Στη Λεμεσό, λέει, δύο μεγάλες εταιρείες αποφάσισαν ότι θέλουν να φτιάξουν δύο καινούργια malls. Σε μία κανονική χώρα, αυτό θα ήταν μία πολύ λογική είδηση σε μία πόλη που βιώνει την τεράστια ανάπτυξη που ζει εδώ και μερικά χρόνια η Λεμεσός. Αύξηση πληθυσμού, νέες ανάγκες, νέα δεδομένα που είναι απολύτως λογικό να δημιουργούν τέτοιες ευκαιρίες. Στην Κύπρο μας, δυστυχώς, όλα γίνονται εντελώς ανάποδα και αυτή τη στιγμή οι Λεμεσιανοί, δήμοι και πολίτες, δίνουμε μία μεγάλη μάχη με τη λογική, πώς να γλυτώσουμε ένα ακόμα κυκλοφοριακό έμφραγμα και μία απόφαση που θα σκοτώσει για πάντα το εμπόριο στην πόλη. Γιατί πολύ απλά, σε μία πόλη που ήδη ασφυκτιά λόγω κυκλοφοριακού, υπάρχουν νόμιμες διαδικασίες που επιτρέπουν σε δύο επιχειρηματικές ομάδες να ζητούν να φτιάξουν νέα malls έχοντας μόλις 300 μέτρα απόσταση μεταξύ τους και φτάσαμε στο σημείο να το συζητούμε και όχι απλά να τελειώνει η συζήτηση πριν καν ξεκινήσει.
Ας πάρουμε τα δεδομένα από την αρχή. Το πρώτο και σοβαρότερο ζήτημα το οποίο έγινε κανόνας στην Κύπρο αφορά τις πολεοδομικές ζώνες και τα τοπικά σχέδια. Αυτές φαίνεται να αφορούν μόνο τον καημένο τον κοσμάκη που δεν μπορεί να κτίσει έναν όροφο περισσότερο, αλλά όχι τις λεγόμενες μεγάλες αναπτύξεις. Είναι αδιανόητο να βρίσκεται στο τραπέζι πρόταση για τόσο μεγάλα εμπορικά κέντρα, χωρίς να ενδιαφέρεται κανείς επί της ουσίας για την πολεοδομική ζώνη στην περιοχή όπου θέλουν να τα κτίσουν. Με τόση ευκολία, στο όνομα της ανάπτυξης, ζητούν να αλλάξει η χρήση και από οικιστική να γίνει καθαρά εμπορική. Με την ίδια λογική, το αντίστοιχο άλλο αίτημα, ζητά η βιομηχανική γη να μετατραπεί και αυτή σε εμπορική και όλα καλά! Τι τις έχουμε τις πολεοδομικές ζώνες και τους συντελεστές δόμησης αφού όλα τα μεγάλα έργα αδειοδοτούνται με παρέκκλιση, είναι για να απορείς.
Σε όλο τον κόσμο αυτά του είδους τα εμπορικά κέντρα γίνονται περιφερειακά των πόλεων, σε μεγάλες εκτάσεις γης χωρίς να ενοχλούν κανέναν. Συνήθως μάλιστα σε ειδικές εμπορικές ζώνες όπου το κράτος από πριν ρυθμίζει και προγραμματίζει ότι εκεί πρέπει να χωροθετηθούν. Τα σοβαρά κράτη, πρώτα φροντίζουν όπως δημιουργήσουν τις κατάλληλες υποδομές για το κυκλοφοριακό και όπως συνδέσουν τις περιοχές αυτές με το πρωτεύον οδικό δίκτυο, πριν αδειοδοτήσουν οποιαδήποτε ανάπτυξη. Τι από αυτά κάναμε στην Κύπρο; Τίποτα απολύτως!
Στη Λεμεσό το ένα εμπορικό κέντρο δεν λαμβάνει υπόψη το άλλο και η διαδικασία είναι παράλληλη. Καμία έγνοια για συσσωρευτικές μελέτες, καμία έγνοια για ευρύτερο σχεδιασμό. Στα επίσης τρεγαλαφικά, σχετικά με το οδικό δίκτυο, ενώ ότι το κράτος δεν φαίνεται διαθέσιμο να προχωρήσει σε συγκεκριμένα οδικά έργα, αποδέχεται διάφορους όρους των αναπτύξεων για να κάνουν εκείνες τα οδικά έργα, που όπως είναι απόλυτα λογικό θα εξυπηρετούν πρώτα και κύρια τους ίδιους. Θεωρητικά, το οδικό δίκτυο σχετίζεται άμεσα με το τοπικό σχέδιο και τις εγκεκριμένες πολεοδομικές ζώνες. Εμείς εδώ… πρώτα αλλάζουμε τις ζώνες και μετά προσαρμόζουμε το δίκτυο, όπως θέλει ο κάθε επιχειρηματίας.
Για το εμπόριο, τι να πούμε; Δεν υπάρχει καμία λογική για δύο malls 300 μέτρα το ένα από το άλλο. Ακόμα και τα ίδια θα έχουν πρόβλημα. Στην Αμερική ήδη υπάρχουν φαινόμενα με malls που κάποτε άνθιζαν και τώρα έχουν μετατραπεί σε κουφάρια. Η Λεμεσός μπορεί να είναι σήμερα μία πόλη με ραγδαία ανάπτυξη, αλλά είναι κοντά στην κοινή λογική ότι δεν χωρά τρία malls και ταυτόχρονα να λειτουργεί το εμπόριο με τον ίδιο τρόπο που λειτουργεί σήμερα. Κανένα μεγάλο brand δεν θα αφήσει να έχει 4-5 μαγαζιά σε απόσταση μερικών χιλιομέτρων το ένα από το άλλο. Δυστυχώς το κράτος απλά παρακολουθεί, και αυτή τη φορά πέρα από τα ζητήματα παρεκκλίσεων θα έπρεπε να ληφθούν υπόψη και ένα σωρό άλλες παράμετροι που αγνοούνται. Εμπορική μελέτη δεν έγινε, μελέτη για το κυκλοφοριακό συσσωρευτικά δεν θα κάνει κανείς, αντισταθμιστικά θα είναι περιορισμένα. Ανάπτυξη δεν είναι μόνο να κτίζεις.
