Σχεδόν τέσσερις στους δέκα εφήβους ηλικίας 15-16 ετών στη χώρα μας παίζουν τυχερά παιχνίδια, με το ποσοστό αυτό να αυξάνεται χρόνο με τον χρόνο. Την ίδια στιγμή επτά στους δέκα Κύπριους μαθητές ηλικίας 15-16 ετών έχουν παίξει τουλάχιστον μια φορά τους τελευταίους 12 μήνες κάποιο ηλεκτρονικό παιχνίδι, με σχεδόν τέσσερις στους δέκα να παρουσιάζουν συμπτώματα που παραπέμπουν σε εθισμό. Τα παραπάνω στοιχεία καταγράφονται στην τελευταία έκθεση της European School Survey Project on Alcohol and Other Drugs (ESPAD), η οποία μεταξύ άλλων καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η ενασχόληση των εφήβων με τα τυχερά παιχνίδια παραμένει ανησυχητικά διαδεδομένη στην Ευρώπη, ιδίως μέσω ψηφιακών πλατφορμών. Στην έρευνα συμμετείχαν μαθητές από 37 χώρες της ΕΕ και του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου. Το 23% των μαθητών κατά μέσο όρο αναφέρει ότι έπαιξε για χρήματα τους τελευταίους 12 μήνες, είτε αυτοπροσώπως είτε διαδικτυακά, μέσω τυχερών παιχνιδιών, όπως κουλοχέρηδες, παιχνίδια με χαρτιά ή ζάρια, λαχεία ή στοιχήματα σε αθλήματα ή αγώνες ζώων.
Στην Κύπρο το 23% το έχουμε ξεπεράσει προ πολλού, με το ποσοστό των μαθητών που παίζει τυχερά παιχνίδια να φτάνει το 36%, 35,9% για την ακρίβεια. Να σημειωθεί ότι σε αντίστοιχη έρευνα που είχε πραγματοποιήσει η ESPAD το 2019, το αντίστοιχο ποσοστό ήταν στο 33%, και στην έρευνα του 2015 29%. Η Κύπρος βρίσκεται στην τέταρτη θέση πανευρωπαϊκά, με τους Ιταλούς εφήβους να χρίζονται «πρωταθλητές» στο στοίχημα με ποσοστό 45%, ενώ δεύτερη και τρίτη θέση κατέχουν η Ισλανδία (41%) και η Ελλάδα (36,1%). Το ανησυχητικό σε ό,τι αφορά την περίπτωση της Κύπρου δεν είναι μόνο το ποσοστό των εφήβων που παίζουν τυχερά παιχνίδια το οποίο αυξάνεται χρόνο με τον χρόνο αλλά και η συχνότητα που στοιχηματίζουν. Συγκεκριμένα, το 8,3% των παικτών εμφανίζουν πιθανή εθιστική συμπεριφορά, με τα κορίτσια (5%) να πλησιάζουν τα αγόρια (8,3%), ένδειξη ότι τα στερεότυπα περί «ανδρικού» στοιχήματος υποχωρούν.
Εθισμένοι και στα βιντεοπαιχνίδια
Προβληματισμό προκαλεί και η σχέση που έχουν οι Κύπριοι έφηβοι με τα βιντεοπαιχνίδια (online gaming). Η Κύπρος καταγράφει το υψηλότερο ποσοστό (37%) εφήβων με σημάδια εθισμούς στα βιντεοπαιχνίδια. Άλλο ένα χαρακτηριστικό που διαφέρει στην περίπτωση της χώρας μας είναι ότι ενώ σε πανευρωπαϊκό επίπεδο τα αγόρια φαίνεται ότι έχουν τις διπλάσιες πιθανότητες να εμφανίσουν ενδείξεις προβληματικής σχέσης με το gaming (30% έναντι 13%) στην Κύπρο η διαφορά αυτή είναι σχεδόν ανύπαρκτη (38% έναντι 33%).
«Με τις ευλογίες των γονιών»
Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω στοιχεία, επικοινωνήσαμε με την Αρχή Παιγνίων και Εποπτείας Καζίνου, με τον εκτελεστικό διευθυντή της Αρχής, Χάρη Τσαγγαρίδη, να αναφέρει στον «Π» ότι παρά το γεγονός ότι υπάρχει μια αρκετά αυστηρή νομοθεσία σε σχέση με καζίνο και άλλους χώρους όπου απαγορεύεται σε ανηλιίκους να στοιχηματίζουν και γενικά να παίζουν τυχερά παιχνίδια, ωστόσο νεαροί βρίσκουν τρόπους να «ξεγελούν» τον νόμο. Αρχικά σε ό,τι αφορά τη φυσική παρουσία σε καζίνο και άλλους χώρους που σχετίζονται με τυχερά παιχνίδια, ο κ. Τσαγκαρίδης σημείωσε ότι η νομοθεσία λέει για άνω των 21 ετών και, κατά τον ίδιο, γίνονται έλεγχοι προς διασφάλιση της τήρησης του νόμου. «Το πρόβλημα αφορά τα online παιχνίδια και στοιχήματα, όπου και πάλι ο νόμος στην Κύπρο είναι αυστηρός, αλλά με την αλλαγή απλώς του VPN ο καθένας -ακόμα και ανήλικοι 16, 15 ή και πιο μικρές ηλικίες- μπορεί να μπει και να παίξει», εξήγησε, για να συμπληρώσει ότι «το κάνουν και με τις “ευλογίες” των γονέων τους, μιας και αυτοί είναι που τους δίνουν τις κάρτες, τα χρήματα για να παίξουν». «Υπάρχουν γονείς που θεωρούν ότι είναι εντάξει αυτό που κάνει το παιδί τους και δεν βλέπουν τον εθισμό και τις επιπτώσεις που αυτός θα έχει στο μέλλον τους. Διότι μπορεί τώρα το παιδί να παίζει 5-10 ευρώ, αλλά αυτά κάποιο διάστημα θα γίνουν 50 και 100 ευρώ, με ό,τι συνέπειες, οικονομικές και όχι μόνο, θα έχει αυτό τόσο στο ίδιο το άτομο όσο και στον περίγυρό του», συμπλήρωσε. Πρόσθεσε, ακόμη, ότι πολλές φορές οι ίδιοι οι γονείς είναι αυτοί που μέσα από τη συμπεριφορά τους ωθούν τα παιδιά τους προς τα τυχερά παιχνίδια. «Ως Αρχή, έχουμε προγράμματα θεραπείας “απεξάρτησης” από τον εθισμό στα τυχερά παιχνίδια. Ένα από τα πράγματα που έχουμε διαπιστώσει είναι ότι το άτομο που είναι εθισμένο δεν ζητά εύκολα βοήθεια, την ίδια στιγμή που ένα σημαντικό ποσοστό των ατόμων που έρχονται κοντά μας έχουν ιστορικό με τυχερά παιχνίδια στην οικογένεια».
Δεν μένουν στο ένα ποτό
Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, για τα βιντεοπαιχνίδια και τα τυχερά παιχνίδια, η έρευνά της ESPAD φανερώνει προβληματικές συμπεριφορές ανάμεσα σε εφήβους 15-16 ετών στη χώρα μας και σε ό,τι αφορά αλκοόλ, κάπνισμα και χρήση ουσιών. Συγκεκριμένα, προκύπτει ότι:
- 23,6% των εφήβων 15-16 ετών έχουν καπνίσει έστω και μία φορά στη ζωή τους, συμβατικό τσιγάρο
- 7,6% καπνίζει συχνά έως και καθημερινά συμβατικό τσιγάρο
- 5% κάπνισε πρώτη φορά πριν την ηλικία των 13 ετών
- 8% κάπνισε, ηλεκτρονικό τσιγάρο, πρώτη φορά πριν την ηλικία των 13 ετών
- 23% κάνει συχνή χρήση ηλεκτρονικού τσιγάρου
- 15,1% καπνίζει καθημερινά ηλεκτρονικό
- 8% άρχισαν το ηλεκτρονικό πριν τα 13
- 68,4% έχει καταναλώσει έστω και μια φορά αλκοόλ,
- 43% καταναλώνει συχνά αλκοόλ,
- 36,8%, όταν πιει, ενδέχεται να ξεπεράσει τα πέντε ποτά
- 88% θεωρεί ότι είναι εύκολο να αποκτήσει πρόσβαση σε αλκοολούχα ποτά και άλλες ουσίες
