Ξεπέρασαν το €1,5 δισ. τα νέα δάνεια που παραχώρησαν οι κυπριακές τράπεζες το τετράμηνο του 2025 φθάνοντας σε επίπεδα ρεκόρ, σύμφωνα με στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας που ανακοινώθηκαν την Τετάρτη, ενώ το ΔΝΤ τονίζει ότι η διασφάλιση υγιούς ανταγωνισμού στην αγορά είναι κρίσιμη για την εμβάθυνση της αγοράς πιστώσεων και τη μείωση του κόστους δανεισμού.
Στην αύξηση της ζήτησης για δάνεια συντείνουν οι σταδιακές μειώσεις των επιτοκίων και η χαλάρωση των κριτηρίων δανεισμού από τις τράπεζες.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που επεξεργάστηκε ο «Π», τα καθαρά νέα δάνεια προς νοικοκυριά και επιχειρήσεις (εκτός αναδιαρθρώσεων), ανήλθαν σε €1,55 δισ. από €1,1 δισ. το τετράμηνο του 2024 και €1,1 δισ. το τετράμηνο του 2019. Η ετήσια αύξηση ανέρχεται στο 41,4% ενώ από το 2019 η άνοδος διαμορφώνεται στο 36%.
| Καθαρά νέα δάνεια, Ιαν.-Απρ. € εκατ. | |||
| Νοικοκυριά | Επιχειρήσεις | Σύνολο | |
| 2018 | 386.5 | 572.8 | 959.3 |
| 2019 | 396.3 | 740.8 | 1137.1 |
| 2020 | 279.2 | 345.9 | 625.1 |
| 2021 | 413.5 | 424.8 | 838.3 |
| 2022 | 573.0 | 531.1 | 1104.1 |
| 2023 | 387.2 | 571.0 | 958.2 |
| 2024 | 438.2 | 655.2 | 1093.4 |
| 2025 | 498.3 | 1047.9 | 1546.2 |
| Μεταβολή | |||
| 2019 | 2.5 | 29.3 | 18.5 |
| 2020 | -29.5 | -53.3 | -45.0 |
| 2021 | 48.1 | 22.8 | 34.1 |
| 2022 | 38.6 | 25.0 | 31.7 |
| 2023 | -32.4 | 7.5 | -13.2 |
| 2024 | 13.2 | 14.7 | 14.1 |
| 2025 | 13.7 | 59.9 | 41.4 |
| Πηγή: Κεντρική Τράπεζα | |||
Τα καθαρά νέα δάνεια περιλαμβάνουν τις νέες συμβάσεις δανείων.
Τα νέα δάνεια προς νοικοκυριά ανήλθαν σε €498,3 εκατ. από €438,2 εκατ. το αντίστοιχο τετράμηνο του 2024 σημειώνοντας ετήσια αύξηση 13,7%. Πρόκειται για το ψηλότερο επίπεδο από το τετράμηνο του 2022.
Τα νέα στεγαστικά δάνεια έφθασαν τα €382,3 εκατ. από €328 εκατ. πέρσι σημειώνοντας ετήσια αύξηση 16,5% ενώ από το 2019 η άνοδος εκτοξεύεται στο 30,5%.
Αναφορικά με τα νέα καταναλωτικά δάνεια, ανήλθαν σε €87,9 εκατ. από €82,6 εκατ. πέρσι και μόλις €47,6 εκατ. το 2019.
Μεγάλη αύξηση στα επιχειρηματικά δάνεια άνω του €1 εκατ.
Όσον αφορά τις επιχειρήσεις, τα νέα δάνεια ανήλθαν σε επίπεδα ρεκόρ στο €1 δισ. από €655,2 εκατ. πέρσι, σημειώνοντας ετήσια άνοδο 59,9%.
Το τετράμηνο του 2019 τα νέα δάνεια των επιχειρήσεων ήταν €740,8 εκατ.
Τα νέα δάνεια μέχρι €1 εκατ. μειώθηκαν στα €157,9 εκατ. από €182,9 εκατ. πέρσι ενώ τα επιχειρηματικά δάνεια άνω των €1 εκατ. εκτοξεύθηκαν στα €890 εκατ. από €472,3 εκατ. με αύξηση 88,4%.
Την αύξηση στη χορήγηση δανείων και τη χαλάρωση των κριτηρίων δανεισμού, κατέδειξε και η τελευταία έρευνα τραπεζικών χορηγήσεων της Κεντρικής Τράπεζας. Σύμφωνα με τις προσδοκίες των τραπεζών για το πρώτο τρίμηνο του 2025, τα κριτήρια χορήγησης δανείων τόσο προς επιχειρήσεις όσο και προς νοικοκυριά αναμένονται να χαλαρώσουν. Παράλληλα, η καθαρή ζήτηση δανείων από επιχειρήσεις και από νοικοκυριά αναμένεται να αυξηθεί.
Αναφορικά με τις αναδιαρθρώσεις στα νοικοκυριά αυξήθηκαν στα €282,7 εκατ. από €201,9 εκατ. πέρσι και στις επιχειρήσεις στα €772,9 εκατ. από €556,1 εκατ.
Υπενθυμίζεται ότι η Τράπεζα Κύπρου προχώρησε στις 17 Απριλίου στη μείωση του επιτοκίου αναφοράς στα δάνεια που συνδέονται με το Βασικό Επιτόκιο της ΕΚΤ σε 2,40% από 2,65% με ισχύ από τις 23 Απριλίου 2025, ευθύς αμέσως μετά τις αποφάσεις μείωσης των επιτοκίων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ενώ τη μείωση του βασικού της επιτοκίου κατά 0.33% σε 1.42% από 1.75%, με ισχύ από 16 Μαΐου 2025, ανακοίνωσε και η Ελληνική Τράπεζα.
Σήμερα η ΕΚΤ συνεδριάζει εκ νέου για τον καθορισμό του ύψους των επιτοκίων και σύμφωνα με εκτιμήσεις αναλυτών και οικονομολόγων, είναι πιθανή η νέα μείωση των επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης.
Σταθεροποιείται ο δείκτης πιστώσεων προς ΑΕΠ
Στην τελευταία του έκθεση για την Κύπρο, το ΔΝΤ επεσήμανε ότι οι χρηματοοικονομικές συνθήκες έχουν χαλαρώσει, κυρίως για τα νοικοκυριά, όχι για τις επιχειρήσεις. Παράλληλα, σημείωσε ότι ο δείκτης πιστώσεων προς ΑΕΠ φαίνεται να σταθεροποιείται μετά από μια απότομη πτώση την τελευταία δεκαετία, αλλά η πιστωτική επέκταση παραμένει αδύναμη, με τις εκτιμήσεις για το πιστωτικό κενό να είναι εξαιρετικά αρνητικές.
«Οι χρηματοοικονομικές συνθήκες παραμένουν αυστηρές και η πιστωτική επέκταση είναι υποτονική. Η εγχώρια πιστωτική επέκταση εξασθένησε το 2023 λόγω της καθυστερημένης επίδρασης της νομισματικής σύσφιξης, ακολουθούμενη από μια μέτρια ανάκαμψη το 2024, με επικεφαλής τα στεγαστικά δάνεια», σημειώνει, προσθέτοντας ότι η μακροπρόθεσμη τάση απομόχλευσης δείχνει κάποια σημάδια τερματισμού και τα καθαρά νέα δάνεια προς τα νοικοκυριά και καταναλωτική πίστη έχουν επιταχυνθεί.
Σύμφωνα με το ΔΝΤ, η Κύπρος διαθέτει ένα συγκεντρωμένο χρηματοπιστωτικό σύστημα, όπου οι τρεις μεγαλύτερες τράπεζες κατέχουν σχεδόν το 80% των δανείων ενώ αναμένεται μεγαλύτερη ενοποίηση φέτος, με την αναμενόμενη συγχώνευση της Ελληνικής και της Eurobank.
«Από αυτή την άποψη, η διασφάλιση υγιούς ανταγωνισμού στην αγορά χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών είναι κρίσιμη για την εμβάθυνση της αγοράς πιστώσεων και τη μείωση του κόστους δανεισμού», τονίζει με νόημα το ΔΝΤ.
Σημειώνεται ακόμη ότι η κερδοφορία ήταν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, ενώ τα κεφάλαια συνέχισαν να αυξάνονται, φτάνοντας μεταξύ των υψηλότερων στην Ευρώπη, εν μέσω άνετης ρευστότητας.
«Η συνεχής βελτίωση της ποιότητας του ενεργητικού δεν σταμάτησε από την αυστηροποίηση των χρηματοοικονομικών συνθηκών, με τα επίπεδα των μη εξυπηρετούμενων δανείων να ευθυγραμμίζονται πλέον περισσότερο με τις άλλες τράπεζες στην ΕΕ. Αρκετές τράπεζες κατέβαλαν μερίσματα για πρώτη φορά από την κρίση του 2013/14. Παρ' όλα αυτά, οι κίνδυνοι παραμένουν και θα πρέπει να παρακολουθούνται, συμπεριλαμβανομένων των κινδύνων που προκύπτουν από τα ακόμη υψηλά επίπεδα επαναδιαπραγματεύσεων δανείων», τονίζει το ΔΝΤ.
