Σε έναν περίπου χρόνο θα έχουμε και πάλι τη «βάσανο» των εκλογών. Ήδη βρισκόμαστε σε προεκλογική περίοδο. Ακόμα, εφόσον οι βουλευτικές εκλογές θεωρούνται πρόκριμα για τις προεδρικές του 2028, ουσιαστικά βρισκόμαστε σε προεκλογικό ανταγωνισμό και για τις δύο επερχόμενες εκλογικές αναμετρήσεις.
Όλα τα κόμματα, τα υφιστάμενα και αυτά που θα έρθουν, μετρούν τα κουκιά τους και προσπαθούν να δημιουργήσουν τις συνθήκες, με συμμαχίες ή αυτόνομα, για μια αξιοπρεπή εκλογική παρουσία.
Στο τέλος της ημέρας όλοι θα είναι κερδισμένοι. Αυτοί που θα έχουν, με μαθηματικούς όρους, καλή πορεία θα είναι σίγουρα οι νικητές αλλά στον τόπο μας και αυτοί που χάνουν βρίσκουν τον τρόπο να λένε ότι νίκησαν. Συνήθως με το τροπάρι «παρά τον πόλεμο που δεχθήκαμε», πήραμε ένα αξιοπρεπές ποσοστό.
Την επομένη των εκλογών του 2026 θα έχουμε ένα εντελώς νέο κομματικό σκηνικό. Αρχίζοντας από τους μικρούς, η ΕΔΕΚ, μετά από τόσα χρόνια παρουσίας, είναι ορατό το ενδεχόμενο να αποχαιρετήσει τη Βουλή των Αντιπροσώπων. Οι εκλογές του 2026 είναι εκλογές επιβίωσης για το σοσιαλιστικό κόμμα.
Στην ίδια μοίρα βρίσκονται και οι Οικολόγοι, μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας. Δεν νομίζω η νέα ηγεσία του κόμματος να μπορεί να κάνει θαύματα. Με τη ΔΗΠΑ, η πορεία της ήταν εδώ και καιρό προδιαγεγραμμένη. «Ο τελευταίος να κλείσει την πόρτα». Η τραγική πορεία του κόμματος θα πρέπει να χρεωθεί προσωπικά στον πρόεδρο, Μάριο Καρογιάν. Εδώ ισχύει η σοφή ρήση του Αβραάμ Λίνκολν «Μπορείς να κοροϊδεύεις λίγους για πολύ καιρό, πολλούς για λίγο, αλλά όχι όλους για όλον τον καιρό». Μαζί με τη ΔΗΠΑ ουσιαστικά τελειώνει και η συνεργασία δημοκρατικών δυνάμεων. Οι βουλευτές της συνεργασίας μένουν «άστεγοι» και προφανώς βρίσκονται σε αναζήτηση καινούργιας στέγης.
Το VoltCyprus αναμένεται να είναι μία από τις εκπλήξεις των εκλογών. Η θετική του πορεία στις ευρωεκλογές προδιαγράφει την εκλογή μιας υπολογίσιμης κοινοβουλευτικής ομάδας.
Στο ΔΗΚΟ τα πράγματα είναι και πάλι δύσκολα. Αφού πλέον έχουν συνειδητοποιήσει, μετά τις ευρωεκλογές, ότι τη θέση τους ως τρίτη πολιτική δύναμη την παίρνει το ΕΛΑΜ, προσπαθούν να σώσουν ό,τι μπορεί να σωθεί. Κινήσεις όπως η προσχώρηση της Ελένης Θεοχάρους δεν πρόκειται να τους βοηθήσουν. Δεν αντιλαμβάνονται ότι η συνένωση δύο χαμένων δεν δημιουργεί έναν κερδισμένο αλλά έναν «πολύ χαμένο». Αυτοί έχουν τη γνωστή δικαιολογία. Για όλα φταίει η συμμετοχή τους στην κυβέρνηση Χριστοδουλίδη. Το ερώτημα όμως είναι «γιατί δεν αποχώρησαν;». Μήπως η κατάστασή τους θα ήταν χειρότερη αν δεν ήσαν ένα εκ των συγκυβερνώντων κομμάτων; Στο ΕΛΑΜ δικαιολογημένα πιστεύουν ότι θα πανηγυρίσουν μια μεγάλη νίκη. Ο φόβος όλων και οι ενέργειές τους για να περιορίσουν τις απώλειες προς το ΕΛΑΜ αύξησαν τις ροές προς το κόμμα της ακροδεξιάς. Το ότι θα είναι τρίτη μεγάλη παράταξη είναι δεδομένο. Το ερωτηματικό είναι ποια θα είναι η διαφορά του από τον δεύτερο.
Στο ΑΚΕΛ γυρεύουν κουκιά και κουκιά δεν βρίσκουν. Πλέον, όπως διαμορφώθηκε το σκηνικό, δεν μπορούν να ρίχνουν τα πάντα στη διακυβέρνηση Χριστόφια. Η πτώση των ποσοστών τους είναι πλέον προφανές ότι ήταν μια πορεία προδιαγεγραμμένη. Οι παρωχημένες τους θέσεις και οι ιδεολογικές τους αγκυλώσεις θα είναι η αιτία για περαιτέρω συρρίκνωση των ποσοστών τους. Το αν θα χάσουν τη δεύτερη θέση το 2026 ή στην επόμενη σημαντική εκλογική αναμέτρηση είναι το ερώτημα. Ακόμα να καταλάβουν ότι στο πολιτικό «εμπόριο» δεν μπορείς να επιβιώσεις πλασάροντας ληγμένα προϊόντα.
Τα βλέμματα όλων είναι στραμμένα στον ΔΗΣΥ. Εκεί μόνο καφετζού ή φακίρης μπορεί να προβλέψει τα ποσοστά του κόμματος. Πρώτο κόμμα θα είναι, το ερώτημα όμως είναι τι απώλειες θα έχει. Στη μεγάλη παράταξη οι βουλευτικές εκλογές δεν είναι μόνο πρόκριμα για τις προεδρικές του 2028 αλλά προθέρμανση. Έκτος της προέδρου Αννίτας Δημητρίου, η οποία κάνει φιλότιμες προσπάθειες για να συγκρατήσει τα ποσοστά του κόμματος, σχεδόν όλοι οι άλλοι δουλεύουν με διαφορετικές ατζέντες.
Ο τέως ΠτΔ Νίκος Αναστασιάδης και επίτιμος πρόεδρος της παράταξης, βλέποντας ότι η επιρροή του στο κόμμα είναι πλέον μικρή μέχρι μηδενική, προσπαθεί με διάφορες κινήσεις, ζημιογόνες για την παράταξη, να μείνει στο προσκήνιο ενεργώντας, όπως πολύ καλά ξέρει, στο παρασκήνιο. Η πρόσφατή του δήλωση ότι ήταν λάθος ή στήριξη του «ναι» το 2004 και το ότι κατανοεί το δακρύβρεχτο διάγγελμα του Τάσσου Παπαδόπουλου ήταν το κερασάκι στην τούρτα. Εκτός της αυτοαποδόμησής του αποδόμησε και τον διαχρονικό προσδιορισμό του κόμματος, ως κόμμα της λύσης και επανένωσης. Ο άλλος τέως, ο Αβέρωφ Νεοφύτου, ενδιαφέρεται μόνο για το χρίσμα του κόμματος για τις προεδρικές του 2028. Θεμιτή μεν φιλοδοξία αλλά, αν τελικά τα καταφέρει, σίγουρα δεν θα είναι αναίμακτη.
Μια τρίτη τάση στο κόμμα είναι αυτή των «αποτυχημένων» και «ληγμένων». Είτε γιατί απέτυχαν σε προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις είτε γιατί δεν μπορούν να είναι ξανά υποψήφιοι, ο μόνος τρόπος για να βρεθούν στο προσκήνιο είναι ένας υπουργικός θώκος. Αυτοί προσπαθούν να σύρουν την παράταξη στην κυβέρνηση Χριστοδουλίδη για να εξασφαλίσουν την πολυπόθητη υπουργική καρέκλα ως αντάλλαγμα. Αφού σε εκλογές πήραν μαύρο, ή μόνη τους διέξοδος είναι ο διορισμός.
Όλες αυτές οι τάσεις συνθέτουν τη χειρότερη εικόνα του ΔΗΣΥ από ιδρύσεώς του. Μια εικόνα και συνάμα κατάντια που δεν περίμενε κανείς. Ποιος περίμενε ότι η περήφανη παράταξη αντί ηγεσίας θα έχει δούρειους ίππους των διαφόρων τάσεων που ζημιώνουν την παράταξη; Με εξαίρεση την πρόεδρο Αννίτα Δημητρίου, είναι δύσκολο να βρεις «συναγερμικό», υπό την έννοια της προσήλωσης στις αρχές και αξίες του ιδρυτή του κόμματος Γλαύκου Κληρίδη, στην ηγεσία του ΔΗΣΥ. Η νεοσύστατη κίνηση ή κόμμα του Χρήστου Κληρίδη, η Δημοκρατική Αλλαγή, αν και δεν έχει κάτι το εντυπωσιακό να επιδείξει, θα είναι και αυτή ένας διάττοντας αστέρας. Αν πάρουμε τις θέσεις τους στο Κυπριακό, θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν «λίγο» ΕΔΕΚ και «πολύ» ΕΛΑΜ.
Αυτό που είναι ο μεγάλος άγνωστος «Χ» είναι η νεοσύστατη κίνηση του τέως Γενικού Ελεγκτή, Οδυσσέα Μιχαηλίδη, με την επωνυμία «Άλμα». Αν στο τέλος της ημέρας η κίνηση του τέως Γενικού Ελεγκτή θα είναι ένα επιτυχημένο άλμα ή άλμα στο κενό θα φανεί στην πορεία. Παρά τις πολλές επικοινωνιακές του αστοχίες, θεωρείται σήμερα το σύμβολο της καταπολέμησης της διαφθοράς. Αυτό από μόνο του δίνει στον τέως Γενικό Ελεγκτή τα εχέγγυα για μια επιτυχημένη πορεία στις εκλογές, σε σημείο που μπορεί να αποτελέσει τη μεγάλη έκπληξη. Συνοψίζοντας, το 2026 θα βρεθούμε ενώπιον ενός νέου κομματικού σκηνικού. Κύριο γνώρισμα θα είναι η περαιτέρω συρρίκνωση των μεγάλων, η εξαφάνιση των μικρών και η δημιουργία νέων μικρών. Δυστυχώς για τους μεγάλους, δεν πήραν τα μηνύματα και τις προειδοποιήσεις του εκλογικού Σώματος. Διακηρύττουν μεν το νέο αλλά βασισμένο σε παλιές συνταγές. Για ακόμα μια φορά επιβεβαιώνουν τον Εμμανουήλ Ροΐδη. «Κόμμα: Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν’ αναγιγνώσκωσι και ν’ αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες, ενούμενοι υπό έναν οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι να αναβιβάσωσιν αυτόν διά παντός μέσου εις την έδραν Πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι».