Μισό αιώνα μετά το προδοτικό πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 1974, ένα συγκλονιστικό βίντεο-ντοκουμέντο από τη Λεμεσό έρχεται στο φως. Ο φωτογράφος Άκης Κλεοβούλου υπήρξε ο μοναδικός αυτόπτης μάρτυρας που κατέγραψε σε βίντεο με συγκλονιστική λεπτομέρεια τα τραγικά γεγονότα της 15ης Ιουλίου 1974, ημέρα του προδοτικού πραξικοπήματος, όπως εκτυλίχθηκαν στη Λεμεσό.
Μισό αιώνα αργότερα, το πολύτιμο αυτό υλικό παραδόθηκε στο politis.com.cy και παρουσιάζεται πλέον με τη μορφή βίντεο-ντοκιμαντέρ με τίτλο «Το Πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 1974», μια σπάνια μαρτυρία που ρίχνει φως σε όσα συνέβησαν στους δρόμους της πόλης την αποφράδα εκείνη ημέρα.
Από τις πρώτες πρωινές ώρες, ο φακός του Άκη Κλεοβούλου απαθανάτισε τις κινήσεις των πραξικοπηματιών στο κέντρο της Λεμεσού. Η καταγραφή ξεκινά στις 8:15 το πρωί, έξω από το κτήριο της Αστυνομίας Λεμεσού, με εικόνες που αποτυπώνουν τη σύγχυση και τον πανικό: πολίτες να τρέχουν προς πάσα κατεύθυνση, κάποιοι να προσπαθούν να προστατεύσουν τους εαυτούς τους, άλλοι να σπεύδουν να βοηθήσουν τους πρώτους τραυματίες.
Καθώς το πραξικόπημα εξελισσόταν, η κάμερα κατέγραψε ένοπλους στρατιώτες να περιπολούν στους δρόμους. Σε μια ιδιαίτερα ανατριχιαστική σκηνή, ομάδα πραξικοπηματιών ζητά από τον φωτογράφο να τους απαθανατίσει, ποζάροντας υπερήφανα με τα όπλα τους σηκωμένα ψηλά.
Το υλικό περιλαμβάνει επίσης σκηνές από το σπίτι του Άκη Κλεοβούλου, απ’ όπου φαίνονται αστυνομικά οχήματα να περιπολούν στους άδειους δρόμους της πόλης μετά την επιβολή του πραξικοπήματος.
Ωστόσο, το πιο σοκαριστικό ίσως στιγμιότυπο του ντοκιμαντέρ αφορά την άφιξη δύο λεωφορείων από την Πάφο που είχαν δεχθεί επίθεση. Ο φακός καταγράφει τα λεωφορεία διάτρητα από σφαίρες, με σπασμένα τζάμια, και στους δρόμους, αίματα που μαρτυρούν τη βία και τον τρόμο που επικράτησε. Οι εικόνες προκαλούν δέος και ανατριχίλα, υπενθυμίζοντας τη βιαιότητα της μέρας που άνοιξε τον δρόμο για την τουρκική εισβολή.
Το ντοκουμέντο του Άκη Κλεοβούλου δεν είναι απλώς μια καταγραφή. Είναι μια φωνή από το παρελθόν, ένας καθρέφτης της ιστορικής αλήθειας, και ταυτόχρονα μια υπενθύμιση της σημασίας των γεγονότων που οδήγησαν στην Τουρκική εισβολή.
Για την αντιστασιακή δράση της 15ης Ιουλίου ενάντια στο πραξικόπημα μίλησε ο Τάσος Σάββα, Πρόεδρος του Παγκύπριου Συνδέσμου Δημοκρατικών Αντιστασιακών, στην εκπομπή του Θανάση Αθανασίου - στο ραδιόφωνο του Πολίτη 107,6 Δεύτερη Ματιά στα Γεγονότα.
«Οι πραξικοπηματίες δεν αγάπησαν ποτέ την Κύπρο», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Περιέγραψε τις κινήσεις της ομάδας του κατά τη διάρκεια των κρίσιμων ωρών του πραξικοπήματος, καθώς κατέφτασαν στην οδό Γλάδστωνος και έδωσαν μάχη από την οροφή του Κεντρικού Αστυνομικού Σταθμού Λεμεσού ενάντια στους ένοπλους πραξικοπηματίες.
«Αρκετοί αστυνομικοί έμειναν απαθείς», ανέφερε χαρακτηριστικά. Σύμφωνα με τον ίδιο, σημειώθηκαν σφοδρές συγκρούσεις, συνελήφθησαν αξιωματικοί και ένας ταγματάρχης σκοτώθηκε κατά την ανταλλαγή πυρών.
Οι συγκλονιστικές λεπτομέρειες της μάχης στη Λεμεσό καταγράφηκαν στο ηχητικό της σημερινής εκπομπής, το οποίο παρατίθεται παρακάτω:
