Η καταδίκη του Νικολά Σαρκοζί και η επιβολή ποινή φυλάκισης πέντε ετών αποτελεί για τη σύγχρονη Γαλλία μία ιστορική στιγμή. Ο Νικολά Σαρκοζί, ο οποίος διετέλεσε πρόεδρος μεταξύ 2007 και 2012, ήταν γνωστός κατά τη θητεία του όχι μόνο για τη σκληρή γραμμή του σχετικά με τη μετανάστευση και την εθνική ταυτότητα, αλλά και για την υποστήριξή του στην επιβολή αυστηρότερων ποινών για τους παραβάτες. Πρόκειται για μια θεαματική πτώση και ένα σημείο καμπής στον μακροχρόνιο αγώνα της Γαλλίας να αντιμετωπίσει τις κατηγορίες για διαφθορά και ποινικές διώξεις εναντίον πολιτικών.
Η καταδίκη του Νικολά Σαρκοζί αποτελεί την πρώτη φορά που στη σύγχρονη γαλλική ιστορία ένας πρώην πρόεδρος θα περάσει την είσοδο της φυλακής για να εκτίσει την ποινή του. Οι ποινικές έρευνες και οι δίκες εν ενεργεία και πρώην Γάλλων πολιτικών δεν είναι κάτι καινούργιο, και η εμπιστοσύνη των ψηφοφόρων στην ακεραιότητα των αιρετών αξιωματούχων μειώνεται σταθερά, αλλά οι δικαστές στη δίκη του Σαρκοζί φάνηκαν να θέλουν να στείλουν το μήνυμα ότι οι πολιτικοί δεν θα έχουν εύκολη τύχη.
Καθώς ο 70χρονος Σαρκοζί καθόταν στο δικαστήριο πλαισιωμένος από τη σύζυγό του, την τραγουδίστρια Κάρλα Μπρούνι, και τους τρεις ενήλικους γιους του, οι δικαστές εξέπληξαν το κοινό διατάσσοντας να φυλακιστεί το αργότερο έως τις 13 Φεβρουαρίου. Η πρόεδρος του δικαστηρίου, Ναταλί Γκαβαρίνο, δικαιολόγησε την ποινή λέγοντας ότι τα γεγονότα της υπόθεσης ήταν «εξαιρετικής σοβαρότητας» και «πιθανόν να υπονομεύσουν την εμπιστοσύνη των πολιτών».
Γιατί κρίθηκε ένοχος ο Νικολά Σαρκοζί;
Ο Σαρκοζί κρίθηκε ένοχος για εγκληματική συνωμοσία σχετικά με προσπάθειες στενών συνεργατών του να εξασφαλίσουν κεφάλαια για την επιτυχημένη προεδρική του υποψηφιότητα το 2007 από τη Λιβύη κατά τη διάρκεια της θητείας του Καντάφι. Ο Καντάφι ανατράπηκε και δολοφονήθηκε το 2011. Ο Σαρκοζί αρνιόταν ανέκαθεν ότι διέπραξε κάποιο αδίκημα στην υπόθεση. Παρόλο που θα ασκήσει έφεση κατά της καταδίκης του, η ειδική διάταξη σημαίνει ότι η ποινή φυλάκισής του θα παραμείνει σε ισχύ όσο προχωρά η διαδικασία της έφεσης. Ο Σαρκοζί δήλωσε με πικρία έξω από το δικαστήριο ότι πιθανότατα «θα πρέπει να εμφανιστεί με χειροπέδες στην έφεσή του».
Το 2011, ο δεξιός Ζακ Σιράκ, τότε 79 ετών, έγινε ο πρώτος πρώην πρόεδρος που καταδικάστηκε για διαφθορά, μετά από κατηγορίες υπεξαίρεσης σε σκάνδαλο χρηματοδότησης κόμματος που σχετιζόταν με τη θητεία του ως δήμαρχος του Παρισιού. Σε μια ιστορική πρωτιά, του επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης δύο ετών με αναστολή. Δεν συμμετείχε στη δίκη του, αφού οι γιατροί διαπίστωσαν ότι έπασχε από σοβαρά κενά μνήμης. Αλλά ο Σιράκ διατήρησε υψηλό επίπεδο δημοτικότητας παρά την καταδίκη μέχρι τον θάνατό του σε ηλικία 86 ετών.
Για τον Σαρκοζί, τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά. Η πολιτική του κληρονομιά φαίνεται πλέον σχεδόν αδύνατο να αναδημιουργηθεί. «Στη λαϊκή φαντασία, η εγκληματική συνωμοσία υποδηλώνει πραγματικά συμπεριφορά που μοιάζει με μαφιόζικη», δήλωσε ο Μπρούνο Κοτρές, πολιτικός επιστήμονας. «Συνδέεται με σοβαρό οργανωμένο έγκλημα». Όταν ο Σαρκοζί δήλωσε στους δημοσιογράφους έξω από το δικαστήριο ότι ήταν αθώος, αμφισβήτησε το δικαστικό σύστημα και το κράτος δικαίου, υπονοώντας ότι η καταδίκη του ήταν λάθος «αυτών που με μισούν», υπαινισσόμενος κάποιο είδος συνωμοσίας του βαθέος κράτους.
Είναι αυστηρό το γαλλικό δικαστικό σύστημα;
Το γαλλικό δικαστικό σύστημα προσπάθησε τον τελευταίο χρόνο να δείξει ότι θα είναι αυστηρό, όχι μόνο απέναντι σε προηγούμενους προέδρους, αλλά και σε εκείνους με μελλοντικές προεδρικές φιλοδοξίες. Μετά από μια δίκη εννέα εβδομάδων, η ηγέτιδα της Γαλλίδας ακροδεξιάς Μαρίν Λεπέν κρίθηκε ένοχη τον Μάρτιο για υπεξαίρεση ευρωπαϊκών κοινοβουλευτικών κονδυλίων μέσω μιας απάτης με ψεύτικες θέσεις εργασίας άνευ προηγουμένου κλίμακας και διάρκειας. Της απαγορεύτηκε να θέσει υποψηφιότητα για αξίωμα για πέντε χρόνια με άμεση ισχύ, κάτι που θα μπορούσε να την εμποδίσει να υποβάλει τέταρτη υποψηφιότητα για τη γαλλική προεδρία το 2027.
Το γεγονός ότι η ποινή της επιβλήθηκε με άμεση ισχύ αποτέλεσε σοκ για τη Λεπέν, η οποία διαμαρτυρήθηκε εναντίον της, κατηγορώντας μια «τυραννία δικαστών» ότι έλαβε «πολιτική απόφαση» εναντίον της. Η δίκη της για την έφεσή της ξεκινά τον Ιανουάριο.
Όταν ο Σαρκοζί καταδικάστηκε την Πέμπτη, η Λεπέν έσπευσε επίσης να επικρίνει τους δικαστές επειδή του επέβαλαν μια ποινή που θα τεθεί σε άμεση ισχύ και δεν θα ανασταλεί κατά τη διάρκεια της διαδικασίας έφεσης.
Για ποιες άλλες υποθέσεις έχει καταδικαστεί ο Σαρκοζί;
Ο Σαρκοζί έχει ήδη ένα σημαντικό ιστορικό με το γαλλικό δικαστικό σύστημα. Αν και οι ισχυρισμοί για μυστική συμφωνία χρηματοδότησης της προεκλογικής του εκστρατείας με το λιβυκό καθεστώς ήταν η μεγαλύτερη δίκη για διαφθορά που είχε αντιμετωπίσει, είχε ήδη καταδικαστεί σε δύο ξεχωριστές υποθέσεις και είχε αφαιρεθεί το ύψιστο παράσημο της Γαλλίας, το Μετάλλιο της Λεγεώνας της Τιμής.
Στην πρώτη υπόθεση, ο Σαρκοζί καταδικάστηκε για διαφθορά και αθέμιτη άσκηση επιρροής σε παράνομες προσπάθειες εξασφάλισης χάρων από δικαστή. Του επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης ενός έτους, την οποία εξέτισε φέτος με ηλεκτρονικό βραχιολάκι για τρεις μήνες χωρίς να φυλακιστεί, προτού του χορηγηθεί υπό όρους αποφυλάκιση - κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά σε πρώην αρχηγό κράτους. Σε μια δεύτερη υπόθεση, ο Σαρκοζί καταδικάστηκε για απόκρυψη παράνομης υπέρβασης των δαπανών στις προεδρικές εκλογές του 2012, τις οποίες έχασε από τον υποψήφιο των Σοσιαλιστών, Φρανσουά Ολάντ. Έχει ασκήσει έφεση και κατά των δύο καταδικών.
Παρά τις καταδίκες αυτές, ο Σαρκοζί διατηρεί μέχρι σήμερα την επιρροή του – βασικά πρόσωπα της γαλλικής πολιτικής συρρέουν για να τον συναντήσουν και να τον συμβουλευτούν. Πρόσφατα συναντήθηκε με τον νέο πρωθυπουργό Σεμπαστιάν Λεκορνύ, ο οποίος δεν έχει ακόμη σχηματίσει νέα κυβέρνηση, και το καλοκαίρι συναντήθηκε με τον ακροδεξιό ηγέτη Ζορντάν Μπαρντέλλα, πρόεδρο του κόμματος Εθνικός Συναγερμός της Λεπέν.
Μόλις φυλακιστεί, ο Νικολά Σαρκοζί, όπως και κάθε άλλος κρατούμενος, θα μπορεί να υποβάλει αίτηση για αποφυλάκιση ή μετατροπή της ποινής του.
Πηγή: The Guardian/athensvoice
