Ξυπνάς το πρωί, σηκώνεσαι βιαστικά, φτιάχνεις έναν καφέ και κοιτάς το ρολόι. Η μέρα μόλις ξεκίνησε και ήδη τρέχεις. Ίσως να προλάβεις να βάλεις κάτι στα γρήγορα για πρωινό, ίσως όχι. Στον δρόμο εκνευρίζεσαι με την κίνηση, ακούς ραδιόφωνο, ρίχνεις μια ματιά στα μηνύματα που ήρθαν μέσα στη νύχτα. Φτάνεις στη δουλειά, ξεκινάς τα ίδια, ξανά και ξανά.
Το απόγευμα, παίρνεις τα παιδιά από το σχολείο, τα πας στις δραστηριότητες, σκέφτεσαι τι θα μαγειρέψεις, απαντάς σε ένα ακόμα τηλεφώνημα που «δεν μπορεί να περιμένει». Το βράδυ, ένα ντους, λίγο τηλεόραση, ίσως πάλι κινητό. Και μετά ύπνος — για να ξαναγίνει το ίδιο αύριο.
Μια ρουτίνα που συχνά τη θεωρούμε βαρετή, ανιαρή, ασήμαντη. Όμως, για κάποιους ανθρώπους αυτή η ρουτίνα είναι προνόμιο. Γιατί υπάρχουν άνθρωποι για τους οποίους το να ξυπνήσουν, να πάνε στη δουλειά, να φροντίσουν τα παιδιά τους ή να κάνουν μια απλή βόλτα δεν είναι καθόλου αυτονόητο. Γιατί για έναν θαλασσαιμικό, για παράδειγμα, τίποτα δεν είναι δεδομένο. Κάθε λίγες μέρες, η ζωή του εξαρτάται από μια μετάγγιση αίματος — κι από το αν, εκείνη τη μέρα, θα υπάρχει αίμα διαθέσιμο.
Φαντάσου να φτάνεις στο νοσοκομείο και να σου πουν πως δεν υπάρχουν φιάλες, ή ότι θα πάρεις τη μισή ποσότητα από αυτήν που χρειάζεσαι. Η ρουτίνα σου, το δικαίωμά σου να ζεις φυσιολογικά, καταρρέει.
Όπως έγραψε τις προάλλες ο Μίλτος Μιλτιάδους, πρόεδρος του Παγκύπριου Συνδέσμου Θαλασσαιμίας, «δυστυχώς, αρχίσαμε να νιώθουμε τυχεροί όταν υπάρχει αίμα να μεταγγιστούμε και ας έχουμε έγνοια μέχρι την τελευταία στιγμή... Η κατάσταση στα Κέντρα Θαλασσαιμίας άρχισε να θυμίζει άλλες εποχές.»
Τα λόγια του αποτυπώνουν μια σκληρή πραγματικότητα. Εν έτει 2025, σε μια χώρα με ανεπτυγμένες υποδομές και τόσα Μέσα Ενημέρωσης, δεν θα έπρεπε να υπάρχουν άνθρωποι που ζουν με το άγχος αν θα βρεθεί αίμα για να κρατηθούν όρθιοι. Κι όμως, η έλλειψη αίματος έχει πάψει να είναι ένα εποχικό φαινόμενο των καλοκαιριών και των γιορτών — έχει γίνει σχεδόν καθημερινό πρόβλημα.
Κάθε καθυστέρηση στη μετάγγιση σημαίνει κόπωση, αδυναμία, περιορισμό. Σημαίνει να μην μπορείς να πας στη δουλειά, να μην έχεις ενέργεια να ζήσεις τη μέρα σου. Και πάνω απ’ όλα, σημαίνει αγωνία. Αγωνία για κάτι που θα έπρεπε να είναι αυτονόητο: το δικαίωμα στη ζωή.
Το πρόβλημα δεν είναι άγνωστο. Οι οργανωμένοι ασθενείς φωνάζουν μια την άλλη γι'αυτο. Αυτό που λείπει είναι η πολιτική βούληση για να υπάρξει μια οργανωμένη, σταθερή στρατηγική αιμοδοσίας. Όχι ευκαιριακές εκστρατείες, αλλά ένα σύστημα που να καλλιεργεί κουλτούρα συμμετοχής και ευθύνης.
Και κάπου εδώ, επιστρέφουμε στη λέξη που χρησιμοποίησε ο κ. Μιλτιάδους, «τυχεροί». Γιατί, στην πραγματικότητα, τυχεροί είμαστε εμείς. Όσοι ξυπνάμε, φτιάχνουμε τον καφέ μας και συνεχίζουμε τη μέρα μας χωρίς να χρειάζεται να αναρωτηθούμε αν αύριο θα υπάρχει αίμα για να ζήσουμε. Γιατί, τελικά, η μεγαλύτερη πολυτέλεια δεν είναι τα χρήματα, τα ταξίδια, οι ανέσεις, ο ελεύθερος χρόνος. Είναι να ξυπνάς το πρωί χωρίς να φοβάσαι αν θα βρεις το τόσο απαραίτητο για να ζήσεις αίμα.
