Το χειρότερο σενάριο, η κλιμάκωση της κρίσης στη Μέση Ανατολή, με την άμεση συμμετοχή των ΗΠΑ, έγινε πραγματικότητα. Το Ιράν απειλεί με αντίποινα, το Ισραήλ βλέπει να έρχεται πιο κοντά η υλοποίηση του στόχου του για την εξουδετέρωση των πυρηνικών δυνατοτήτων του Ιράν και όλοι οι υπόλοιποι ζητούν επιστροφή στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Ο Ισραηλινός Πρωθυπουργός Βενιαμίν Νετανιάχου χαιρέτισε την επίθεση, εντείνοντας τις ανησυχίες για περαιτέρω εμπλοκή του Ισραήλ και η διεθνής κοινότητα καλεί σε αυτοσυγκράτηση, ωστόσο η αβεβαιότητα κυριαρχεί.
Στο πλευρό του Ιράν στέκονται ευθέως Ρωσία και Τουρκία, ενώ ο Ντόναλντ Τραμπ λίγες ώρες μετά τη θριαμβευτική ανακοίνωση του αεροπορικού χτυπήματος σε τρεις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν -Φορντό, Νατάνζ και Ισφαχάν- με τη χρήση βομβών bunker-buster και συνοδεία μαχητικών F-35, δηλώνει ότι οι ΗΠΑ δεν είναι σε πόλεμο με το Ιράν, αλλά με το πυρηνικό του πρόγραμμα...
Ο Αμερικανός αντιπρόεδρος, Τζέι Ντι Βανς, δήλωσε την Κυριακή ότι οι ΗΠΑ παρεμπόδισαν επιτυχώς το πρόγραμμα πυρηνικών όπλων του Ιράν, προσθέτοντας ότι ο Πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, ελπίζει τώρα ότι μπορεί να επιζητήσει μία διπλωματική λύση.
«Δεν επιθυμούμε να το παρατείνουμε αυτό ή να το κάνουμε πιο ισχυρό από ό,τι ήδη ήταν. Επιθυμούμε να τερματίσουμε το πυρηνικό πρόγραμμά τους», δήλωσε ο Βανς μιλώντας στην εκπομπή του τηλεοπτικού δικτύου NBC «Meet the Press» με την Κρίστεν Γουέλκερ.
«Θέλουμε να μιλήσουμε στους Ιρανούς σχετικά με μία μακρόχρονη διευθέτηση εκεί», πρόσθεσε ο Αμερικανός αντιπρόεδρος.
Λίγες ώρες πριν την εμπλοκή των ΗΠΑ το Ιράν δήλωνε έτοιμο να «εξετάσει» την επιστροφή στη διπλωματία «μόλις σταματήσει η επιθετικότητα» του Ισραήλ, σύμφωνα με τον Ιρανό υπουργό Εξωτερικών και επικεφαλής διαπραγματευτή για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα Αμπάς Αραγτσί, μετά τη συνάντησή του με Ευρωπαίους αξιωματούχους στη Γενεύη. Γερμανία, Γαλλία και Ηνωμένο Βασίλειο είχαν ζητήσει από το Ιράν να «συνεχίσει τις συνομιλίες του με τις ΗΠΑ» με επίκεντρο το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης.
«Είμαστε υπέρ της συνέχισης των συνομιλιών με την E3 (Γερμανία, Γαλλία και Βρετανία σ.σ.) και την Ευρωπαϊκή Ένωση», και θα είμαστε έτοιμοι να συναντηθούμε ξανά στο εγγύς μέλλον, είχε πει ο Ιρανός ΥΠΕΞ.
Ο αντιπρόεδρος του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας, Ντμίτρι Μεντβέντεφ, έγραψε στο Telegram ότι η επίθεση των ΗΠΑ απέτυχε και κρίσιμες υποδομές του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν «δεν επλήγησαν, είτε επλήγησαν σε ασήμαντο βαθμό» και εκτίμησε ότι «τόσο ο εμπλουτισμός πυρηνικών υλικών, και τώρα μπορεί ευθέως να ειπωθεί, όσο και η μελλοντική παραγωγή πυρηνικού όπλου θα συνεχιστεί» από ιρανικής πλευράς.
Αξιωματούχοι του Πενταγώνου δήλωσαν ότι οι εγκαταστάσεις υπέστησαν «σοβαρές ζημιές», αλλά ότι είναι πολύ νωρίς για να πει κανείς αν το Ιράν διατηρεί κάποια πυρηνική ικανότητα.
Η επόμενη ημέρα
Όλα αυτά δεν ισχύουν, πλέον. Η Μέση Ανατολή και ο πλανήτης συνολικά, ξύπνησαν την Κυριακή σε μια νέα πραγματικότητα μετά την αιφνιδιαστική αεροπορική επίθεση των Ηνωμένων Πολιτειών. Οι εικόνες από τις εκρήξεις κάνουν τον γύρο του κόσμου, ενώ η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί με κομμένη την ανάσα τις εξελίξεις.
Η ιρανική κρατική τηλεόραση απάντησε με απειλές για αντίποινα, χαρακτηρίζοντας κάθε αμερικανική στρατιωτική παρουσία στη Μέση Ανατολή «θεμιτό στόχο». Παράλληλα, παρουσίασε χάρτη με τις αμερικανικές βάσεις στην περιοχή, συνοδευόμενο από το μήνυμα: «Εσείς το ξεκινήσατε, εμείς θα το τελειώσουμε».
Σύμφωνα με ανάλυση του BBC, το Ιράν έχει μπροστά του τρεις βασικές επιλογές:
1. Αδράνεια και διπλωματία: Η επιλογή της μη αντίδρασης θα μπορούσε να αποτρέψει περαιτέρω επιθέσεις, αλλά ενέχει τον κίνδυνο εσωτερικής αποδυνάμωσης του καθεστώτος.
2. Άμεση και σκληρή απάντηση: Με το οπλοστάσιο βαλλιστικών πυραύλων και ταχύτατων τορπιλακάτων, το Ιράν θα μπορούσε να πλήξει αμερικανικές βάσεις ή πλοία στην περιοχή.
3. Καθυστερημένη εκδίκηση: Μια στρατηγική αναμονής, με στόχο αιφνιδιαστικό πλήγμα όταν η επιφυλακή των ΗΠΑ θα έχει μειωθεί.
Το βράδυ της Κυριακής το Ιράν δήλωσε έτοιμο να αμυνθεί «με όλα τα αναγκαία μέσα». «Το Ιράν είναι αποφασισμένο να υπερασπισθεί την κυριαρχία του, την εδαφική του ακεραιότητα, την εθνική του ασφάλεια και τον πληθυσμό του με όλα τα αναγκαία μέσα», έγραψε στο Χ ο εκπρόσωπος της ιρανικής διπλωματίας, Εσμαΐλ Μπαγάι, καταδικάζοντας «μία απαράδεκτη επίθεση που διαπράχθηκε από ένα κράτος που κατέχει πυρηνικά όπλα (...) κατά μιας χώρας που δεν κατέχει πυρηνικά όπλα».
Διεθνείς αντιδράσεις
Με αίτημα Ιράν, Κίνας και Ρωσία συνεδρίασε αργά χθες το βράδυ το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για να εξετάσει την κατάσταση.
Στην πρώτη επίσημη αντίδρασή της μετά τις αεροπορικές επιδρομές των Ηνωμένων Πολιτειών στο Ιράν, η Τουρκία προειδοποιεί ότι οι τρέχουσες εξελίξεις μπορεί να μετατρέψουν μία περιφερειακή σύγκρουση σε παγκόσμια και επαναλαμβάνει ότι η μόνη λύση στη διαμάχη για τα πυρηνικά του Ιράν είναι η διπλωματία και οι διαπραγματεύσεις
Η Ρωσία καταδίκασε έντονα τις αμερικανικές επιθέσεις κατά πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν, καταγγέλλοντας τον «ανεύθυνο» βομβαρδισμό του κύριου συμμάχου της Μόσχας στη Μέση Ανατολή.
«Ζητούμε τον τερματισμό της επιθετικότητας και την αύξηση των προσπαθειών για τη δημιουργία συνθηκών για την επιστροφή της κατάστασης σε μια πολιτική και διπλωματική οδό», υπογράμμισε η ρωσική διπλωματία.
Το Κατάρ, το οποίο διαδραματίζει ρόλο μεσολαβητή ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς στον πόλεμο στη Γάζα, προειδοποίησε για «καταστροφικές συνέπειες» μετά τα αμερικανικά πλήγματα εναντίον του Ιράν.
Ουδετερότητα από Κύπρο
Στη Λευκωσία, η κυβέρνηση παρακολουθεί τις εξελίξεις και κρατά αποστάσεις από την επιχείρηση των ΗΠΑ, με τον υπουργό Άμυνας, Βασίλη Πάλμα, να δηλώνει ότι η Κύπρος δεν θα γίνει ορμητήριο για επιθέσεις. Αξίζει να σημειωθεί ότι το Ηνωμένο Βασίλειο είχε ενημερωθεί εκ των προτέρων για την επίθεση με τις ΗΠΑ να μην ζητούν συνδρομή.
«Θα επαναλάβω για ακόμη μία φορά ότι η Κύπρος δεν πρόκειται να γίνει ορμητήριο πολεμικών επιχειρήσεων. Αυτό είναι σαφές και ξεκάθαρο. Αυτό το γνωρίζουν πολύ καλά και οι εταίροι μας και οι φίλοι μας και εμείς θα συνεχίσουμε να πολιτευόμαστε με αυτόν τον τρόπο», είπε ο κ. Πάλμας.
Η διαφύλαξη της περιφερειακής ασφάλειας και η επικράτηση της διπλωματίας για αποφυγή κλιμάκωσης της έντασης είναι το βασικό ζητούμενο, δήλωσε στο ΚΥΠΕ ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης, κληθείς να σχολιάσει την κατάσταση όπως διαμορφώνεται στη Μέση Ανατολή. Σημείωσε πως το Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας (ΣΕΑ) παραμένει σε διαρκή σύνοδο, υπό την ηγεσία του Προέδρου της Δημοκρατίας, Νίκου Χριστοδουλίδη.
Παράλληλα, επεσήμανε ότι η Κύπρος συνεχίζει να διαδραματίζει τον ρόλο που της αναλογεί, πρωτίστως ως αξιόπιστος πυλώνας σταθερότητας και ανθρωπιστικής συνδρομής.
«Με συνέπεια και επιχειρησιακή ετοιμότητα, η χώρα μας ανταποκρίνεται σε κάθε αίτημα που σχετίζεται με την προστασία ανθρώπινων ζωών και τη διευκόλυνση αποστολών ανθρωπιστικού χαρακτήρα, επιβεβαιώνοντας τον διαχρονικό ρόλο της Κυπριακής Δημοκρατίας ως γέφυρας ειρήνης και ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο», ανέφερε.
