Η υιοθέτηση της πρότασης νόμου του ΔΗΣΥ για την ίδρυση Εθνικού Ταμείου Απώλειας Χρήσης Κατεχόμενων Περιουσιών θα αποτελέσει σημαντικό βήμα και ουσιαστικό εργαλείο για την οικονομική ενίσχυση των ιδιοκτητών ακίνητης περιουσίας στα κατεχόμενα, δήλωσε χθες στον «Π» ο εκ των εισηγητών της πρότασης νόμου και αντιπρόεδρος του ΔΗΣΥ, Γιώργος Κάρουλλας. Εξηγώντας, παράλληλα, γιατί η συγκεκριμένη πρόταση νόμου θα πρέπει να τύχει της στήριξης όλων των κομμάτων:
1 Οι ιδιοκτήτες περιουσιών στα κατεχόμενα στερούνται εδώ και 51 χρόνια τη χρήση των περιουσιών τους χωρίς οποιαδήποτε μορφή αποκατάστασης ή αποζημίωσης από το κράτος. Αυτό έχει δημιουργήσει μια συνταγματικά προβληματική κατάσταση: ενώ όλοι οι άλλοι πολίτες απολαμβάνουν πλήρως το δικαίωμα στη χρήση και αξιοποίηση της περιουσίας τους, εκείνοι που λόγω της τουρκικής κατοχής αδυνατούν να το πράξουν, παραμένουν χωρίς θεσμική στήριξη. Αποτέλεσμα, να δημιουργείται μια μορφή έμμεσης διάκρισης που προσκρούει στην αρχή της ισότητας και της μη διάκρισης του Άρθρου 28 του Συντάγματος. Το Εθνικό Ταμείο Απώλειας Χρήσης έρχεται να θεραπεύσει αυτή τη συνταγματική ανισότητα. Δεν συνιστά προνόμιο ή επιλεκτική μεταχείριση αλλά αντιθέτως, αποτελεί θεσμική αναγνώριση της αποδεδειγμένης ζημίας που υφίστανται χιλιάδες συμπολίτες μας λόγω της τουρκικής εισβολής και κατοχής. Το κράτος έχει τη δυνατότητα αλλά και τη συνταγματική υποχρέωση να αποκαθιστά τέτοιες ανισότητες με τρόπο που να αποπνέει σεβασμό προς την ισονομία και τη δικαιοσύνη.
2 Η ίδρυση του Εθνικού Ταμείου Απώλειας Χρήσης Κατεχόμενων Περιουσιών δεν αποτελεί μόνο πράξη αποκατάστασης ενός εθνικού τραύματος αλλά και πράξη σεβασμού προς το Σύνταγμα και τις αρχές της Δημοκρατίας μας. Είναι το ελάχιστο που οφείλει να πράξει η Πολιτεία σε όσους στερήθηκαν την περιουσία τους, όχι από δική τους επιλογή, αλλά από τη βία της τουρκικής εισβολής και την αδικία της κατοχής. Η ισότητα δεν είναι αφηρημένη έννοια, είναι πράξη. Και σήμερα, αυτή η πράξη παίρνει σάρκα και οστά μέσω του Ταμείου. Με την ψήφιση της πρότασης νόμου του ΔΗΣΥ, η Βουλή αναγνωρίζει την ανάγκη για οικονομική ενίσχυση των ιδιοκτητών περιουσιών στα κατεχόμενα και, παράλληλα, κατοχυρώνει τη συνταγματική ισονομία. Αυτό το μήνυμα οφείλουμε να στείλουμε σε κάθε Κύπριο πολίτη: ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δεν ξεχνά και δεν αφήνει κανέναν πίσω.
Γιατί τώρα;
Ο ΔΗΣΥ ήταν 10 χρόνια στην εξουσία. Και όμως, η συγκεκριμένη πρόταση νόμου για αποζημίωση των ιδιοκτητών κατεχόμενων περιουσιών κατατέθηκε στη Βουλή μόλις τον περασμένο Ιούλιο και 10 μήνες πριν από τις βουλευτικές εκλογές. Θα συζητηθεί για πρώτη φορά ενώπιον της Επιτροπής Προσφύγων της Βουλής την ερχόμενη Τρίτη.
Στο ερώτημα της εφημερίδας μας «Γιατί τώρα;», ο κ. Κάρουλλας απαρίθμησε τους ακόλουθους λόγους:
- Γιατί 50 και πλέον χρόνια μετά την τουρκική εισβολή, το κράτος δεν έχει δώσει ούτε ηθική, ούτε έμπρακτη αναγνώριση της ζημιάς που υπόκεινται χιλιάδες συμπολίτες μας από την απώλεια χρήσης των περιουσιών τους στα κατεχόμενα. Η πρόταση νόμου του ΔΗΣΥ επιδιώκει την αποκατάσταση της δικαιοσύνης. Η οικονομική βοήθεια που παραχωρήθηκε μέχρι σήμερα στους πρόσφυγες αποσκοπεί στον μετριασμό των συνεπειών του εκτοπισμού στη βάση κοινωνικοοικονομικών κριτηρίων και μόνο για σκοπούς στέγασης.
- Γιατί το ζήτημα της απώλειας χρήσης τίθεται συνεχώς από οργανωμένα σύνολα και από χιλιάδες ιδιοκτήτες ακίνητης περιουσίας στα κατεχόμενα, πρόσφυγες και μη.
- Γιατί τώρα υπάρχει η πολιτική, οικονομική και κοινωνική ωριμότητα. Έχουν περάσει πέντε δεκαετίες. Οι πρώτες γενιές των εκτοπισμένων γερνούν, οι νεότερες δεν γνώρισαν ποτέ τις περιουσίες τους. Αυτή η διαγενεακή αδικία πρέπει να αναγνωριστεί πριν χαθεί εντελώς από τον δημόσιο διάλογο.
- Γιατί τώρα μπορούμε και πρέπει να προλάβουμε τον κίνδυνο απαξίωσης. Όσο η Πολιτεία σιωπά, αυξάνεται ο πειρασμός για προσφυγή Ελλκηνοκυπρίων στη λεγόμενη Επιτροπή Αποζημιώσεων. Με την ίδρυση του Εθνικού Ταμείου, το κράτος αποδεικνύει ότι είναι παρόν και ότι μπορεί να λειτουργήσει αποτρεπτικά.
- Γιατί τώρα η οικονομία είναι ανθεκτική, στηρίζεται σε γερά θεμέλια και επιτρέπει τη συμπερίληψη στον κρατικό προϋπολογισμό των σχετικών πόρων με την επιφύλαξη να μην προκληθεί δημοσιονομικός εκτροχιασμός.
Γιατί δεν προωθήθηκε επί διακυβέρνησης ΔΗΣΥ;
Σύμφωνα με τον κ. Κάρουλλα, η επίμαχη πρόταση νόμου δεν κατατέθηκε παλαιότερα που ήταν κυβερνών κόμμα ο ΔΗΣΥ για τους ακόλουθους λόγους:
- Η Πολιτεία διαχρονικά πίστευε ότι η λύση του Κυπριακού είναι κοντά. Για πολλά χρόνια, η αποκατάσταση των ιδιοκτητών ακίνητης περιουσίας στα κατεχόμενα θεωρήθηκε ζήτημα που θα «λυθεί συνολικά» μέσω μιας πολιτικής συμφωνίας. Υπήρξε πολιτική διστακτικότητα για να μην «προδικαστεί» ή «προκαταληφθεί» το περιουσιακό ζήτημα στις διαπραγματεύσεις. Όμως, 51 χρόνια μετά, η μη λύση του Κυπριακού δεν μπορεί να αποτελεί άλλοθι για τη μη απόδοση δικαιοσύνης.
- Η οικονομική κατάσταση του κράτους λειτούργησε αποτρεπτικά. Η δική μας πρόταση δεν προκαλεί άμεσες δαπάνες. Θεσμοθετεί το πλαίσιο για να ξεκινήσει η σταδιακή και δίκαιη αποκατάσταση.
- Απουσία πολιτικού θάρρους. Πολλές κυβερνήσεις και κοινοβουλευτικές πλειοψηφίες επέλεξαν τη σιωπή. Δεν ήθελαν να αγγίξουν ένα δύσκολο ευαίσθητο θέμα που απαιτεί πολιτικό κόστος και εθνική ευθύνη. Σήμερα, δεν μπορούμε να προσποιούμαστε ότι δεν υπάρχει πρόβλημα. Υπάρχει. Και αφορά δεκάδες χιλιάδες συμπολίτες μας όπου πολλοί εξ αυτών βρίσκονται στα όρια της εξαθλίωσης με την αξιοπρεπή σιωπή τους.
- Δεν έγινε νωρίτερα, διότι, απουσίαζε η τόλμη. Το κάνουμε τώρα γιατί είναι πια αργά για σιωπή και αδιαφορία. Η Πολιτεία οφείλει να αναγνωρίσει θεσμικά, έστω και καθυστερημένα, την απώλεια χρήσης ως πραγματική απώλεια εισοδήματος που πρέπει να αποκαθίσταται.
- Υπήρχε ο φόβος μαζικής δημοσιονομικής επιβάρυνσης. Οι εκάστοτε κυβερνήσεις και οι τεχνοκράτες των αρμόδιων υπουργείων ανησυχούσαν ότι, η θεσμοθέτηση της απώλειας χρήσης θα δημιουργούσε απαιτήσεις δισεκατομμυρίων ευρώ, θέτοντας σε κίνδυνο τη δημοσιονομική σταθερότητα. Όμως, αυτό συνέβαινε λόγω της λανθασμένης αντίληψης ότι θα υπήρχε αυτόματη οικονομική ενίσχυση όλων, εφάπαξ και καθολικά, κάτι που δεν προβλέπει η πρόταση νόμου του ΔΗΣΥ.
- Επί της διακυβέρνησης ΔΗΣΥ έγινε αποτελεσματική διαχείριση σε τρεις διαδοχικές κρίσεις. Η οικονομική κρίση, η πανδημία και ο ρωσοουκρανικός πόλεμος εμπόδισαν την κυβέρνηση Αναστασιάδη από το να προχωρήσει στην υλοποίηση της συγκεκριμένης πολιτικής. Η περίοδος 2013–2023 ήταν περίοδος βαθιάς δημοσιονομικής και τραπεζικής κρίσης, ειδικά την πρώτη πενταετία. Οι δυνατότητες για θεσμοθέτηση οικονομικά ευαίσθητων ζητημάτων ήταν περιορισμένες. Η προσπάθεια της κυβέρνησης Αναστασιάδη επικεντρώθηκε στο να διασωθεί η οικονομία και να διασφαλιστεί η κοινωνική συνοχή χωρίς περιθώριο νέων δημοσιονομικών δεσμεύσεων.
Κρύβονται προεκλογικές σκοπιμότητες;
Σε υπόδειξη του «Π» ότι, η πρόταση νόμου κατατέθηκε μόλις 10 μήνες πριν τις βουλευτικές εκλογές με σκοπό, όπως καταγγέλλεται, την ψηφοθηρία, ο βουλευτής και αντιπρόεδρος του ΔΗΣΥ Γιώργος Κάρουλλας απέρριψε τις υπό αναφορά καταγγελίες. Επισημαίνοντας, παράλληλα, τα εξής: «Η χρονική στιγμή κατάθεσης μιας πρότασης νόμου δεν πρέπει να αξιολογείται με όρους μικροπολιτικής ή εκλογικής σκοπιμότητας, αλλά με βάση την αναγκαιότητα και το κοινωνικό της περιεχόμενο.
Η πρόταση του ΔΗΣΥ για το Εθνικό Ταμείο Απώλειας Χρήσης Κατεχόμενων Περιουσιών ανταποκρίνεται σε ένα διαχρονικό και επείγον αίτημα των ιδιοκτητών ακίνητης περιουσίας στα κατεχόμενα που δεν έχουν μέχρι σήμερα λάβει ουσιαστική απάντηση. Το γεγονός ότι, η πρόταση νόμου κατατέθηκε τον περ. Ιούλιο δεν μειώνει την αξία ή τη σημασία της. Η αντιμετώπιση ενός τέτοιου εθνικού ζητήματος δεν μπορεί να εξαρτάται από εκλογικές περιόδους ή κομματικές σκοπιμότητες. Αντίθετα, η έγκαιρη κατάθεση και δημόσια συζήτηση δίνει τη δυνατότητα σε όλα τα κόμματα και την κοινωνία να τοποθετηθούν και να στηρίξουν ουσιαστικές λύσεις προς όφελος των ιδιοκτητών ακίνητης περιουσίας στα κατεχόμενα που αδυνατούν να αξιοποιήσουν την περιουσία τους».
