Χαλλούμι από τον τόπο σου…

Η κατάσταση που δημιουργήθηκε γύρω από το χαλλούμι αποτελεί, ίσως, το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα της κυπριακής νοοτροπίας και δη της κουτοπονηράδας μας, που θα καταλήξει να μας στοιχίσει δισεκατομμύρια.

Ξεκινήσαμε, πριν αρκετά χρόνια, να θέλουμε να «πατεντάρουμε» ένα σχετικά απλό τυρί, αφού θεωρούσαμε, ίσως από αφέλεια, ότι αν το «κατοχυρώσουμε» με όσους τρόπους μπορούμε θα πλουτίσουμε από αυτό. Ήταν άλλωστε «επικές» οι προσπάθειές μας να «κλειδώσουμε» το όνομα (trademark) του τυριού στις «τέσσερεις γωνιές» της Γης προσδιορίζοντας με βάση, όχι μόνο την ορθογραφία του, αλλά και την παρασκευή και προέλευσή του ως ΠΟΠ στην ΕΕ από τον Απρίλιο του 2021.

Αλλά, επειδή συνήθως εμείς οι Κύπριοι σκεφτόμαστε, όχι με «τρεις κινήσεις μπροστά» αλλά με «μια κίνηση μπροστά και δύο πίσω», καταλάβαμε ότι η κότα (ή μήπως η αίγα;) με τα χρυσά αβγά δεν μπορούσε να παραγάγει αυτό που η ζήτηση απαιτούσε. Αφού με βάση την περιβόητη ποσοστοποίηση του μείγματος, της σύστασης και της προέλευσης του γάλακτος από συγκεκριμένης ράτσας ζώα που τρέφονται με συγκεκριμένα τρόφιμα που προϋποθέτει ο «φάκελος» του χαλλουμιού (ούτε τα X-files δεν είχαν τόση πλοκή) τα περισσότερα χαλλούμια που παράγουμε δεν θα μπορούσαν να είναι «χαλλούμια». Και αν δεν θέταμε όλες αυτές τις παραμέτρους ή έστω κάποιες πολύ αυστηρές και εξειδικευμένες προϋποθέσεις, τότε δεν θα «έστεκε» η προσπάθεια κατοχύρωσης μόνο και μόνο επειδή εμείς, τελικά, θέλουμε να παράγουμε ένα γενικό και αόριστο ψημένο τυρί, να το ονομάζουμε χαλλούμι και να περιμένουμε ότι ολόκληρη η παγκόσμια οικονομία θα μας αφήσει να το μονοπωλήσουμε.

Επειδή μάλλον αυτό φαίνεται ότι θέλουμε, αν και στην πραγματικότητα ο κάθε ένας που εμπλέκεται με το προϊόν, σε όλα τα στάδια του, αρχίζοντας από την τροφή των ζώων και φτάνοντας μέχρι το χαρακτηριστικό «δίπλωμα» του τυριού, έχει και διαφορετική άποψη και συμφέρον σχετικά με το τι πρέπει να είναι το χαλλούμι. Και αυτό προκύπτει επειδή εδώ και πολλά χρόνια παράγουμε, πουλούμε και καταναλώνουμε «χαλλούμια» αντί για χαλλούμια, τα οποία πλάθουμε όπως θέλει η αγορά, όπως για παράδειγμα στρογγυλά, επίπεδα, ορθογώνια, με γεύσεις, με προσμείξεις, με γαλακτόσκονη, κοκ και επειδή μέσω αυτών όλων των «εκδόσεων» ενός ψημένου τυριού που ονομάσαμε χαλλούμι φτάσαμε να εξάγουμε τυριά πέραν των 300 εκατομμυρίων ευρώ τον χρόνο με διαρκή αυξητική προοπτική. Λόγω αυτού του σημαντικού οικονομικού συμφέροντος, εμείς οι ίδιοι που αντιδρούμε στις αυστηρές προδιαγραφές, ηγούμαστε και των προσπαθειών απαγόρευσης της παραγωγής και της εμπορίας του τυριού αυτού από οποιονδήποτε ξένο, και προβαίνουμε ακόμα και σε διπλωματικά διαβήματα για τον σκοπό αυτό, αφού… απ' ον αντρέπεται ο κόσμος έν' δικός του!

Αν ήμασταν μεθοδικοί, θα είχαμε δημιουργήσει την αλυσίδα παραγωγής του προϊόντος και το τελικό προϊόν με τρόπο που δύσκολα θα μπορούσε να αντιγραφεί από οποιονδήποτε τρίτο και θα το περιβάλλαμε με ισχυρά στοιχεία «branding» που θα το διέκριναν από οτιδήποτε παρόμοιο ή πανομοιότυπο προϊόν και ακολούθως θα το κατοχυρώναμε. Και ίσως να κάναμε και εκείνο που είχε κάποτε εισηγηθεί ο νομπελίστας Χ. Πισσαρίδης, δηλαδή την κατηγοριοποίηση του τυριού και τη διαφύλαξη μιας συγκεκριμένης και πολύ ιδιαίτερης έκδοσής του ως ΠΟΠ, αν το επιθυμούμε.

Αν, τώρα, ήμασταν πραγματικά έξυπνοι, και αναγνωρίζαμε τις ελλείψεις και περιορισμούς που μας επιβάλλει το μέγεθος μας και το κλίμα μας αλλά κυρίως η νοοτροπία μας, θα φτιάχναμε ένα μετοχικό συνεταιρισμό στον οποίο θα συμμετείχαμε όσοι θέλουμε και μπορούμε, συμπεριλαμβανομένων ασφαλώς και των ιδίων των υφιστάμενων επαγγελματιών του κλάδου και παράλληλα με τις τοπικές μεγάλες και μικρές μονάδες παραγωγής που έχουμε ήδη φτιάξει, θα δημιουργούσαμε το αναγκαίο οικονομικό εκτόπισμα και θα πηγαίναμε και θα δημιουργούσαμε, σε συνεργασία με κατά τόπους συνεταίρους και στρατηγικούς επενδυτές, εργοστάσια παραγωγής χαλλουμιού σε όλες τις μεγάλες αγορές του κόσμου, ηγούμενοι με τη γνώση μας ακόμα και τους πιθανούς ανταγωνιστές μας. Και αυτό που θα διαφοροποιούσε το προϊόν μας θα ήταν η γνώση, η κουλτούρα, η ταυτότητα και η ποιότητά του και όχι το τι λέει μια πιστοποίηση που τελικά κανένας δεν θέλει ή όλοι τη θέλουν στα μέτρα τους. Αν το κάναμε αυτό, θα κερδίζαμε δισεκατομμύρια, ενώ τώρα κινδυνεύουμε να χάσουμε και τα εκατομμύρια…