Η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης έχει μπει για τα καλά στη ζωή μας, φέρνοντας όμως και πολλές παγίδες ή και ψευδείς ειδήσεις. Αν και υπάρχει λογισμικό που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αναγνώριση των deepfakes και δημιουργεί μια οπτική αναπαράσταση του ήχου που ονομάζεται φασματογράφημα, είναι πολύ λίγοι όσοι έχουν τις τεχνικές γνώσεις για να το χρησιμοποιήσουν. Η δυσπιστία είναι το πρώτο και μεγαλύτερο όπλο του απλού πολίτη-πιθανού θύματος απάτης μέσω ΑΙ. Ο Ντίνος Παστός, ειδικός σε θέματα κυβερνοασφάλειας, μιλώντας στον «Π», επισήμανε πως το ΑΙ δεν έχει ακόμη δημιουργήσει ηχητικό στην κυπριακή γλώσσα έτσι ώστε να μπορεί να γίνουν απάτες μέσω τηλεφώνου σε κυπριακή διάλεκτο. Ωστόσο αυτό είναι θέμα χρόνου να γίνει. «Ο καλύτερος τρόπος να αποφύγουμε την απάτη είναι η σωστή ενημέρωση ούτως ώστε να μπορούμε να ξεχωρίσουμε εάν πρόκειται όντως για απάτη ή όχι. Πρέπει να εκπαιδεύσουμε το κοινό. Και αυτό είναι πολύ σημαντικό, καθώς σήμερα πολλές εκστρατείες πραγματοποιούνται μέσω των κοινωνικών δικτύων, πρέπει να εξηγήσουμε στο κοινό τι ακριβώς μπορεί να επιφέρουν οι πολύ πειστικές ψευδείς ειδήσεις».
Έρχεται «Αντι -ΑΙ»
Στα σκαριά βρίσκεται, σύμφωνα με τους ειδικούς, η λύση της αναγνώρισης για το εάν είναι τεχνητή νοημοσύνη ή πραγματικότητα αυτό που βλέπουμε. Ειδικοί προσπαθούν να βρουν τον τρόπο εξακρίβωσης της ταυτότητας του άλλου, εξ αποστάσεως. Ο κ. Παστός επισήμανε πως η AI είναι ένα τεράστιο εργαλείο το οποίο ο κόσμος φοβάται και το αποφεύγει, το έχει δαιμονοποιήσει ενώ θα έπρεπε να συμφιλιωθεί μαζί του και να τη χρησιμοποιήσει σωστά. Ο φόβος δημιουργείται από την άγνοια, αναφέρει. Όσον αφορά τη δημιουργία νομοθεσίας που να περιορίζει τις δυνατότητες της ο κ. Παστός αναφέρει πως έγκειται στο φιλτράρισμα που ο δημιουργός του θα ορίσει. «Για να ελέγξουμε την ΤΝ θα πρέπει να τη χρησιμοποιήσουμε, καθώς μόνο μέσω της εφαρμογής και της σωστής χρήσης της τεχνολογίας μπορείς να την αντιληφθείς και να την αντιμετωπίσεις». Σημειώνεται, πως η EE πρότεινε τη δημιουργία του AI ACT όπου θα υπάρχουν υποχρεώσεις διαφανούς ενημέρωσης των χρηστών που αλληλοεπιδρούν με συστήματα τεχνητής νοημοσύνης, με βάση το επερχόμενο AI Act της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ώστε οι χρήστες να γνωρίζουν ότι αλληλοεπιδρούν με ένα σύστημα τεχνητής νοημοσύνης, για να μπορούν να διακρίνουν πιο εύκολα τι είναι αληθινό και τι όχι.
Στόχος της νέας νομοθεσίας είναι να προστατέψει τα θεμελιώδη δικαιώματα, τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου και την περιβαλλοντική βιωσιμότητα από τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης υψηλού κινδύνου, αλλά και να ενισχύσει παράλληλα την καινοτομία και να αναδείξει την Ευρώπη ως πρωτοπόρο δύναμη στον τομέα αυτό. Γι’ αυτόν τον σκοπό, ο κανονισμός ορίζει διαφορετικές υποχρεώσεις για τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης, ανάλογα με τους πιθανούς κινδύνους και τις επιπτώσεις που ενέχει η χρήση τους. Ο νέος κανονισμός θέτει σαφείς υποχρεώσεις και για τα υπόλοιπα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης που θεωρούνται υψηλού κινδύνου, λόγω των σημαντικών επιβλαβών επιπτώσεων που ενδέχεται να έχουν στην υγεία, την ασφάλεια, τα θεμελιώδη δικαιώματα, το περιβάλλον, τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου.
AI και κυβερνοασφάλεια
Ο «Π» επικοινώνησε με τον υφυπουργό Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής, δρα Νικόδημο Δαμιανού, για το θέμα της κυβερνοασφάλειας την ώρα που η τεχνητή νοημοσύνη έχει μπει για τα καλά στη ζωή μας. «Διανύουμε μία εποχή όπου καταγράφεται σημαντική κλιμάκωση των απειλών και των επιθέσεων στον κυβερνοχώρο. Η τεχνητή νοημοσύνη είναι μία τεχνολογία με δυνατότητες που εντείνουν ακόμη περισσότερο την πολυπλοκότητα των κυβερνοεπιθέσεων αυτών και καθιστούν τον εντοπισμό και την αντιμετώπισή τους ιδιαίτερα δύσκολα. Την ίδια στιγμή βέβαια η ορθολογιστική χρήση της τεχνητής νοημοσύνης σε συστήματα και εργαλεία κυβερνοάμυνας μπορεί να ενισχύσει σημαντικά την προσπάθεια προστασίας. Ως υφυπουργείο, και σε συνεργασία με την Αρχή Ψηφιακής Ασφάλειας, εξετάζουμε και προχωρούμε με την αξιοποίηση τέτοιων εργαλείων σε πιλοτική βάση, στο πλαίσιο του οριζόντιου προγράμματος που υλοποιούμε για τη θωράκιση των κρίσιμων υποδομών της χώρας και την ευρύτερη ενίσχυση της ασφάλειας και της ανθεκτικότητας στον κυβερνοχώρο. Επιπρόσθετα, και σε συνέχεια της ψήφισης του πανευρωπαϊκού Κανονισμού AI ACT, το υφυπουργείο δρομολογεί, εντός του 2024 και εντεύθεν, σειρά ενεργειών για εναρμόνιση με τον κανονισμό που αφορά ακριβώς τη ρύθμιση της ασφαλούς και αξιόπιστης χρήσης της τεχνητής νοημοσύνης σε όλους τους τομείς, περιλαμβανομένης και της κυβερνοασφάλειας».
