Του Ραφαηλ Αλετρά
Τον περασμένο Ιούλιο η Κύπρος βρέθηκε αντιμέτωπη με μια από τις πιο καταστροφικές πυρκαγιές των τελευταίων δεκαετιών. Στην ορεινή Λεμεσό χάθηκαν δύο ανθρώπινες ζωές, περισσότερα από εκατό τετραγωνικά χιλιόμετρα γης παραδόθηκαν στις φλόγες και δεκάδες οικογένειες είδαν περιουσίες και κόπους μιας ζωής να γίνονται στάχτη. Για άλλη μια φορά, η χώρα μας βρέθηκε απροετοίμαστη μπροστά σε μια κρίση που θα μπορούσε, αν όχι να αποφευχθεί πλήρως, τουλάχιστον να περιοριστεί με τα κατάλληλα εργαλεία και δομές.
Το μεγάλο ερώτημα που προέκυψε ήταν το ποιος έχει την ευθύνη. Το Υπουργείο Γεωργίας, που εποπτεύει τα δάση; Το Υπουργείο Εσωτερικών, που διαχειρίζεται τις τοπικές Αρχές; Το Υπουργείο Δικαιοσύνης, που έχει υπό την αρμοδιότητά του την Αστυνομία και την Πυροσβεστική; Η πραγματικότητα είναι ότι, μέχρι πρότινος, η Κύπρος ήταν η μοναδική χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης χωρίς αυτόνομη δομή πολιτικής προστασίας, χωρίς ένα κέντρο λήψης αποφάσεων που να συντονίζει ενιαία την πρόληψη και την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών.
Χρειάστηκε να χαθούν ζωές και να καταστραφεί ένα τεράστιο κομμάτι του φυσικού μας πλούτου για να αποφασίσουμε ότι πρέπει να δημιουργηθεί επιτέλους ένα υπουργείο με σαφή ευθύνη σε θέματα πολιτικής προστασίας. Έτσι, το Υπουργείο Εσωτερικών μετονομάστηκε σε Υπουργείο Εσωτερικών και Πολιτικής Προστασίας, ώστε να αναλάβει και αυτόν τον κρίσιμο ρόλο.
Το ερώτημα, όμως, παραμένει: γιατί να περιμένουμε την καταστροφή για να δράσουμε; Η εμπειρία άλλων χωρών αλλά και οι επανειλημμένες προειδοποιήσεις ειδικών και περιβαλλοντικών οργανώσεων θα έπρεπε να είχαν χτυπήσει το καμπανάκι εδώ και χρόνια. Η κλιματική κρίση δεν αφήνει περιθώρια για καθυστερήσεις. Οι πυρκαγιές, οι πλημμύρες και οι ακραίες καιρικές συνθήκες θα εντείνονται.
Η δημιουργία ενός υπουργείου είναι σίγουρα μια θετική εξέλιξη. Δεν αρκεί, όμως, να αλλάξουμε μια πινακίδα στην είσοδο ενός κτηρίου. Απαιτείται στρατηγικός σχεδιασμός, επενδύσεις σε εξοπλισμό και ανθρώπινο δυναμικό, εκπαίδευση των πολιτών και, κυρίως, πολιτική βούληση ώστε η πολιτική προστασία να μην παραμένει στα χαρτιά.
Αν θέλουμε πραγματικά να τιμήσουμε τις ζωές που χάθηκαν και να αποτρέψουμε νέες τραγωδίες, πρέπει να αποδείξουμε ότι μάθαμε από το πάθημά μας και όχι απλώς να πούμε ότι το μάθαμε.
