Το κάψιμο από τον ήλιο δεν είναι απλώς το κόκκινο δέρμα και η χρήση αντηλιακού είναι το έσχατο μέρος προστασίας.
Η προστασία από τον ήλιο δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται επιπόλαια. Από τη δεκαετία του 1990, τα περιστατικά καρκίνου του δέρματος στο Ηνωμένο Βασίλειο έχουν υπερδιπλασιαστεί, με την Cancer Research UK να εκτιμά ότι το 2024 τα κρούσματα θα φτάσουν σε ιστορικό υψηλό των 20.800, σημειώνει το SkyNews σε δημοσίευμά του.
Παρά τις συνεχείς προειδοποιήσεις, πολλοί εξακολουθούν να υποτιμούν τη σοβαρότητα του ηλιακού εγκαύματος, θεωρώντας το απλώς ως προσωρινό κοκκίνισμα ή δυσφορία.
Η μόνιμη βλάβη στο DNA από την ηλιακή ακτινοβολία
Στην πραγματικότητα, όμως, ένα ηλιακό έγκαυμα είναι ένα σημάδι φλεγμονής που μαρτυρά βαθύτερη βλάβη στον οργανισμό. Η δερματολόγος Δρ Rachel Abbott εξηγεί πως το έγκαυμα προκαλείται από υπεριώδη ακτινοβολία – κυρίως UVB, αλλά και UVA – που διεισδύει στο δέρμα και προκαλεί φλεγμονώδη αντίδραση. Το σώμα αναγνωρίζει τη ζημιά και απαντά με την απελευθέρωση ισταμινών και προσταγλανδινών, ουσιών που συμμετέχουν στην άμυνα του οργανισμού σε περιπτώσεις τραυματισμού ή ασθένειας.
Αυτό που οι περισσότεροι αγνοούν είναι ότι, παρόλο που η ερυθρότητα και ο πόνος υποχωρούν με τον χρόνο, η βλάβη που προκαλείται στο DNA των κυττάρων του δέρματος είναι μόνιμη. Η συνεχής έκθεση στον ήλιο, ειδικά χωρίς προστασία, οδηγεί σε σταδιακή φθορά του γενετικού υλικού, κάτι που το σώμα με την πάροδο του χρόνου δεν μπορεί να διορθώσει πλήρως. Αυτός είναι και ο βασικός λόγος που ο καρκίνος του δέρματος παρουσιάζει τέτοια αύξηση, σύμφωνα με την Δρ Abbott.
΄Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του βρετανικού ΜΜΕ, ένας ακόμη παράγοντας που συνέβαλε στην άνοδο των κρουσμάτων είναι οι γενιές που εκτέθηκαν σε ηλιακή ακτινοβολία χωρίς να έχουν επαρκή πληροφόρηση για τους κινδύνους. Η Macmillan Cancer Support αποδίδει την αύξηση και στην έκρηξη των φθηνών οργανωμένων διακοπών από τη δεκαετία του 1960, που οδήγησε σε μαζική και επαναλαμβανόμενη έκθεση στον ήλιο.
Το αντηλιακό είναι η έσχατη λύση
Παρά τη σοβαρότητα της κατάστασης, σήμερα δεν υπάρχει κάποια πειστική θεραπεία για την αποκατάσταση της βλάβης στο DNA που προκαλείται από την υπεριώδη ακτινοβολία. Η επιστημονική έρευνα στον τομέα είναι «συναρπαστική», λέει η Δρ Abbott, αλλά ακόμα βρίσκεται σε αρχικά στάδια. Ο μόνος πραγματικά αποτελεσματικός τρόπος προστασίας είναι η πρόληψη.
Πολλοί θεωρούν ότι όσο πιο ψηλές είναι οι θερμοκρασίες, τόσο πιο επικίνδυνη είναι η ηλιακή ακτινοβολία, αλλά το κρίσιμο μέγεθος είναι ο δείκτης UV, ο οποίος κορυφώνεται γύρω στο μεσημέρι. Η σκιά, τα ρούχα, τα καπέλα και τα γυαλιά ηλίου αποτελούν την πρώτη γραμμή άμυνας. Το αντηλιακό είναι απλώς η τελευταία λύση, για τα σημεία που δεν μπορούν να προστατευτούν διαφορετικά.
Η Macmillan συνιστά τη χρήση αντηλιακού με δείκτη SPF 50 ή τουλάχιστον 30, και επανάληψη της εφαρμογής του κάθε δύο ώρες, ιδίως μετά από κολύμπι ή εφίδρωση. Ένα ενήλικο άτομο χρειάζεται περίπου έξι έως οκτώ κουταλάκια του γλυκού αντηλιακής κρέμας για πλήρη κάλυψη – ένα για κάθε άκρο, ένα για το στήθος, ένα για την πλάτη και ένα για το κεφάλι και τον λαιμό.
Η ιδέα ότι υπάρχει «ασφαλές μαύρισμα» είναι ένας επικίνδυνος μύθος. Όσο πιο συχνά συμβαίνει αυτό, τόσο πιο μεγάλος είναι ο κίνδυνος εμφάνισης μελανώματος και άλλων μορφών καρκίνου του δέρματος.
