Διάβασα με μεγάλη προσοχή το κυβερνητικό πλάνο του 2025. Όντως υπάρχουν καλά στοιχεία. Είναι φανερή η καλή πρόθεση. Την πιστώνω. Ιδιαίτερα καλά στοιχεία για τον πρωτογενή τομέα, τη φορολογία, την παιδεία. Αλλά όταν κάποιος αναφέρει στόχους ή πλάνο, περιμένω να ακούσω και πώς θα το υλοποιήσει. Και δεν νομίζω να είναι μια δική μου μόνο ανάγκη που προέρχεται από την επαγγελματική μου εμπειρία με ηγετικά στελέχη. Θεωρώ ότι όταν κάποιος αναφέρεται στο «πώς» (ποιες ενέργειες συγκεκριμένες θα υλοποιήσουν αυτό τον στόχο), αμέσως αντιλαμβάνεται και ο ίδιος αν αυτός ο στόχος του είναι εφικτός ή όχι. Συγκεκριμενοποιεί πώς θα τον υλοποιήσει. Και ποια εμπόδια πρέπει να υπερβεί για να τον πετύχει. Είναι, βέβαια, δύσκολη μια τέτοια διαδικασία. Και ο Νίκος Χριστοδουλίδης μάς έχει συνηθίσει στο «περίγραμμα» και όχι στο «περιεχόμενο». Ειλικρινά δεν διάβασα πουθενά το «πώς» θα υλοποιηθούν αυτοί οι στόχοι. Για παράδειγμα: ο στόχος για την παιδεία, και συγκεκριμένα η «Θέσπιση νέου, πιο σύγχρονου και πιο δίκαιου συστήματος αξιολόγησης εκπαιδευτικών». Τι θα περιλαμβάνει; Πώς θα υλοποιηθεί; Πώς μοιάζει, δηλαδή, ένα σύγχρονο και πιο δίκαιο σύστημα αξιολόγησης εκπαιδευτικών; Γιατί είναι σημαντική η ύπαρξη ενός τέτοιου σύγχρονου και δίκαιου συστήματος αξιολόγησης; Πώς θα μετριέται η επιτυχία του; Πότε αναμένεται η υλοποίησή του;
Επειδή η ελπίδα πεθαίνει τελευταία, ας ελπίσουμε ότι κάθε αρμόδιο υπουργείο θα ετοιμάσει αυτό το «πώς» και θα το καταθέσει στην κοινωνία. Γιατί ακόμα και στις ιστοσελίδες των υπουργείων, κάτω από το «Ετήσιο Σχέδιο Δράσης 2025», αναφέρονται τα ίδια πράγματα και απαράλλαχτα που είπε και ο Πρόεδρος προχθές χωρίς καθόλου εξηγήσεις για το «πώς».
Για να συμβάλω και εγώ σε αυτή την προσπάθεια υλοποίησης των στόχων, ενημερώνω τον Πρόεδρο και τους υπουργούς του ότι οι σοβαρές κυβερνήσεις στις ευρωπαϊκές χώρες, όταν ο αρχηγός του κράτους εξαγγείλει τέτοια μεγαλεπήβολα πλάνα και πολιτικές, συνήθως την επόμενη μέρα οι αρμόδιοι υπουργοί εξειδικεύουν τα μέτρα με συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα, με αυστηρή κοστολόγηση και τα προσδοκώμενα οφέλη κατά κοινωνική ομάδα. Ένα τέτοιο παράδειγμα που είναι πολύ κοντά μας είναι η κυβέρνηση Μητσοτάκη. Στην κάθε εξαγγελία του Πρωθυπουργού γενικής φύσεως, στο επόμενο 24ωρο ο αρμόδιος υπουργός σε συνέντευξη Τύπου εξειδικεύει τα μέτρα που αφορούν το Υπουργείο του. Δίνει όλες τις πληροφορίες δημόσια, αποδεικνύοντας έτσι ότι υπάρχει ένα επεξεργασμένο πλάνο εφαρμογής και κοστολόγησης των μέτρων, όπως και χρονοδιάγραμμα.
Θα σταθώ, όμως, στον βασικό στόχο της κυβερνητικής πολιτικής του 2025. Ο κυριότερος στόχος, όπως ανέφερε ο Νίκος Χριστοδουλίδης, είναι να ενισχύσει το αίσθημα ασφάλειας των πολιτών. Αλλά όταν απουσιάζει το «πώς», όχι μόνο οι πολίτες δεν αισθάνονται ασφαλείς, αλλά ούτε και ο ίδιος δεν πρέπει να αισθάνεται ασφαλής!
Θεωρώ, όμως, ότι ο βασικός στόχος της κυβερνητικής πολιτικής του 2025 να αισθανθούν οι πολίτες της Κύπρου ασφαλείς θα αποτύχει! Όχι μόνο γιατί απουσιάζει το «πώς», αλλά κυρίως γιατί μέσα σε αυτά τα 80 σημεία που παρέθεσε ο Πρόεδρος δεν είδα πουθενά καμία αναφορά για το δίχτυ ασφαλείας των πολιτών, όπως και για την ευρύτερη ασφάλεια της κοινωνίας, η οποία πάντα βασίζεται στο νομικό σύστημα κάθε χώρας. Ο Πρόεδρος ανέφερε τις λέξεις «εκσυγχρονισμό» και «μεταρρύθμιση», αλλά πουθενά δεν υπήρχε ως μέτρο εκσυγχρονισμού του νομικού συστήματος ο διαχωρισμός των αρμοδιοτήτων του Γενικού Εισαγγελέα. Είναι αυτός ο διαχωρισμός που θα επιτρέψει στους πολίτες να αισθανθούν ασφαλείς. Και ότι πραγματικά ζουν σε ένα κράτος που η διαφθορά δεν συγκαλύπτεται από τους θεσμούς. Από την προεκλογική περίοδό του, ο Νίκος Χριστοδουλίδης είχε υποσχεθεί ότι αν εκλεγόταν Πρόεδρος θα προχωρούσε στον διαχωρισμό των εξουσιών του Γενικού Εισαγγελέα. Είχε υποσχεθεί την κατάργηση του διττού ρόλου που απολαμβάνει ο Γενικός Εισαγγελέας. Ενός ρόλου που συγκεντρώνει όλες τις αρμοδιότητες, και αποτελεί σύγκρουση συμφερόντων. Αυτή τη στιγμή ο Γενικός Εισαγγελέας είναι ταυτόχρονα και υπεύθυνος για την παροχή νομικών γνωμοδοτήσεων στην εκτελεστική εξουσία και παράλληλα διαχειρίζεται και διευθύνει την ποινική δίωξη υποθέσεων που αφορούν το κράτος. Τρανό παράδειγμα σύγκρουσης συμφερόντων, η διαχείριση της υπόθεσης «χρυσών» διαβατηρίων από τον Γενικό Εισαγγελέα.
Ο διαχωρισμός των αρμοδιοτήτων του Γενικού Εισαγγελέα δεν ακούστηκε πουθενά στο κυβερνητικό πλάνο του 2025. Δίχως την υλοποίηση αυτού του στόχου, και το 2025 οι πολίτες θα συνεχίσουν να μην αισθάνονται ασφαλείς. Και όταν οι πολίτες δεν αισθάνονται ασφαλείς, δεν εμπιστεύονται ούτε την υλοποίηση ακόμα και του καλύτερου κυβερνητικού πλάνου. Δεν εμπιστεύονται τους θεσμούς και εν τέλει καταλήγουν να μην εμπιστεύονται ούτε τον ίδιο τον Πρόεδρο της χώρας τους.
