Τα προβλήματα της Tesla ξεπερνούν κατά πολύ τη δημόσια σύγκρουση του διευθύνοντος συμβούλου Έλον Μασκ με τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος το περασμένο Σαββατοκύριακο τον κατηγόρησε μέσω social media ότι έχει βγει «εντελώς εκτός ελέγχου».
Κι ενώ η αντιπαράθεση των δύο ανδρών μονοπωλεί την προσοχή, οι προβλέψεις για τα έσοδα και την κερδοφορία της Tesla έχουν επιδεινωθεί αισθητά - και η εταιρεία ενδέχεται να επιστρέψει σε ζημιογόνια πορεία για λόγους άσχετους με την πολιτική εμπλοκή του Μασκ.
Ο ίδιος υπήρξε ο μεγαλύτερος οικονομικός υποστηρικτής του Τραμπ κατά την προεκλογική εκστρατεία του 2024 και διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο τόσο στο Mar-a-Lago όσο και στον Λευκό Οίκο κατά την έναρξη της δεύτερης προεδρικής του θητείας, συμβάλλοντας στη μείωση του ομοσπονδιακού εργατικού δυναμικού μέσω του Υπουργείου Αποδοτικότητας της Κυβέρνησης (DOGE). Ωστόσο, πρόσφατα ανακοίνωσε τη δημιουργία νέου πολιτικού κόμματος, εκφράζοντας τη δυσαρέσκειά του για τον νέο νόμο περί φορολογίας και δαπανών που υπέγραψε ο Τραμπ την Παρασκευή - με τις εκατέρωθεν επιθέσεις στις ιστοσελίδες τους να εντείνονται.
Οι μετοχές της Tesla έκλεισαν με πτώση 6,8% τη Δευτέρα, καθώς οι επενδυτές ανησυχούν για τον αντίκτυπο των πολιτικών κινήσεων του Μασκ, παρά τις διαβεβαιώσεις του ότι θα επαναστραφεί στην ηγεσία της εταιρείας. Την Τρίτη σημείωσαν οριακή ανάκαμψη 1,3%.
«Πολύ απλά, η εμβάθυνση του Μασκ στην πολιτική και η προσπάθεια που καταβάλλει τώρα για να αντιμετωπίσει το κατεστημένο της Beltway είναι ακριβώς η αντίθετη κατεύθυνση που θέλουν να ακολουθήσει οι επενδυτές/μέτοχοι της Tesla κατά τη διάρκεια αυτής της κρίσιμης περιόδου για την ιστορία της Tesla», έγραψε ο αναλυτής της Wedbush Securities, Dan Ives, γνωστός για την αισιοδοξία του έναντι της Tesla.
Σε νέο του σημείωμα την Τρίτη, ο Ives υπογράμμισε ότι το διοικητικό συμβούλιο της εταιρείας πρέπει να θέσει σαφείς κανόνες για τον περιορισμό της πολιτικής δραστηριότητας του Μασκ, καθώς η Tesla βρίσκεται σε «σημείο καμπής» για το μέλλον της.
«Η Tesla οδεύει σε ένα από τα πιο σημαντικά στάδια του κύκλου ανάπτυξής της με το αυτόνομο και ρομποτικό μέλλον τώρα στο κατώφλι της και δεν μπορεί να αφήσει τον ΜΑσκ να ξοδεύει όλο και περισσότερο χρόνο δημιουργώντας ένα πολιτικό κόμμα που θα απαιτήσει αμέτρητο χρόνο, ενέργεια και πολιτικό κεφάλαιο», έγραψε.
Παρόλα αυτά, ο Ives διατήρησε τη σύσταση «αγοράς» και την τιμή-στόχο των 500 δολαρίων ανά μετοχή. Αντίθετα, οι αναλυτές της William Blair υποβάθμισαν τη σύσταση για τη μετοχή της Tesla σε «απόδοση αγοράς» (ουδέτερη) και αναθεώρησαν καθοδικά τις προβλέψεις κερδών της εταιρείας.
Όταν ο Ives πρότεινε να συνδεθεί το μελλοντικό πακέτο αποδοχών του Μασκ με τον χρόνο που αφιερώνει στην Tesla και να υπάρξει εποπτεία στις πολιτικές του «προσπάθειες», ο Μασκ απάντησε με ανάρτηση στο X λέγοντας: «Σκάσε, Dan».
Ακόμη και χωρίς το πολιτικό «νέφος», οι οικονομικές προοπτικές της Tesla δείχνουν πλέον αισθητά πιο αρνητικές.
Η Tesla χάνει βασική πηγή εσόδων
Στο δικό τους σημείωμα, οι αναλυτές της William Blair επεσήμαναν ότι ο νέος νόμος του Τραμπ όχι μόνο καταργεί την ομοσπονδιακή φορολογική πίστωση ύψους 7.500 δολαρίων για αγοραστές ηλεκτρικών οχημάτων, αλλά και τις κυρώσεις για τις αυτοκινητοβιομηχανίες που δεν συμμορφώνονται με τους στόχους εκπομπών.
Μέχρι σήμερα, τα πρόστιμα αυτά ωθούσαν εταιρείες που παρήγαγαν κυρίως βενζινοκίνητα οχήματα να αγοράζουν «κανονιστικές πιστώσεις» από εταιρείες EV όπως η Tesla.
Η κατάργηση των προστίμων ουσιαστικά «εξαλείφει τη ζήτηση της αγοράς για τις πιστώσεις της Tesla», αναφέρουν οι Jed Dorsheimer και Mark Shooter. Από το 2019, η πώληση αυτών των πιστώσεων έχει αποφέρει 10,6 δισεκατομμύρια δολάρια στα καθαρά κέρδη της εταιρείας και της επέτρεψε συχνά να εμφανίζει θετικό αποτέλεσμα.
Χωρίς τα έσοδα από τις ρυθμιστικές πιστώσεις, η Tesla δεν θα είχε καταγράψει θετικό ετήσιο καθαρό εισόδημα πριν το 2021 και θα είχε επιστρέψει σε ζημιές το πρώτο τρίμηνο φέτος, όταν τα καθαρά κέρδη της μειώθηκαν κατά 71% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο λόγω χαμηλότερων πωλήσεων σε παγκόσμιο επίπεδο.
Ο Μασκ έχει υποβαθμίσει την κατάσταση, επιμένοντας ότι το μέλλον της Tesla βασίζεται στα ρομπότ, την τεχνητή νοημοσύνη και τα αυτοοδηγούμενα ταξί.
Ωστόσο, η υπηρεσία robotaxi της εταιρείας παραμένει περιορισμένη, με πιλοτική λειτουργία μόνο στο Ώστιν του Τέξας και μόνον για επιλεγμένους πελάτες - κυρίως φανατικούς υποστηρικτές της Tesla - με την παρουσία υπαλλήλου της εταιρείας στο κάθισμα του συνοδηγού για εποπτεία.
Αυτό τοποθετεί την Tesla πίσω από τη Waymo, τη θυγατρική αυτόνομης οδήγησης της Alphabet (μητρικής της Google), που ήδη δραστηριοποιείται στο Ώστιν και σε άλλες τρεις πόλεις (Σαν Φρανσίσκο, Λος Άντζελες, Φοίνιξ).
Η Tesla έχει επίσης αντιμετωπίσει τεχνικά προβλήματα, όπως βίντεο που δείχνουν οχήματα να κινούνται στην αντίθετη λωρίδα ή να «γδέρνουν» σταθμευμένα αυτοκίνητα.
Παρά τις εξαγγελίες του Μασκ για ταχεία επέκταση της υπηρεσίας σε άλλες πόλεις, δεν έχουν δοθεί συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα - ούτε για το άνοιγμα της υπηρεσίας στο ευρύ κοινό, ούτε για το πότε θα σταματήσει η ανάγκη εποπτείας από ανθρώπους.
Στο μεταξύ, η Waymo σχεδιάζει επέκταση στο Μαϊάμι και την Ουάσινγκτον το 2026, σε συνεργασία με την Uber.
Tesla: Οι πωλήσεις μειώνονται και «οι επενδυτές έχουν κουραστεί»
«Έχουμε κουραστεί από την απόσπαση της προσοχής σε μια περίοδο όπου η εταιρεία έχει ανάγκη την πλήρη προσοχή του Μασκ, και βλέπουμε μόνο αρνητικά αποτελέσματα από την επιστροφή του στην πολιτική», ανέφερε το σημείωμα της William Blair. «Θα προτιμούσαμε αυτή η ενέργεια να διοχετευθεί στην ανάπτυξη του robotaxi σε αυτή την κρίσιμη καμπή».
Οι παγκόσμιες πωλήσεις της Tesla μειώθηκαν κατά 13% σε κάθε ένα από τα δύο πρώτα τρίμηνα του 2025, σε σχέση με το προηγούμενο έτος, παρά τη συνολική αύξηση της ζήτησης για ηλεκτρικά οχήματα - ένδειξη απώλειας μεριδίου αγοράς.
Η πτώση αυτή οφείλεται τόσο στον αυξημένο ανταγωνισμό από δυτικές αυτοκινητοβιομηχανίες όσο και στη ραγδαία είσοδο κινεζικών εταιρειών. Η BYD αναμένεται να ξεπεράσει φέτος την Tesla στις παγκόσμιες ετήσιες πωλήσεις EV, παρότι τα οχήματά της δεν διατίθενται ακόμη στις ΗΠΑ.
Η ζήτηση ενδέχεται να μειωθεί περαιτέρω από την 1η Οκτωβρίου, όταν θα λήξει η φορολογική πίστωση των 7.500 δολαρίων για τα EV. Όταν καταργήθηκε αντίστοιχο μέτρο το 2019, η Tesla είχε μειώσει τις τιμές περίπου στο μισό της αξίας της πίστωσης.
Την Τρίτη, η Tesla ανήρτησε στο X: «Αν υπήρξε ποτέ μια στιγμή για YOLO αγορά αυτοκινήτου, είναι τώρα», κάνοντας υπαινιγμό στο ακρωνύμιο YOLO («ζεις μόνο μία φορά»).
Tesla: Οι πολιτικές επιπτώσεις και οι διαμαρτυρίες
Ο Μασκ έχει επίσης δεχθεί σφοδρές αντιδράσεις για τη δημόσια πολιτική του δραστηριότητα, η οποία είχε ήδη αρνητικό αντίκτυπο στις πωλήσεις της Tesla - τάση που ενδέχεται να συνεχιστεί, ακόμη κι αν επιχειρήσει να αποστασιοποιηθεί από τον Τραμπ.
Τους πρώτους μήνες του έτους, πραγματοποιήθηκαν εκατοντάδες διαδηλώσεις έξω από εκθεσιακούς χώρους της Tesla σε ΗΠΑ, Καναδά και Ευρώπη. Οι επικρίσεις για φθορά της εταιρικής εικόνας αποτέλεσαν καταλύτη της καθοδικής πορείας των μετοχών.
Σε μια προσπάθεια στήριξης, ο τότε ακόμη σύμμαχός του, Τραμπ, δήλωσε πως αγόρασε Tesla, ενώ τον Μάρτιο διοργάνωσε εκδήλωση στον Λευκό Οίκο καλώντας άλλους να πράξουν το ίδιο.
Ωστόσο, σήμερα ο Μασκ φαίνεται να έχει αποξενώσει και τις δύο πλευρές του πολιτικού φάσματος: «Έχει καταφέρει να αποξενώσει τους πάντες, κάτι που πολλοί θεωρούσαν αδύνατο, αλλά στην πραγματικότητα κατάφερε να το κάνει», δήλωσε ο Ives στο CNN τη Δευτέρα. «Και το πρόβλημα είναι ότι αυτή η σαπουνόπερα απλώς συνεχίζεται».
Με πληροφορίες από CNN/lifo.gr