήτησε μέσα να σταθεί ξανά στα πόδια του. Ζήτησε τη δυνατότητα να αυτονομηθεί και να προχωρήσει μόνος. Αυτός είναι ο ορισμός της αυτάρκειας: να επιδιώκεις ανάπτυξη όχι μέσα από διαρκή εξάρτηση, αλλά μέσα από την παραγωγή, την καινοτομία και τη δημιουργία!
Η Κύπρος σήμερα βρίσκεται σε ένα αντίστοιχο οικονομικό σταυροδρόμι. Είτε θα συνεχίσουμε να επεκτείνουμε τις δαπάνες σε τομείς κατανάλωσης, χωρίς αντίκρισμα στην πραγματική οικονομία, είτε θα κάνουμε την υπέρβαση και θα επενδύσουμε σε έναν νέο παραγωγικό μοντέλο.
Ένα μοντέλο που θα πρέπει να κινείται σε τρεις πυλώνες:
- Στήριξη της αγροτικής και μεταποιητικής παραγωγής
- Επένδυση στην τεχνολογία, στην ενεργειακή αυτάρκεια και στην εγχώρια καινοτομία και
- Ανάδειξη του κυπριακού προϊόντος.
Με άλλα λόγια ένα μοντέλο που έμπρακτα και δυναμικά θα επαναφέρει την κουλτούρα του "Made in Cyprus".
Αυτό δεν σημαίνει επιστροφή στον αυτάρκη αγρότη του χθες. Σημαίνει στροφή στην έξυπνη αυτάρκεια του σήμερα.
Το σημερινό μας έλλειμμα δεν είναι μόνο δημοσιονομικό. Είναι στρατηγικό. Εισάγουμε σχεδόν τα πάντα: τρόφιμα, υλικά, τεχνολογία. Και το εμπορικό μας ισοζύγιο παραμένει βαθιά αρνητικό. Δεν είναι δυνατόν να παραμένουμε καταναλωτές της παραγωγής άλλων και να ελπίζουμε σε μακροχρόνια ανθεκτικότητα. Η σύσταση της Επιτροπής να στραφούμε σε επενδύσεις που στηρίζουν την ανθεκτικότητα, δεν είναι τεχνοκρατική λεπτομέρεια. Είναι κάλεσμα για ουσιαστική αλλαγή προσανατολισμού.
Το πιστεύω: οι κρίσεις που ζούμε είναι και μια ευκαιρία. Μας υπενθυμίζουν ότι η ανεξαρτησία δεν είναι μόνο πολιτική, είναι και οικονομική. Μας δείχνουν ότι η βιωσιμότητα δεν είναι μόδα, αλλά αναγκαιότητα.
Γι αυτό και ας δώσουμε την προσοχή που πρέπει όσο είναι νωρίς. Να γυρίσουμε σελίδα. Και αυτή η νέα σελίδα να γράφει: Παράγουμε στον τόπο μας. Εμπιστευόμαστε ξανά τον τόπο μας. Και στεκόμαστε στις δικές μας δυνάμεις!
Ας πάρουμε το παράδειγμα του Οδυσσέα στα σοβαρά. Δεν χρειαζόμαστε απλώς να "περάσουμε" τους αριθμούς του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου. Χρειαζόμαστε νέα δομή στην οικονομία μας. Να στραφούμε στην παραγωγή με κυπριακό αποτύπωμα. Όχι μόνο για να πιάσουμε τους στόχους των Βρυξελλών, αλλά γιατί είναι προς το συμφέρον μας. Γιατί χώρα χωρίς δικά της θεμέλια, δεν μπορεί να μείνει όρθια όταν φυσούν γεωπολιτικοί άνεμοι.
Μπορούμε. Με πειθαρχία, αλλά και όραμα. Με αλλαγή προτεραιοτήτων. Με στήριξη της πραγματικής οικονομίας. Όπως ο Οδυσσέας, να ζητήσουμε όχι κατανάλωση, αλλά εργαλεία. Και να ταξιδέψουμε ξανά προς ένα μέλλον με ανθεκτικότητα, ανεξαρτησία και δική μας παραγωγική δύναμη.
*Ο Μαρίνος Κλεάνθους είναι αντιπρόεδρος τής ΔΗΠΑ
