Πενήντα εννέα υποθέσεις επετείας διερεύνησε μόνο την τελευταία τριετία η Αστυνομία Κύπρου, με το θέμα να λαμβάνει, όπως όλα δείχνουν, τρομακτικές διαστάσεις, όπως αυτές ενός οργανωμένου εγκλήματος. Το θέμα της επαιτείας σε δημόσιους χώρους και το ενδεχόμενο εκμετάλλευσης και εμπορίας προσώπων έθεσε επί τάπητος η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Βουλής, με τους βουλευτές μέλη της Επιτροπής να καταθέτουν μέσα από συγκεκριμένα παραδείγματα τις ανησυχίες τους για τις διαστάσεις που έχει πάρει το φαινόμενο. Υπάρχουν, όπως αναφέρθηκε, περιπτώσεις όπου άτομα, ακόμα και μικρά παιδιά, επαιτούν έξω από εκκλησίες, υπεραγορές, μέσα στον δρόμο, ή ακόμη έξω από τράπεζες, δίπλα από αυτόματες μηχανές αναλήψεως (ATM).
Οργανωμένο έγκλημα
«Είναι ένα οργανωμένο έγκλημα. Βλέπουμε ανήλικα παιδιά να επαιτούν. Τους βλέπουμε σε διάφορες πόλεις. Θεωρούμε ότι είναι οργανωμένο κύκλωμα και παραπέμπει σε κύκλωμα εμπορίας προσώπων. Βλέπουμε να είναι εισαγόμενο έγκλημα και τα προβλήματα είναι πολλά», ανέφερε ο εισηγητής του θέματος και βουλευτής του ΔΗΚΟ, Χρίστος Σενέκης. «Μου έτυχε να έρχεται παιδί στο τραπέζι και να μου λέει πεινώ και να απλώνει το χέρι και να του λέω να σου αγοράσω φαγητό, όμως μου είπε ότι δεν θέλει φαγητό, θέλει λεφτά, και είδα πίσω τον άνθρωπο που έχει βάλει το παιδί να ζητά λεφτά», είπε από πλευράς της ανεξάρτητη βουλεύτρια, Αλεξάνδρα Ατταλίδου, θέτοντας θέμα αλλαγής της νομοθεσίας και σε ό,τι αφορά τους εράνους (νόμιμους ή παράνομους) που γίνονται στον δρόμο, μιας και, όπως είπε, προκύπτει και θέμα ασφάλειας των ατόμων που τους διενεργούν. «Δεν μπορεί να επιτρέπουμε να γίνονται έρανοι μέσα σε δρόμους, πάνω σε διαβάσεις, να έρχεται ο άλλος να σου κτυπά το παράθυρο ενώ οδηγείς. Είναι επικίνδυνο», είπε η κ. Ατταλίδου, εκφράζοντας ακόμη τη θέση ότι όντως πρόκειται περί οργανωμένου εγκλήματος, που σε αρκετές περιπτώσεις στοχοποιούν ηλικιωμένες και ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού.
«Η Αστυνομία δεν έρχεται»
Από πλευράς ΔΗΣΥ, η βουλεύτρια Ρίτα Σούπερμαν μίλησε επί προσωπικού, σημειώνοντας ότι «πολλές φορές τηλεφώνησα στην Αστυνομία για έναν κύριο με μούσια στην Καλλιπόλεως. Σταμάτησα και μίλησα μαζί του, καθώς είχα αντιληφθεί ότι παρακολουθούσε δύο κοπέλες που επαιτούσαν. Είχε σταματήσει για λίγες μέρες και επέστρεψε. Τον ίδιο άνθρωπο τον είδα σε εκκλησία στα Λύμπια». Η κ. Σούπερμαν πρόσθεσε ότι αυτά τα φαινόμενα παρατηρούνται από ομάδες που έρχονται από το εξωτερικό και είναι άτομα που έχουν μάθει με αυτό τον τρόπο να επαιτούν και να τους δίνει ο διακινητής ένα πιάτο φαγητό. Αναφορές για περιπτώσεις επαιτείας και ενδεχόμενης εμπορίας προσώπων όπου καλείται η Αστυνομία, αλλά είτε δεν παρεμβαίνει, είτε όταν φτάνει στον χώρο οι επαίτες έχουν προλάβει ήδη και έχουν φύγει, έγιναν και από πλευράς της Ένωσης Δήμων, με εκπρόσωπο της Ένωσης να αναφέρει στους βουλευτές, ότι έχει τύχει στο παρελθόν να καταγγέλλουν και γραπτώς άτομα που επαιτούν σε συγκεκριμένα σημεία των πόλεων, χωρίς να γίνει κάτι.
«Εξευτελιστικές» ποινές
Από πλευράς Αστυνομίας, η υπεύθυνη του Γραφείου Καταπολέμησης Εμπορίας Προσώπων της Αστυνομίας, Ελένη Μιχαήλ, ανέφερε ότι από το 2022 μέχρι και τον Απρίλιο του 2025 ενώπιόν τους οι Αρχές είχαν 59 υποθέσεις επαιτείας. Όσον αφορά υποθέσεις στις οποίες αναγνωρίστηκε ότι υπήρχαν θύματα εμπορίας προσώπων ήταν τρεις, σημειώνοντας πως το 2021, για πρώτη φορά στα χρονικά της Κύπρου, υπήρξε καταδίκη τριών ατόμων για εμπορία προσώπων, πίσω από την υπόθεση επαιτείας. Όπως εξήγησε, ήταν τρία άτομα από τη Βουλγαρία που εκμεταλλεύονταν μία ομοεθνή τους. Οι ποινές ήταν δύο χρόνια και 20 μήνες, ποινή η οποία χαρακτηρίστηκε από πλευράς βουλευτών ως μικρή, εξευτελιστική και καθόλου αποτρεπτική. Κληθείσα να σχολιάσει το γεγονός ότι η ποινή για ένα τόσο σοβαρό αδίκημα είναι εξευτελιστική, η κ. Μιχαήλ υπέδειξε πως «αν πάμε ένα βήμα πίσω και πούμε ότι είχαμε την πρώτη καταδίκη, είναι άλμα. Το 2024 είχαμε καταδίκη ακόμη ενός προσώπου που είχε εκμεταλλευτεί ένα πρόσωπο και επιβλήθηκε 2,5 χρόνια ποινή φυλάκισης». Αναφορά έγινε την ίδια στιγμή και σε περίπτωση με ανήλικα παιδιά που τα εκμεταλλευόταν μέλος της οικογένειας, και όταν πήγε δικαστήριο η υπόθεση, η οικογένεια αποφάσισε να φύγει από την Κύπρο και η υπόθεση διακόπηκε, με βουλευτές να αποδίδουν τη φυγή στις καθυστερήσεις που παρατηρούνται από πλευράς δικαστηρίων στην εκδίκαση τέτοιων υποθέσεων. Η καθυστέρηση αυτή, όπως λέχθηκε αρκετές φορές στο παρελθόν, λειτουργεί αρνητικά σε υποθέσεις εμπορίας προσώπων, μιας και τα αναγνωρισμένα θύματα, όπως ανέφερε η κ. Μιχαήλ, ζητούν να φύγουν οικειοθελώς από την Κύπρο σε μια προσπάθεια να αφήσουν πίσω τους το παρελθόν. Η ίδια αναφέρθηκε και στην ανάγκη συνεργασίας των θυμάτων εμπορίας προσώπων με τις Αρχές προκειμένου να γίνει αντιληπτό πώς γίνεται η εκμετάλλευση, πώς τους φέρνουν στην Κύπρο, ποιοι τους φέρνουν στην Κύπρο, καθώς σε αντίθετη περίπτωση δεν μπορεί να στοιχειοθετήσει υπόθεση ενώπιον δικαστηρίου.
