H κυπριακή οικονομία κατέγραψε έναν από τους υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ και σημαντικά υψηλότερο ρυθμό από τον μέσο όρο της ευρωζώνης το έτος 2023, παρά τις γεωπολιτικές εξελίξεις, τη συνέχιση των κυρώσεων προς τη Ρωσία και την περιοριστική νομισματική πολιτική της ΕΚΤ, δημιουργώντας ουσιαστικά δημοσιονομικά πλεονάσματα. Όπως αναφέρεται στην ετήσια έκθεση του Γραφείου Διαχείρισης Δημόσιου Χρέους του Υπουργείου Οικονομικών που δημοσιοποιήθηκε αυτή την εβδομάδα, τα τελευταία τρία χρόνια η κυπριακή οικονομία έχει αποδειχθεί ανθεκτική στους εξωτερικούς κλυδωνισμούς καταγράφοντας υψηλότερους ρυθμούς σε σύγκριση με τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 2,5% το 2023 σε σύγκριση με περίπου 0,4% του μέσου όρου της ευρωζώνης/ΕΕ, λόγω της βελτιωμένης οικονομικής δραστηριότητας κυρίως στους τομείς του εμπορίου, των μεταφορών, κατασκευών, ξενοδοχείων – εστιατορίων και ενημέρωση και επικοινωνία.
Αξιοσημείωτη είναι η συνολική μείωση του δημόσιου χρέους ως προς το ΑΕΠ κατά 37,5 ποσοστιαίες μονάδες τα τελευταία τρία χρόνια.
Ενώ δεν είναι δυνατόν για καμία χώρα να είναι πλήρως ανεπηρέαστη από διεθνείς κρίσεις, η Κύπρος έχει δείξει ότι μπορεί να μειώσει την επίπτωσή τους μέσω μιας συνδυασμένης προσέγγισης σε διαφοροποίηση, διπλωματία, διαχείριση και στρατηγική πολιτική, διατηρώντας την οικονομία της σχετικά σταθερή. Πού οφείλεται όμως αυτό το αξιοσημείωτο αποτέλεσμα; Ας αξιολογήσουμε τα δεδομένα από το 2013 και εντεύθεν.
Εντυπωσιακή ανθεκτικότητα στις κρίσεις
Η κυπριακή οικονομία έχει δείξει μια εντυπωσιακή ανθεκτικότητα στις κρίσεις, ιδιαίτερα μετά το οικονομικό σοκ του 2013, όταν η χώρα βρέθηκε στο χείλος της χρεοκοπίας. Από τότε, η Κύπρος έχει καταφέρει να ανακάμψει, δείχνοντας μια εξαιρετική ελαστικότητα και προσαρμοστικότητα. Η εν λόγω ανθεκτικότητα μπορεί να αποδοθεί σε πολλούς παράγοντες, όπως τις οικονομικές πολιτικές, την επιχειρηματικότητα, τον τουρισμό και την παρουσία ξένων επενδύσεων, καθώς και σε δομικά χαρακτηριστικά της κυπριακής οικονομίας.
Το μικρό μέγεθος της οικονομίας
Ασφαλώς, το μικρό μέγεθος της κυπριακής οικονομίας παίζει σημαντικό ρόλο στην ανθεκτικότητα και την προσαρμοστικότητά της σε κρίσεις. Το μικρό μέγεθος μπορεί να επιφέρει τόσο ευκαιρίες όσο και προκλήσεις σε μια οικονομία, και στην περίπτωση της Κύπρου, αυτά τα χαρακτηριστικά φαίνεται να έχουν επιδράσει θετικά σε μεγάλο βαθμό.
Ευελιξία και γρήγορη ανταπόκριση
Ένα από τα κύρια πλεονεκτήματα του να έχεις μια μικρή οικονομία είναι η ευελιξία και η γρήγορη ανταπόκριση σε οικονομικές αλλαγές ή κρίσεις. Η κυβέρνηση της Κύπρου, για παράδειγμα, μπόρεσε να υιοθετήσει και να εφαρμόσει μεταρρυθμίσεις και πολιτικές σχετικά γρήγορα μετά την οικονομική κρίση του 2013, χωρίς τις πολυπλοκότητες που θα αντιμετώπιζαν μεγαλύτερες οικονομίες.
Συγκεντρωτική διαχείριση
Σε μικρές οικονομίες όπως η Κύπρος, η διαχείριση και η πολιτική λήψη αποφάσεων μπορεί να είναι πιο συγκεντρωτική, κάτι που μπορεί να βοηθήσει στην ταχύτερη και πιο αποτελεσματική εφαρμογή αλλαγών και μεταρρυθμίσεων. Αυτό μπορεί να συνεισφέρει στην ταχύτερη ανάκαμψη από οικονομικές πιέσεις ή διεθνείς κρίσεις.
Προσαρμογή και καινοτομία
Τέλος, το μικρό μέγεθος της οικονομίας μπορεί να διευκολύνει την καινοτομία και την υιοθέτηση νέων τεχνολογιών. Μικρότερες οικονομίες συχνά βλέπουν την ανάγκη να προσαρμοστούν γρήγορα και να εξελιχθούν για να παραμείνουν ανταγωνιστικές σε έναν παγκοσμιοποιημένο κόσμο, και η Κύπρος δεν αποτελεί εξαίρεση.
Επομένως, ενώ το μικρό μέγεθος της κυπριακής οικονομίας ενέχει κάποιες προκλήσεις, φαίνεται να ευνοεί την ανθεκτικότητα και την ευέλικτη προσαρμογή σε δύσκολες συνθήκες, στοιχεία τα οποία έχουν διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο στην ανάκαμψη και την παρατεταμένη σταθερότητα της οικονομίας της χώρας.
Top of Form
Οικονομικές πολιτικές και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις Η Κύπρος, μετά την κρίση του 2013, υιοθέτησε μια σειρά από διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και συνετές οικονομικές πολιτικές που στόχευαν στην εξυγίανση του τραπεζικού τομέα και την αύξηση της δημοσιονομικής πειθαρχίας. Η αυστηρή επίβλεψη των τραπεζών και η εφαρμογή προληπτικών μέτρων για την αποφυγή υπερχρέωσης βοήθησαν στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των επενδυτών και των καταθετών. Παράλληλα, η προώθηση μεταρρυθμίσεων σε πεδία όπως η δημόσια διοίκηση και η αγορά εργασίας συνέβαλε στην αύξηση της αποδοτικότητας και της διαφάνειας.
Επιχειρηματικότητα και ξένες επενδύσεις Η Κύπρος έχει γίνει γνωστή για το φιλικό της προς τις επιχειρήσεις περιβάλλον, προσελκύοντας σημαντικό αριθμό ξένων επενδύσεων. Με ένα σύστημα χαμηλών φορολογικών συντελεστών, η χώρα έχει καταφέρει να γίνει κέντρο για πολλές πολυεθνικές εταιρείες, κυρίως στους τομείς της ναυτιλίας, των υπηρεσιών και των τεχνολογιών. Αυτό έχει συμβάλει στην παραγωγή πλούτου και στη δημιουργία εργασίας, βοηθώντας την οικονομία να ανακάμψει και να διατηρήσει την ανθεκτικότητά της σε περιόδους κρίσης.
Τουρισμός
Ο τουρισμός παίζει κρίσιμο ρόλο στην κυπριακή οικονομία. Η φυσική ομορφιά, η ιστορική κληρονομιά και ο πολιτισμός της Κύπρου προσελκύουν εκατομμύρια επισκέπτες ετησίως, δημιουργώντας μια σταθερή πηγή εισοδήματος και εργασίας. Η πανδημία του COVID-19 έθεσε τον τουρισμό υπό δοκιμασία, αλλά η αντίδραση της Κύπρου με την ταχεία υιοθέτηση υγειονομικών πρωτοκόλλων και την προσαρμογή στις νέες συνθήκες, δείχνει μια στρατηγική επιτυχίας και διαχείρισης κρίσεων.
Ενεργειακός τομέας Πρόσφατα, η Κύπρος έχει επενδύσει στον τομέα της ενέργειας, ιδίως μέσω της εξερεύνησης και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στην ΑΟΖ της. Αν και αυτός ο τομέας αντιμετωπίζει τεχνικές και γεωπολιτικές προκλήσεις, οι προσδοκίες για εκμετάλλευση φυσικού αερίου μπορούν να προσφέρουν σημαντικά οικονομικά οφέλη και να ενισχύσουν την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας.
Προκλήσεις και μέλλον Παρά την ανθεκτικότητά της, η Κύπρος αντιμετωπίζει προκλήσεις, όπως η ανάγκη για περαιτέρω διαφοροποίηση της οικονομίας της, η μείωση της εξάρτησης από τον τουρισμό και η διαχείριση των δημοσιονομικών ανισορροπιών. Επίσης, η οικονομική ανάπτυξη πρέπει να γίνει πιο πράσινη και βιώσιμη, προσαρμοσμένη στις παγκόσμιες προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής.
Συνοψίζοντας, η κυπριακή οικονομία έχει αποδείξει την ανθεκτικότητά της μέσω της ευελιξίας, της προσαρμογής και της ενσωμάτωσης των διεθνών τάσεων και τεχνολογιών. Με τη συνεχή εφαρμογή πολιτικών που ενισχύουν τη διαφάνεια, τη δικαιοσύνη και την οικονομική σταθερότητα, η Κύπρος θα συνεχίσει να παρέχει ένα αξιόπιστο περιβάλλον για επιχειρηματική και οικονομική ανάπτυξη.
