Σε παρέμβασή του στην «Καθημερινή», ο Χριστόφορος Φωκαΐδης, αναφέρεται στην πρόταση που κατατέθηκε για επιλογή του υποψηφίου για το αξίωμα του Πρόεδρου της Δημοκρατίας από τα 50 περίπου χιλιάδες μέλη της βάσης του κόμματος, εκφράζοντας μια σειρά από προβληματισμούς. «Η πρόταση ηχεί ευχάριστα στον απλό πολίτη και εντάσσεται σε μια λογική διεύρυνσης της δημοκρατικής διαδικασίας, με την οποία -θεωρητικά- είναι δύσκολο κανείς να διαφωνήσει», γράφει. Θέτει, ωστόσο, το ερώτημα κατά πόσον αυτή «θα οδηγήσει σε περαιτέρω εμβάθυνση της εσωκομματικής δημοκρατίας ή σε παγίδες, που θα θέσουν υπό διακινδύνευση την ενότητα, τη φυσιογνωμία και την προοπτική του κόμματος». Και διατυπώνει την άποψη ότι σε μια εποχή που τη θέση των παραδοσιακών Μέσων έχουν πάρει τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, «που λειτουργούν χωρίς διαφάνεια και λογοδοσία, και προάγουν τελικά συνθήκες κοινωνικής και πολιτικής πόλωσης», μια τέτοια ρύθμιση θα έθετε τον εκάστοτε Πρόεδρο σε μια μόνιμη δοκιμασία αμφισβήτησης, θα έδινε το δικαίωμα σε τρίτους εκτός κόμματος, μέσα από στοχευμένες εκστρατείες, να επηρεάσουν τη βούληση της βάσης, ενώ θα καθιστούσε το κόμμα ευάλωτο σε ηγέτες τύπου Τραμπ και Κασσελάκη οι οποίοι, εκμεταλλευόμενοι τη συσσωρευμένη απαξίωση του παραδοσιακού πολιτικού συστήματος, θα εμφανίζονται ως σωσίες. Καταλήγοντας ότι η αίσθηση πως η διεύρυνση του δικαιώματος ψήφου ενισχύει πάντα τη δημοκρατία μπορεί να οδηγήσει σε μια «παγίδα της δημοκρατίας».
Ο κίνδυνος επικράτησης λαϊκιστών αλλά και η αλλαγή φυσιογνωμίας του κόμματος είναι επιχειρήματα που έχουν τεθεί και από άλλα στελέχη του κόμματος το τελευταίο διάστημα. Πρόκειται για επιχειρήματα τα οποία στέκουν στη βάσανο της κοινής λογικής, αφού θεωρητικά ένα πιο κλειστό σώμα, όπως το Ανώτατο, πιο εύκολα μπορεί να σταθεί ανάχωμα σε τέτοια φαινόμενα. Πόσο όμως αυτή η συζήτηση αγγίζει την ουσία; Η βάση, που σύμφωνα με την πρόταση θα επιλέγει τον υποψήφιο για τις προεδρικές, αποτελείται από τα ίδια άτομα που σήμερα εκλέγουν τον/την πρόεδρο του κόμματος. Γιατί λοιπόν οι ίδιες ανησυχίες δεν εκφράζονται και όσον αφορά τη διαδικασία για την εκλογή Προέδρου; Και γιατί με τον ίδιο τρόπο δεν τίθεται θέμα εκλογής του/της από το Ανώτατο; Από τη στιγμή, μάλιστα, που ορθά ο Χριστόφορος Φωκαΐδης γράφει ότι τα κόμματα διαδραματίζουν ή οφείλουν να διαδραματίζουν ρόλο φρουρού της δημοκρατίας διατυπώνοντας μακροπρόθεσμους στόχους και εμπνέοντας τους πολίτες (και όχι συρόμενα πίσω από δημοσκοπικές μετρήσεις και τα likes στα social media), εξασφαλίζοντας παράλληλα πως δεν θα αναδειχθεί ως υποψήφιος κάποιος ακατάλληλος για το αξίωμα. Εάν η επιλογή του εκλεκτού για τις προεδρικές δύναται να καταστήσει το κόμμα πιο ευάλωτο σε λαϊκιστές και πιο ανοικτό σε εξωτερικές παρεμβάσεις γιατί το ίδιο δεν ισχύει και για τις εκλογές που καθορίζουν τον πρόεδρο του κόμματος; Κυρίως, όμως, γιατί οι ίδιες ανησυχίες δεν αγγίζουν την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας από την κοινωνία; Γιατί ο προβληματισμός περιορίζεται στην επιλογή του υποψήφιου του ΔΗΣΥ για τις προεδρικές; Δεν θα μπορούσε με τον ίδιο τρόπο το σημερινό περιβάλλον ή η συσσωρευμένη απαξίωση του πολιτικού συστήματος, να τύχουν εκμετάλλευσης από λαϊκιστές τύπου Τραμπ, Κασσελάκη ή από ακροδεξιά σχήματα και στην τελική εκλογή Προέδρου; Και ακόμα κι αν αυτό στην τελική αποφεύγεται με τη συγκεκριμένη ρύθμιση, πώς η εκλογή του Συναγερμικού υποψηφίου από το Ανώτατο θα σταματήσει έναν λαϊκιστή να κατέλθει στις εκλογές, ακόμα και ως ανεξάρτητος, και να πάρει την εξουσία; Μπορεί η απάντηση σε τέτοιους κινδύνους να είναι η εκλογή από 1.000 ή 2.000 άτομα και όχι η επαναφορά της λογικής;
Την ίδια όμως στιγμή τίθεται και ένα ζήτημα όσον αφορά το ίδιο το κόμμα. Γράφει o Χριστόφορος Φωκαΐδης ότι ο λόγος που πολλές χώρες δεν υπέκυψαν στην παγίδα του λαϊκισμού δεν οφειλόταν τόσο στην αντίσταση του λαού όσο στην αποφασιστική στάση των συστημικών κομμάτων. Τι απ’ όσα καταγράφει όμως ως κινδύνους δεν υφίστανται ήδη; Δείχνει αυτή η ηγεσία έτοιμη να θέσει μακροπρόθεσμους στόχους; Να εμπνεύσει; Να αντισταθεί σε δημοσκοπικές μετρήσεις και τα likes στα social media; Να μην υποκύψει στην παγίδα του λαϊκισμού; Ποια είναι αυτή η φυσιογνωμία του κόμματος σήμερα που κινδυνεύει εφόσον η ευθύνη της επιλογής καταλήξει στη βάση; Κι αν η ηγεσία μοιάζει απόλυτα ευάλωτη σε τέτοιου είδους φαινόμενα, γιατί να μην είναι και το Ανώτατο;
Το θέμα δεν είναι ο τρόπος επιλογής του υποψήφιου του ΔΗΣΥ για τις προεδρικές εκλογές αλλά ο τρόπος που το κόμμα πολιτεύεται. Το πόσο ευάλωτο δείχνει να είναι στον λαϊκισμό. Πόσο έτοιμο μοιάζει να προσαρμόσει τις πολιτικές και τη ρητορική του στα πιο ακραία ένστικτα της κοινωνίας. Ρυθμίζει τα ανθρώπινα δικαιώματα στα θέλω της κοινής γνώμης, κάνει πολιτική βασισμένη στα μνημόσυνα αμφιλεγόμενων μάλιστα πρωταγωνιστών της ιστορίας, λαϊκίζει επί παντός επιστητού. Καθιστώντας τη χώρα έρμαιο στα χέρια του κάθε λαϊκιστή.
Είναι γι’ αυτό που για να έχει ουσία η συζήτηση του τρόπου εκλογής του οποιουδήποτε θα πρέπει πρώτα τα ίδια τα κόμματα να αρχίσουν να λειτουργούν ως προστάτες της δημοκρατίας. Να πάψουν να σύρονται πίσω από λαϊκιστές και να ταυτίζονται με λαϊκίστικες προσεγγίσεις. Να σταματήσουν να άγονται και να φέρονται για λίγους ψήφους. Και να αρχίσουν να λειτουργούν με τρόπο που να απαντά σε αυτή τη συσσωρευμένη απαξίωση. Διατυπώνοντας μακροπρόθεσμους στόχους και εμπνέοντας τους πολίτες με θετική ατζέντα. Για όσο λειτουργούν ως φρουροί του λαϊκισμού, τα ίδια τα κόμματα τελικά θα μετατρέπονται σε μια παγίδα της δημοκρατίας.
https://x.com/AntonisPolydoro
