Έχεις προσέξει εκείνη τη μικρή, συνήθως πράσινη ένδειξη στο ταμπλό που σου λέει πότε να αλλάξεις ταχύτητα; Οι περισσότεροι οδηγοί το αγνοούν ή το ακολουθούν μηχανικά. Όμως η αλήθεια είναι ότι ο δείκτης αλλαγής ταχυτήτων δεν έχει σχεδιαστεί για να προστατεύει τον κινητήρα σου, αλλά για να «γράφει» καλούς αριθμούς στις εργαστηριακές μετρήσεις κατανάλωσης και ρύπων.
Γι’ αυτό και συνήθως σε προτρέπει να ανεβάσεις ταχύτητα στις 1.500 στροφές. Στα χαρτιά φαίνεται τέλειο, στην πραγματικότητα είναι σαν να ζητάς από έναν ποδηλάτη να ανέβει ανηφόρα με την πιο μεγάλη σχέση στο σασμάν. Το μοτέρ δουλεύει «πνιγμένο», παράγει αρκετές δονήσεις που περνάνε σε ρουλεμάν, βάσεις κινητήρα και λοιπά εξαρτήματα φθείροντάς τα πιο γρήγορα, ενώ ταυτόχρονα κάνει ατελή καύση που αφήνει κατάλοιπα σε βαλβίδες, πιστόνια, EGR και φίλτρα σωματιδίων.
Οι κατασκευαστές το ξέρουν, αλλά συνεχίζουν να λένε στους οδηγούς να ακολουθούν την ένδειξη στον πίνακα οργάνων. Κάθε έμπειρος μηχανικός, όμως, θα σου πει ότι τα μοτέρ που δουλεύουν συνεχώς σε τόσο χαμηλές στροφές καταλήγουν νωρίτερα στο συνεργείο.
Η αλήθεια είναι πως ο καλύτερος δείκτης αλλαγής ταχυτήτων είναι το αυτί σου. Αν ο κινητήρας «μουγκρίζει», δονείται ή δεν ανεβάσει άμεσα στροφές, σημαίνει ότι πρέπει να κατεβάσεις σχέση. Αντίθετα, όταν «τραβάει» με άνεση χωρίς να χρειάζεται να βυθίσεις τέρμα το πόδι στο γκάζι, τότε όλο λειτουργούν σωστά.
Ο γενικός κανόνας λέει ότι για τους κινητήρες βενζίνης το ιδανικό σημείο είναι ανάμεσα στις 2.000 και 4.000 στροφές, ενώ για τους ντίζελ ανάμεσα στις 1.700 και 2.500. Εκεί η καύση είναι καθαρή και το μοτέρ αποδίδει χωρίς να πιέζεται. Κάνοντας αλλαγές σε αυτές τις ζώνες μπορεί να καις λίγο παραπάνω βενζίνη ή πετρέλαιο, αλλά κερδίζεις μακροζωία και γλιτώνεις από δαπανηρές βλάβες.
Η ουσία είναι απλή. Η ένδειξη στον πίνακα οργάνων σου δίνει μια συμβουλή, αλλά εσύ είσαι αυτός που αποφασίζει με βάση την εμπειρία, τον ήχο και την αίσθηση. Μάθε το εύρος στροφών που ταιριάζει στο δικό σου αυτοκίνητο, άκου το μοτέρ σου και μην το αφήνεις να «πνίγεται». Έτσι, η οικονομία δεν θα περιορίζεται μόνο στο βενζινάδικο, αλλά και στο συνεργείο.