Ο ψηφιακός μετασχηματισμός αποτελεί βασικό πυλώνα της κυβερνητικής πολιτικής για το 2025 και συνιστά ευκαιρία για ουσιαστική αναβάθμιση της δημόσιας διοίκησης, της εξυπηρέτησης των πολιτών και της ανταγωνιστικότητας της κυπριακής οικονομίας. Η στρατηγική που υλοποιείται δίνει έμφαση στη μείωση της γραφειοκρατίας, στη διαφάνεια και στη γρήγορη παροχή ποιοτικών υπηρεσιών. Ήδη, δρομολογείται η εισαγωγή δεκάδων νέων ηλεκτρονικών υπηρεσιών, όπως η εγγραφή εργοδοτών, η ανανέωση αδειών διαμονής, οι αιτήσεις για φοιτητικές χορηγίες και η ηλεκτρονική εγγραφή μαθητών. Παράλληλα, ενισχύεται η πλατφόρμα «Ψηφιακός Πολίτης» με τη δημιουργία ψηφιακών ταυτοτήτων και τη διασύνδεση με την ελληνική πλατφόρμα «Gov.gr Wallet», προσφέροντας ευκολία σε πολίτες που κινούνται ανάμεσα στις δύο χώρες.
Σημαντική καινοτομία αποτελεί η επιτάχυνση των διαδικασιών αδειοδότησης, με στόχο έκδοση οικοδομικών αδειών εντός 20-80 ημερών, ανάλογα με το μέγεθος της κατασκευής. Επιπλέον, τίθεται ως στόχος η καταβολή όλων των παροχών του Τμήματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων εντός 30 ημερών, περιορίζοντας καθυστερήσεις προηγούμενων ετών. Επιπλέον, η καθολική πρόσβαση σε δίκτυα 5G και οπτικών ινών αποτελεί βασικό εργαλείο για τη γεφύρωση των ψηφιακών ανισοτήτων και τη στήριξη της οικονομίας της γνώσης. Η τεχνολογική αναβάθμιση δεν είναι μόνο θέμα ταχύτητας αλλά και ισότητας.
Οι πολιτικές αυτές παρουσιάζουν σημαντικά πλεονεκτήματα για τη χώρα. Η μείωση της γραφειοκρατίας μέσω της ψηφιοποίησης μπορεί να συμβάλει στην αύξηση της παραγωγικότητας, καθώς οι πολίτες και οι επιχειρήσεις δεν θα χρειάζεται να δαπανούν χρόνο και πόρους σε χρονοβόρες διαδικασίες. Επιπλέον, η ενίσχυση της διαφάνειας μειώνει τις πιθανότητες διαφθοράς, αφού οι διαδικασίες γίνονται πιο προσβάσιμες και ελέγξιμες.
Ωστόσο, ο ψηφιακός μετασχηματισμός φέρνει και προκλήσεις: η πρώτη αφορά την ανάγκη για εκπαίδευση των πολιτών στις νέες υπηρεσίες. Ιδιαίτερα οι ηλικιωμένοι και τα άτομα με περιορισμένη τεχνολογική κατάρτιση χρειάζονται υποστήριξη. Ως εκ τούτου, προτείνονται Κέντρα Ψηφιακής Υποστήριξης και δωρεάν εκπαιδευτικά προγράμματα για όλες τις ηλικίες. Εξίσου σημαντική είναι η προστασία των προσωπικών δεδομένων και η ενίσχυση της κυβερνοασφάλειας. Η αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών αυξάνει και την ανάγκη για ασφαλείς πλατφόρμες και μηχανισμούς άμεσης απόκρισης σε ψηφιακές απειλές. Απαιτείται, επίσης, διασφάλιση ότι η τεχνολογία δεν θα αντικαταστήσει πλήρως την ανθρώπινη διάσταση, ιδιαίτερα σε ευαίσθητους τομείς, όπως η πρόνοια και η υγεία.
Ο ψηφιακός μετασχηματισμός δεν είναι αυτοσκοπός αλλά εργαλείο για μια πιο δίκαιη, αποτελεσματική και φιλική προς τον πολίτη διακυβέρνηση. Με σωστό σχεδιασμό, ενίσχυση της εμπιστοσύνης και συμπερίληψη όλων των πολιτών, η Κύπρος μπορεί να αποτελέσει υπόδειγμα ψηφιακής προόδου στην Ευρώπη.
*Καθηγητή-ανθρωπολόγου στο Philips University, πρώην πρύτανη
