Όλο και περισσότερο, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ξεχειλίζουν από influencers που διαφημίζουν σπιτικές θεραπείες για την περιποίηση του δέρματος, με συστατικά διαλεγμένα κατευθείαν από το ντουλάπι της κουζίνας. Από scrubs με μαγειρική σόδα μέχρι θεραπείες για τα στίγματα με σκόρδο και μάσκες με πιπέρι καγιέν, αυτά τα «φυσικά» κόλπα ομορφιάς υπόσχονται λαμπερό δέρμα, χωρίς σημάδια, με τη χρήση απλών, καθημερινών προϊόντων που υπάρχουν σε κάθε σπίτι.
Αυτή η απλότητα είναι που καθιστά αυτές τις θεραπείες ιδιαίτερα δημοφιλείς. Οι περισσότεροι θα σκεφτούν: «Γιατί να ξοδέψω για ακριβά προϊόντα, όταν τα ίδια συστατικά βρίσκονται ήδη στο ράφι με τα μπαχαρικά μου;».
Η πραγματικότητα, όμως, δεν είναι αυτή, επισημαίνει ο Adam Taylor, καθηγητής Ανατομίας στο Lancaster University, σε άρθρο του στο The Conversation, επισημαίνοντας ότι πίσω από τα viral βίντεο των 30 δευτερολέπτων κρύβονται αθέατες συνέπειες: Αυτές οι DIY θεραπείες μπορεί να αφήσουν το δέρμα ερεθισμένο, καμένο ή ακόμη και μόνιμα κατεστραμμένο.
Φυσικό δεν σημαίνει πάντα ασφαλές
Ο καθηγητής τονίζει πως το γεγονός ότι κάτι είναι βρώσιμο δεν σημαίνει ότι είναι και ασφαλές για το δέρμα. Το σκόρδο, το τσίλι, ο κουρκουμάς και άλλα κοινά μπαχαρικά περιέχουν ισχυρές βιοδραστικές ενώσεις. Στην ακατέργαστη μορφή τους, ωστόσο, είναι συχνά πολύ σκληρές για τον ευαίσθητο φραγμό του δέρματος.
Στα εργαστήρια, οι επιστήμονες επεξεργάζονται τις φυτικές ενώσεις, διασφαλίζοντας ότι χρησιμοποιούνται σε ασφαλείς συγκεντρώσεις για το pH του δέρματος. Μια κουταλιά πιπέρι καγιέν ή μια επάλειψη με μαγειρική σόδα, όμως, δεν προσφέρει καμία εγγύηση. Η χρήση ακατέργαστων συστατικών στο πρόσωπο μπορεί να οδηγήσει σε χημικά εγκαύματα, εξανθήματα, μολύνσεις και μακροχρόνιες βλάβες στο δέρμα.
Μαγειρική σόδα: Ένα θαυματουργό συστατικό, όχι όμως για το δέρμα
Η μαγειρική σόδα επαινείται συχνά στο διαδίκτυο για τις αντιβακτηριακές και αντιμυκητιασικές της ιδιότητες. Όμως, η αλκαλική φύση της την καθιστά κακή επιλογή για το δέρμα, το οποίο φυσιολογικά βρίσκεται σε pH 4,5 έως 5,5. Η εφαρμογή μαγειρικής σόδας διαταράσσει αυτή την ισορροπία, προκαλώντας ερεθισμούς.
Μελέτες έχουν καταρρίψει τους ισχυρισμούς σχετικά με τις ευεργετικές της ιδιότητες σε δερματικές παθήσεις, όπως η ψωρίαση, υποστηρίζοντας ότι μπορεί να αποδειχθεί ακόμη κι επικίνδυνη για την υγεία. Σε περιπτώσεις βρεφών, που έχει χρησιμοποιηθεί για την ανακούφιση από το εξάνθημα της πάνας, έχει προκαλέσει ακόμη κι επικίνδυνες μεταβολικές ανισορροπίες. Η ανεξέλεγκτη χρήση της, επίσης, έχει συνδεθεί με εγκαύματα, βλάβες στους ιστούς, ακόμη και σοβαρές αντιδράσεις, ειδικά όταν εφαρμόζεται σε ερεθισμένο δέρμα.
Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι στο διαδίκτυο η μαγειρική σόδα διαφημίζεται ακόμη και ως φάρμακο για τον καρκίνο – ένας μύθος που έχει οδηγήσει σε θανατηφόρα αποτελέσματα, λόγω διαταραχών του καρδιακού ρυθμού και άλλων επιπλοκών από υψηλές δόσεις.
Σκόρδο και καψαϊκίνη: Ωφέλιμα, μόνο όταν χρησιμοποιούνται σωστά
Η φήμη του σκόρδου ως φυσικού αντιβιοτικού δεν το καθιστά ασφαλές για άμεση χρήση στο δέρμα. Οι θειούχες ενώσεις του – ιδιαίτερα η αλισίνη – μπορεί να συμπεριφέρονται σαν καυστικές χημικές ουσίες, οδηγώντας σε αλλεργικές αντιδράσεις, χημικά εγκαύματα και μακροχρόνιες ουλές. Ενώ οι μελέτες δείχνουν πιθανά οφέλη για την υγεία από τα επεξεργασμένα εκχυλίσματα αλισίνης, το τρίψιμο μιας ωμής σκελίδας σκόρδου σε ένα σπυράκι, για παράδειγμα, είναι πιο πιθανό να προκαλέσει βλάβη παρά επούλωση.
Επιπλέον, καγιέν και άλλες πιπεριές τσίλι περιέχουν καψαϊκίνη, μια ένωση που χρησιμοποιείται σε συνταγογραφούμενες κρέμες για τον πόνο των νεύρων. Ακόμη και σε ελεγχόμενες ιατρικές συνθήκες, είναι γνωστό ότι μπορεί να προκαλέσει κάψιμο, ερυθρότητα και πρήξιμο. Η έκθεση στην ανεπεξέργαστη καψαϊκίνη μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε ατοπική δερματίτιδα.
Παρ’ όλα αυτά, ορισμένοι χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης συνιστούν το πιπέρι καγιέν για «λάμψη». Η καψαϊκίνη που περιέχει, όμως, μπορεί να προκαλέσει τσούξιμο στα μάτια, ερεθισμό στους πνεύμονες και να βλάψει τα νεύρα του δέρματος με την πάροδο του χρόνου.
Ακόμα και φαινομενικά ήπια μπαχαρικά μπορούν να προκαλέσουν χάος στο δέρμα: Η κανέλα, που χρησιμοποιείται συχνά στα χείλη, μπορεί να προκαλέσει δερματίτιδα. Οι μάσκες με τζίντζερ μπορεί να οδηγήσουν σε ερυθρότητα και φλεγμονή. Το γαρυφαλέλαιο έχει συνδεθεί με χημικά εγκαύματα, ενώ ο κουρκουμάς μπορεί να προκαλέσει αλλεργικές αντιδράσεις και επίμονα κίτρινα στίγματα.
Οι δερματολόγοι τονίζουν ότι είναι ζωτικής σημασίας να διατηρείτε τον προστατευτικό φραγμό του δέρματος. Γι’ αυτό, προτείνεται να χρησιμοποιείτε ήπια καθαριστικά και ενυδατικές κρέμες με ισορροπημένο pH και όχι σκληρά, χειροποίητα παρασκευάσματα. Αν σας ελκύουν τα προϊόντα περιποίησης με βάση τα φυτά, συμβουλευτείτε έναν επαγγελματία για ασφαλείς, αποτελεσματικές επιλογές όπως η νιασιναμίδη, η αλόη βέρα ή τα εκχυλίσματα βρώμης, που προσφέρουν οφέλη, χωρίς να απειλούν το δέρμα.
Πριν δοκιμάσετε οποιοδήποτε νέο προϊόν – φυσικό ή συνθετικό – κάντε πάντα ένα τεστ στο εσωτερικό του βραχίονα και περιμένετε 48 ώρες για την αντίδραση. Κι όταν ένας influencer σας παροτρύνει να «ξεφορτωθείτε τα χημικά» ή να «αγκαλιάσετε την καθαρή ομορφιά», να θυμάστε: Όλα περιέχουν χημικά. Ορισμένα είναι ασφαλή για να τα φάτε. Πολύ λίγα είναι ασφαλή για να τα φορέσετε. Η διαφορά έγκειται στην επιστήμη.
Πηγή: ygeiamou.gr