Στις 18:00 ώρα Κύπρου ο Τούρκος Πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν θα περάσει το κατώφλι του Λευκού Οίκου για τη συνάντησή του με τον Αμερικανό Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ. Στις 18:15 έχει προγραμματιστεί η κατ’ ιδίαν συνάντηση των δύο ηγετών στο Οβάλ Γραφείο, ενώ στις 18:45 θα ακολουθήσει εργασιακό δείπνο με γεμάτη ατζέντα.
Τα θέματα της συνάντησης περιλαμβάνουν, πρώτον, μια συμφωνία για Boeing για την οποία πιέζει ο Τραμπ και που θα δώσει δεκάδες δισεκατομμύρια στην αμερικανική εταιρεία αφήνοντας την Airbus πίσω.
Δεύτερον, το καυτό θέμα των F-35. Η Άγκυρα θέλει επανένταξη στο πρόγραμμα, αλλά οι σκιές των S-400 δεν έχουν σβήσει. Για τα F16, έγκυρες πηγές στην Τουρκία ανέφεραν σήμερα πως η Άγκυρα ενδέχεται να αφήσει την αγορά τους και να ζητήσει κινητήρες και εξαρτήματα.
Τρίτον, οι πιέσεις των ΗΠΑ για το ρωσικό φυσικό αέριο. Η Ουάσιγκτον ζητά από την Τουρκία να περιορίσει την εξάρτησή της από τη Μόσχα. Η Τουρκία παίρνει σχεδόν το 41% του φυσικού της αερίου από τη Ρωσία.
Περισσότερο… καρότο και λιγότερο μαστίγιο στο μενού των 50 δισ.
Σύμφωνα με την αναλύτρια Aslı Aydıntaşbaş του think tank Brookings, η επιστροφή του Ερντογάν στο Λευκό Οίκο έχει ως στόχο να σηματοδοτήσει ότι οι «ψυχρές μέρες» των αμερικανικοτουρκικών σχέσεων, επί προεδρίας του Δημοκρατικού Τζο Μπάιντεν, έχουν τελειώσει.
Άλλωστε, όπως αναφέρουν οι αναλυτές Γκιμπς Μακίνλεϊ και Κέιτ Τζόνσον σε ανάλυσή τους για το «Κέντρο Νέας Αμερικανικής Ασφάλειας» (CNAS) το… bromance μεταξύ του Τραμπ και του Ερντογάν ήταν και ο βασικός λόγος που δεν διερράγησαν πλήρως οι σχέσεις ΗΠΑ και Τουρκίας τα περασμένα χρόνια.
Σύμφωνα με το πρακτορείο Bloomberg, που επικαλείται Τούρκους αξιωματούχους που ζήτησαν να μην κατονομαστούν, ο Τούρκος πρόεδρος σκοπεύει να παρουσιάσει συμφωνία που προβλέπει αγορές αξίας άνω των 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων -μεταξύ των οποίων μαχητικά, Boeing αλλά και υγροποιημένου φυσικού αερίου.
Οι στόχοι Ουάσινγκτον και Άγκυρας
Αναλυτές εκτιμούν ότι η κυβέρνηση Τραμπ θα υιοθετήσει μια πραγματιστική προσέγγιση για την συνάντηση των δύο προέδρων, με βασικούς στόχους την ενίσχυση των στρατηγικών σχέσεων και την αύξηση των εμπορικών συναλλαγών.
Δεν αποκλείουν επίσης το ενδεχόμενο, η Ουάσινγκτον να εκμεταλλευτεί τη συγκυρία για να δείξει στην διεθνή πολιτική σκηνή -και κυρίως στη Ρωσία και την Κίνα- ότι έχει την Τουρκία και τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο πλευρό της, ενδυναμώνοντας με αυτό τον τρόπο τη διαπραγματευτική της ισχύ
Ωστόσο η «χημεία» μεταξύ των προέδρων δεν είναι αρκετή για να ξεπεραστούν τα πραγματικά «αγκάθια» στις σχέσεις των δύο χωρών: οι αμερικανικές κυρώσεις για τους S-400, οι εκ διαμέτρου αντίθετες απόψεις για το Ισραήλ και η δυσπιστία του αμερικανικού κογκρέσου απέναντι στην κυβέρνηση Ερντογάν, όχι μόνο λόγω γεωπολιτικών θέσεων αλλά και λόγω αντιδημοκρατικών πρακτικών που έχουν υιοθετηθεί τα τελευταία χρόνια.
Αναλυτές εξηγούν ότι ο Ντόναλντ Τραμπ θα επιχειρήσει -ενδεχομένως- να αναδείξει μόνο τα θετικά σημεία των συνομιλιών, όπως τη συμφωνία για τα Boeing, ενώ παράλληλα θα προχωρήσει σε ορισμένες ασαφείς υποσχέσεις για τα F-16 και θα επιχειρήσει να αναδειχτεί σε διαμεσολαβητή ανάμεσα στην Τουρκία και το Ισραήλ.
Από την πλευρά του, ο Ερντογάν θα έχει μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία να δείξει ότι η Άγκυρα συνεχίζει να αποτελεί σημαντικό συνομιλητή της Ουάσινγκτον -ένα μήνυμα που θέλει διακαώς να στείλει σε φίλους και εχθρούς εντός Τουρκίας- και επίσης να ανοίξει την «πόρτα» για νέες αμυντικές συνεργασίες.
Η «ατζέντα» των συνομιλιών και τα μεγάλα… αγκάθια
Η επιστροφή της Τουρκίας στο πρόγραμμα των F-35 αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα «στοιχήματα» του Ερντογάν, με πληροφορίες να αναφέρουν ότι ο Τούρκος πρόεδρος αναμένεται να πιέσει τον Ντόναλντ Τραμπ να άρει τις κυρώσεις που έβγαλαν την Άγκυρα εκτός της αμυντικής συμφωνίας.
Για να παρουσιάσει μια συμφωνία… καζάν καζάν στον Αμερικανό πρόεδρο, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σκοπεύει να προτείνει στην αγορά δεκάδων αεροσκαφών της Boeing και μαχητικών της Lockheed Martin και να διεκδικήσει το δικαίωμα να παράγει ορισμένα από τα ανταλλακτικά τους στην Τουρκία.
Όπως μετέδιδε προ ημερών το πρακτορείο Bloomberg, ο Τούρκος πρόεδρος επιθυμεί να αντισταθμίσει τις προγραμματισμένες πληρωμές για τα αμερικανικά αεροσκάφη με συμφωνίες τοπικής παραγωγής αξίας άνω των 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Μια τέτοια συμφωνία θα πρέπει, όμως, να πάρει το «πράσινο φως» του ίδιου του Αμερικανού προέδρου.
Και παρότι ο Ντόναλντ Τραμπ ενδεχομένως να μιλήσει σε γενικό πλαίσιο για μελλοντικές αμυντικές πωλήσεις και συνεργασίες, η υλοποίηση αυτών των υποσχέσεων θα είναι μια περίπλοκη και χρονοβόρα διαδικασία λόγω των ενστάσεων του αμερικανικού κογκρέσου.
Ο Αμερικανός πρόεδρος γνωρίζει ότι η πώληση F-35 στην Τουρκία θα προκαλέσει όχι μόνο την ενόχληση της Ελλάδας αλλά και του Ισραήλ, που θα αντιτεθεί σθεναρά σε οποιαδήποτε αμυντική αναβάθμιση της Άγκυρας.
Ακόμη και αν η κυβέρνηση Τραμπ αποφασίσει τελικά να προχωρήσει, η παραγωγή των F-35 αντιμετωπίζει προβλήματα και μπορεί να καθυστερήσει έως και πέντε χρόνια -κάτι που σημαίνει ότι ο επόμενος Αμερικανός πρόεδρος μπορεί εύκολα να αποκλείσει εκ νέου την Τουρκία.
Σημείο «αγκάθι» στις συνομιλίες θα είναι και ο πόλεμος στη Γάζα. Ο Ερντογάν μιλά με σκληρά λόγια για το Ισραήλ και τον πρωθυπουργό του Μπενιαμίν Νετανιάχου, καταδικάζοντας σε κάθε ευκαιρία τον πόλεμο στη Γάζα -κάτι που έκανε άλλωστε και κατά την τοποθέτησή του στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη.
Στην αντίπερα όχθη, ο Ντόναλντ Τραμπ αποτελεί τον πιο ισχυρό υποστηρικτή του Τελ Αβίβ -τόσο σε πολιτικό όσο και σε στρατιωτικό επίπεδο.
Θεωρείται λοιπόν δεδομένο ότι οι δύο πρόεδροι δεν θα συμφωνήσουν σε κανένα σημείο για τον πόλεμο στη Γάζα, κάτι το οποίο ενδεχομένως να επιχειρήσουν να «διασκεδάσουν» μπροστά στις τηλεοπτικές κάμερες.
Την τακτική αυτή υιοθέτησε, άλλωστε, ο Αμερικανός πρόεδρος και κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στη Βρετανία, όταν παραδέχτηκε ότι οι απόψεις του με τον πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ για την αναγνώριση Παλαιστινιακού Κράτους είναι εκ διαμέτρου αντίθετες.
Στο «τραπέζι» αναμένεται να τεθεί και ο πόλεμος στην Ουκρανία. Σε αυτό το σημείο, οι απόψεις της Άγκυρας και της Ουάσινγκτον είναι πιο κοντά.
Ο Ντόναλντ Τραμπ και ο Βλαντιμίρ Πούτιν
AP Photo/Julia Demaree Nikhinson
Και αυτό γιατί και οι δύο πλευρές έχουν αντίστοιχες απόψεις για το endgame του πολέμου στην Ουκρανία, που βασίζονται σε μια κυνική αντίληψη για τις ρωσικές στρατιωτικές δυνατότητες και την πεποίθηση ότι η ειρήνη θα έρθει μόνο εάν το Κίεβο προχωρήσει σε εδαφικές και πολιτικές παραχωρήσεις.
O κοινός στόχος των 100 δισ.
Κοινός στόχος είναι και η ενδυνάμωση της οικονομικής συνεργασίας, με την Άγκυρα να επιδιώκει να αναβιώσει το στόχο εμπορικών συνεργασιών ύψους 100 δισ. δολαρίων που είχε τεθεί στην πρώτη θητεία Τραμπ.
Αυτός είναι, άλλωστε, και ο λόγος που έσπευσε να άρει τους δασμούς στα αμερικανικά προϊόντα πριν από την επίσκεψή του στο Λευκό Οίκο.
Την ίδια ώρα, πληροφορίες αναφέρουν ότι ο Τραμπ βλέπει την ανοικοδόμηση της Συρίας και το δόγμα του για την ειρήνη μέσω των… deals ως ένα ακόμη πεδίο οικονομικής συνεργασίας με την Άγκυρα.
Με πληροφορίες από ΚΥΠΕ, cnn.gr
