Αυτές τις κριτικές που δέχθηκε η Αννίτα Δημητρίου τις τελευταίες μέρες με αφορμή τα έξοδα διαμονής της ίδιας και εκείνων που τη συνόδευαν σε επίσημη επίσκεψη στο Λονδίνο, άλλες τις βρήκα λογικές και άλλες αποκρουστικές. Κάποιες από τις αντιδράσεις τις βρήκα ανθρώπινες και πολιτισμένες -οι περισσότερες όμως ήσαν απάνθρωπες και βάρβαρες. Βρήκα του γούστου μου τις κριτικές που έλεγαν ότι δεν μπορούν οι πολιτικοί άρχοντες να ζητούν από τους πολίτες να κάνουν οικονομίες και θυσίες και εκείνοι να ζουν μέσα στην πολυτέλεια και τη σπατάλη. Βρήκα όμως αποκρουστικό τον παραλληλισμό με τα «χρυσά» διαβατήρια και άλλα παρόμοια. Ενώ οι συζητήσεις είχαν να κάνουν με χρήματα, με παραξένεψε το γεγονός ότι δεν άκουσα έστω και μια φωνή που να υπενθυμίζει ότι υπάρχουν πράγματα που είναι πιο σημαντικά από τα χρήματα. Αλλά ούτε και μια φωνή που να υποδείξει σε όλους όσοι λάμβαναν μέρος στον δημόσιο διάλογο ότι τους πολιτικούς άρχοντές μας, σε θέματα σαν το υπό συζήτηση, πρέπει να τους κρίνουμε αυστηρά αλλά δίκαια.
Σίγουρα το πολιτικό σύστημα στον τόπο μας παρουσιάζει σοβαρές ασθένειες. Παρά ταύτα διασφαλίζει για τον κάθε πολίτη μια πλουραλιστική δημοκρατία. Αν το σκοτώσουμε τι θα βάλουμε στη θέση του; Τι σημαίνει «κρίνω δίκαια ένα πολιτικό πρόσωπο ή έναν οποιονδήποτε συνάνθρωπό μου; Σημαίνει ότι πρώτα απ’ όλα προσπαθώ να συγκεντρώσω όλα τα απαραίτητα στοιχεία. Και στην περίπτωση του συγκεκριμένου ταξιδιού αναζητώ να μάθω ποιος έχει την ευθύνη διοργάνωσής του, της επιλογής των ξενοδοχείων, της επιλογής των εστιατορίων και όλα τα άλλα σχετικά. Αυτά όλα στην Κύπρο, όπως και σε όλες τις άλλες χώρες, είναι θέματα υπηρεσιακά. Δεν έχουν ανάμειξη τα πολιτικά πρόσωπα. Και δεν έχω καμία αμφιβολία ότι η Αννίτα Δημητρίου πήγε στο ξενοδοχείο που επέλεξαν οι υπάλληλοι της Βουλής. Βεβαίως δεν απαλλάσσεται της πολιτικής ευθύνης αν στην επιλογή του ξενοδοχείου παρατηρήθηκε επίδειξη αρχοντοχωριατισμού. Αλλά το να θεωρείται αυτή η συμπεριφορά πράξη διαφθοράς, παρόμοια με τα «χρυσά» διαβατήρια, είναι γελοίο και ταυτόχρονα αποκαρδιωτικό. Πριν λίγες μέρες είχαμε την απόφαση της Ιεράς Συνόδου να απομακρύνει από τη Μητρόπολη Πάφου τον μητροπολίτη Τυχικό. Τόσο για τον Τυχικό όσο και για τον Αρχιεπίσκοπο Γεώργιο, που πρότεινε την απομάκρυνσή του, γράφτηκαν πολλά από πολλούς. Και πάλιν κάποιες κριτικές πολιτισμένες και πολλές αποκρουστικές. Είναι φανερό ότι ζούμε σε μια εποχή πολλών και αλληλοσυνδεόμενων κρίσεων.
Χρειαζόμαστε επειγόντως ολοκληρωμένες λύσεις, συγκεκριμένες ιδέες για το πώς αντιμετωπίζουμε το πελώριο ζήτημα της καταρράκωσης του κύρους των θεσμών αλλά του πώς αποδίδουμε δικαιοσύνη στα θύματα του υφιστάμενου οικονομικού συστήματος -τόσο σε εκείνους που τους έχει εκμεταλλευτεί με βάναυσο τρόπο όσο και σε εκείνους που είναι αποκλεισμένοι από αυτό. Και όσο κι αν δεν θέλουμε να το παραδεχτούμε, στη μικρή αριθμητικά κοινωνία μας ζουν χιλιάδες θύματα του οικονομικού μας συστήματος καθώς και χιλιάδες αποκλεισμένοι ή περιθωριοποιημένοι από αυτό. Στο παρελθόν άτομα και ομάδες διαφόρων πολιτικών αποχρώσεων είχαν συγκροτήσει συμμαχίες, είτε για να πουν «όχι» σε κάποια πρόταση, όπως στην περίπτωση του Σχεδίου Ανάν, είτε για να πούμε «ναι», όπως στην περίπτωση της ένταξής μας στην ΕΕ. Πότε όμως δεν συγκροτήθηκε μια συμμαχία για να πει «ναι» σε ένα όραμα για να αποκτήσουμε το πολιτικό σύστημα που μας αξίζει, στο οποίο τα πολιτικά κόμματα, τα δικαστήρια, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και όλοι οι άλλοι θεσμοί να λογοδοτούν στον λαό και να απολαμβάνουν της εκτίμησης και της εμπιστοσύνης από τη μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών. Ουδέποτε επιχειρήσαμε να συγκροτήσουμε μια συμμαχία για το πώς θα αναμορφώσουμε τον δημόσιο τομέα έτσι ώστε να νιώθουμε ότι αποτελούμε μέρος του. Πρέπει όλοι μας να αισθανόμαστε συνιδιοκτήτες των δημόσιων πόρων, της δημόσιας περιουσίας.
Μόνο έτσι θα εξαλειφθούν φαινόμενα όπως το υπό συζήτηση. Δεν συνασπιστήκαμε σε μια συμμαχία για να υπηρετήσουμε την ανάγκη να μεταβούμε από ένα σύστημα που βασίζεται στην ατέρμονη αρπαγή -από τη γη και από τους ανθρώπους- σε μια κουλτούρα που να βασίζεται στη φροντίδα, με βάση τη θεμελιώδη αρχή ότι, όταν παίρνουμε, πρέπει να φροντίζουμε να ανταποδίδουμε. Την ανάγκη για ένα σύστημα όπου όλοι θα έχουν αξία και το οποίο δεν θα αντιμετωπίζει τους ανθρώπους και τον φυσικό κόσμο ως αναλώσιμους. Και επειδή είμαι φανατικός θιασώτης ενός τέτοιου συστήματος, και επειδή για όσο χρόνο θα μπορώ ακόμα, ή, καλύτερα, θα βρίσκομαι σε τούτο τον κόσμο, αφού όπου να 'ναι πατώ τα 80 μου χρόνια, θα συνεχίσω να αγωνίζομαι για αυτό, δεν μπορώ να ανεχτώ συμπεριφορές που αντιμετωπίζουν τους ανθρώπους ως αναλώσιμους και χωρίς καμία αξία. Πιστεύω, λοιπόν, ότι η Αννίτα Δημητρίου και αξία διαθέτει και ούτε είναι προϊόν αναλώσιμο. Αν κάποιος τής έθιγε το θέμα για την τιμή του ξενοδοχείου είμαι βέβαιος ότι θα έκανε άλλη επιλογή. Μπορεί, όπως όλοι μας, να έχει άλλα ελαττώματα αλλά δεν πάσχει από αρχοντοχωριατισμό ούτε νεοπλουτισμό. Επειδή είναι πεποίθησή μου ότι πρέπει να συνεργαστούμε για να θεραπεύσουμε συλλογικά την κοινωνία μας από τις σοβαρές ασθένειες που υποφέρει, θεωρώ ότι σε τούτον τον αγώνα έχουν θέση όλοι οι πολιτικοί σχηματισμοί και βεβαίως όλοι οι πολίτες. Είναι φυσικό να υπάρχουν διαφωνίες για το πώς ο αγώνας αυτός θα κερδηθεί. Οι διαφωνίες όμως πρέπει να εκδηλώνονται κόσμια και με σεβασμό προς κάθε αντίθετη με τη δική μας άποψη. Οι ύβρεις, οι προπηλακισμοί και οι χυδαιότητες δεν έχουν θέση σε έναν τέτοιο δύσκολο αγώνα. Αντίθετα τον ναρκοθετούν. Ζούμε σε δύσκολους καιρούς. Όμως, οι μεγάλες δυσκολίες, οι κρίσεις, δεν κάνουν πάντα τους ανθρώπους να παλινδρομούν και να τα παρατούν. Υπάρχει και η άλλη επιλογή: Όταν αντιμετωπίζουμε μια δυσκολία, μπορούμε να επιλέξουμε να ενώσουμε δυνάμεις για να την αντιμετωπίσουμε. Όπως το έχει θέσει ένας σπουδαίος ιερέας από τον Καναδά, μπορούμε να επιλέξουμε «να γίνουμε οι ηθικοί απινιδωτές της εποχής μας, προκαλώντας ένα σοκ στην καρδιά αυτού του λαού, και να δημιουργήσουμε ένα κίνημα αντίστασης, ελπίδας, δικαιοσύνης και αγάπης». Με άλλα λόγια, μπορούμε να κάνουμε πράγματα που φαίνονται ακατόρθωτα, μένοντας ενωμένοι, εστιασμένοι και αποφασισμένοι γύρω από τους στόχους μας. Χωρίς τη μεγαλύτερη δυνατή συμμετοχή ανθρώπων και κομμάτων ο αγώνας δεν έχει καμία προοπτική. Ασφαλώς παραμένουμε αταλάντευτα συσπειρωμένοι και παθιασμένοι ενάντια στον κάθε διεφθαρμένο ή κλεπτοκράτη. Όμως αν συνεχίσουμε να ρετσινιάζουμε τον κάθε πολιτικό με τον οποίο έχουμε πολιτικές διαφορές ή που, έστω, διαφωνούμε για μια λανθασμένη απόφασή του ως διεφθαρμένο, θα μείνουμε τρεις και ο κούκος και στην καλύτερη περίπτωση θα συνασπιστούμε σε μια μικρή ομάδα χιμαιροκυνηγών. Που θα μας βλέπουν οι πατριάρχες της διαφθοράς και θα μειδιούν... για την ηλιθιότητά μας.
