Η ανάγκη για στεφάνι και η «γνωστή διαδρομή»

Αν υπάρχει μια σταθερά στις επισκέψεις ξένων ηγετών στην Κύπρο, είναι η γνωστή διαδρομή. Το άγαλμα του Μακαρίου, στον κήπο του Προεδρικού και στεφάνι, επίσκεψη στα Φυλακισμένα Μνήματα και στεφάνι και στη Γραμμή Κατάπαυσης του Πυρός (από τότε που το οδόφραγμα της οδού Λήδρας άνοιξε για τη διέλευση πεζών). Χωρίς στεφάνι, αν και ίσως θα έπρεπε.

Η επίσκεψη της Προέδρου της Eλληνικής Δημοκρατίας κυρίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου δεν υπήρξε εξαίρεση στον κανόνα, που ωστόσο, στις μέρες μας μοιάζει λίγο παράξενος. Eνα σημαντικό μέρος των Κυπρίων αγνοεί ακόμη και την ύπαρξη του αγάλματος του Μακαρίου, το οποίο άλλωστε δεν μπορεί να δει. Αλλά και να το γνώριζε, ο Μακάριος λίγους αφορά πια.

Τα Φυλακισμένα Μνήματα, από την άλλη, είναι ίσως το σημαντικότερο μνημείο που απέμεινε να θυμίζει έναν αγώνα με έναν στόχο – την Eνωση –, τον οποίο η Ελλάδα θεωρούσε ανέφικτο και, τελικά, αποδείχθηκε ότι είχε δίκαιο, χωρίς όμως να αποφύγει τις τραγωδίες τόσο στην Κύπρο όσο και στην Ελλάδα και βεβαίως στον Ελληνισμό της Κωνσταντινούπολης.

Η δε Γραμμή Κατάπαυσης του Πυρός παραμένει ίσως το πιο δύσκολο κομμάτι, ειδικά τη χρονική στιγμή που πραγματοποιήθηκε η επίσκεψη Σακελλαροπούλου, καθώς η λύση του Κυπριακού και η απαλλαγή του νησιού από αυτήν τη Γραμμή μοιάζει εξαιρετικά απόμακρη και ανέφικτη, παρά τα φληναφήματα πολλών. Εξού και η ανάγκη για στεφάνι.

Η «γνωστή διαδρομή», την οποία βάσει πρωτοκόλλου – της Λευκωσίας και πάλι – ακολούθησε η Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας είχε μια προσθήκη στη δική της περίπτωση. Το στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ στη Μαλούντα. Ηταν όμως μια εξίσου πικρή και σχετική με τα πιο πάνω η προσθήκη αυτή, αφού μισό σχεδόν αιώνα μετά την ηρωική θυσία των 105 ελλήνων στρατιωτών (άλλοι θεωρούνται νεκροί και άλλοι αγνοούμενοι) στην τουρκική Εισβολή το 1974, η Ελλάδα παραμένει ακόμα εγκλωβισμένη στην Κύπρο και στέλνει εδώ τα παιδιά της για να υπηρετήσουν σε εποχές που αντί το ζητούμενο να είναι η λύση, είναι η επιβολή... όρων – από τη Λευκωσία, όχι μόνο την Άγκυρα – για επανέναρξη του διαλόγου και η εμμονή στο κυνήγι των ανέφικτων κυρώσεων, όλα σε μια πορεία που οδηγεί σε απρόβλεπτες εξελίξεις με ό,τι αυτό συνεπάγεται για όλους στο νησί. Μια πορεία στο πουθενά εκ του αποτελέσματός της.

Γεύση πολιτισμού. Ίσως με δική της επιθυμία η κυρία Σακελλαροπούλου επρόκειτο να πάρει και μια γεύση πολιτισμού. Και να επισκεφθεί τη Λεβέντειο Πινακοθήκη. Ακόμα και εδώ όμως, θα ανέμενε κανείς ότι η Λευκωσία θα επέλεγε να της δείξει μια πολύ πιο ιδιαίτερη, αν και πολιτικά ευαίσθητη έκθεση στην Πινακοθήκη Σύγχρονης Τέχνης με τον θησαυρό των έργων τέχνης σπουδαίων κυπρίων και ελλήνων καλλιτεχνών, τα οποία είχαν χαθεί στην Εισβολή και επιστράφηκαν πρόσφατα μέσω της δικοινοτικής επιτροπής για τον πολιτισμό με πρωτοβουλία και των τουρκοκυπρίων μελών της. Ενα μικρό θαύμα συνεργασίας για τα δεδομένα της Κύπρου.

Ισως κάποιοι να σκέφτηκαν πως αυτό θα χαλούσε το «σκληρό» προφίλ της Λευκωσίας και του ΥΠΕΞ Χριστοδουλίδη αυτών των ημερών. Αλλωστε για την ανάγκη λύσης του Κυπριακού μίλησε σχεδόν αποκλειστικά η ελληνίδα Πρόεδρος και μόνον.

Χωρίς όρους δε... μόνον εκείνη.

Ο Κώστας Κωνσταντίνου είναι αρθρογράφος στην εφημερίδα «Πολίτης»
Το κείμενο δημοσιεύθηκε σήμερα στην Ελλάδα, στα ΝΕΑ