Το ρεπορτάζ του «Πολίτη» που μάλιστα «έπαιξε» headlines «κάνναβη και αλκοόλ σύντροφοι των νέων» μάς ξάφνιασε επειδή είχαμε την εντύπωση ότι μετά από τόσα χρόνια που ανεφύει αυτό το πρόβλημα έγιναν τα δέοντα για πρόληψη και αποτελεσματικές στρατηγικές για ανακοπή του μέσα στα πλαίσια. Δυστυχώς, πιστεύω ότι έχουμε περάσει την κόκκινη γραμμή. Η σοβαρότητα του μέγιστου προβλήματος των ναρκωτικών στα σχολεία και όχι μόνον μας ώθησε να επανέλθουμε για ακόμα μια φορά σε αυτό το φλέγον θέμα που πρέπει επί τέλους να αντιμετωπιστεί με πάσα σοβαρότητα εδώ και τώρα. Δεν περνά εβδομάδα χωρίς σοβαρές καταγγελίες για διακίνηση ναρκωτικών στα σχολεία μας. Δυστυχώς, ο οχτρός ευρίσκεται εντός των τειχών του σχολείου και επιβάλλεται ουσιαστική στρατηγική για καταπολέμηση αυτού του φαινομένου το οποίο, ας μην ξεχνάμε, είναι και συνδεδεμένο με τη βία που έχει ξεπεράσει τα όρια στα σχολεία μας. Όπως γίνεται κατανοητό η χρήση ναρκωτικών, δυστυχώς έφθασε σε επίπεδα ανεξέλεγκτα και μας ώθησε σήμερα να ασχοληθούμε με αυτή την κατάρα που ευρίσκεται εντός των τειχών του σχολείου και όχι μόνο. Στην πραγματικότητα δεν περνά μέρα που να μην έχουμε στην επικαιρότητα την κατάρα των ναρκωτικών και μάλιστα και εντός των σχολικών μονάδων. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το σοβαρότατο θέμα των ναρκωτικών ταλανίζει την κυπριακή κοινωνία με ανυπολόγιστες συνέπειες. Βεβαίως θα το αντικρίσω από τη σκοπιά του εκπαιδευτικού ο οποίος τόσα πολλά μπορεί να προσφέρει στην πρόληψη και καταπολέμηση της μάστιγας του αιώνα μας. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο ρόλος του εκπαιδευτικού σ’ αυτήν τη μάχη εναντίον των ναρκωτικών είναι πραγματικά πολύ δύσκολος. Στη θεωρία όλα μπορεί να μην φαίνονται τόσο δύσκολα, αλλά στην πράξη τα εμπόδια και οι δυσκολίες είναι τεράστιες. Κι όμως είμαι πεπεισμένος ότι κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις ο εκπαιδευτικός μπορεί να προσφέρει πολλά σ’ αυτόν τον αγώνα, τον αγώνα τον καλό.
Όπως όλοι γνωρίζουμε η οικογένεια, το σχολείο και η εφηβική ομάδα αποτελούν το τρίπτυχο που ορίζει, επιτρέψτε μου να το θέσω έτσι, τα βήματα που θα ακολουθήσει ο έφηβος σ’ αυτή τη δύσκολη και εμφαντική, ας μου επιτραπεί ο όρος, περίοδο της ζωή του που θα καθορίσει και τη μελλοντική πορεία του. Λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω καταλαβαίνουμε ότι η συμπεριφορά του τρίπτυχου αυτού προς τον έφηβο καθώς και η μεταχείριση που θα έχει από την οικογένειά του, το σχολείο και την εφηβική ομάδα θα παίξουν τον καθοριστικό ρόλο στη μάχη ενάντια στα ναρκωτικά.
Και είναι εδώ που αυτοί οι τρεις παράγοντες πρέπει να είναι πάντοτε σ’ επαφή για άψογη επικοινωνία για πρόληψη τυχόν παραστρατήματος του εφήβου. Το πρόβλημα αρχίζει όταν ο συνδετικός κρίκος μεταξύ οικογένειας - σχολείου και εφηβικής ομάδας είναι ανύπαρκτος. Έρευνες που έδειξαν τρομακτική αύξηση του μαθητικού πληθυσμού ως χρηστών ναρκωτικών μας φοβίζουν και μας καταδεικνύουν ότι ο πιο πάνω συνδετικός κρίκος αδυνάτισε ή είναι προβληματικός. Η εφηβική ομάδα ακολουθεί τη «μόδα» και την κουλτούρα που έχουν ενταχθεί, κακά τα ψέματα, τα ναρκωτικά. Ο έφηβος όντας πιστό μέλος της ομάδας δεν διαθέτει τη δύναμη να παραστρατήσει από τους νόμους της ομάδας επειδή η απόρριψη σ’ αυτήν την ευαίσθητη ηλικία είναι ανυπόφορη.
Τα προβλήματα που υπάρχουν στην οικογένεια και η κακομεταχείριση του εφήβου έχουν τρομακτικές συνέπειες στον συναισθηματικό του κόσμο και πληγώνουν ανεπανόρθωτα το εγώ του νέου που βρίσκει διέξοδο σε παρέες για αποδοχή χωρίς να νοιάζεται για το ποιόν τους και αναπόφευκτα καταλήγει στους ψεύτικους παραδείσους και την καταστροφή. Στο Β΄ μέρος του άρθρου μας θα ασχοληθούμε με πρακτικές που ο εκπαιδευτικός σε συνεργασία με την ΥΣΕΑ μπορεί να εφαρμόσει για να βοηθήσει τον έφηβο χρήστη να πορευθεί προς το φως.
* Πρώην επιθεωρητή και πρώτου λειτουργού Εκπαίδευσης, Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού
