Της Νίκης Λαζαρίδου*
Η περίοδος των διακοπών είναι προ των πυλών και με το εορταστικό της πνεύμα και τις χαρούμενες συγκεντρώσεις, πολλοί άνθρωποι περιμένουν με ανυπομονησία την επικείμενη διασκέδαση. Αναμφίβολα, οι διακοπές αποτελούν ένα ευπρόσδεκτο διάλειμμα από τη ρουτίνα, προσφέροντας μια ευκαιρία για χαλάρωση, εορτασμό και δημιουργία μόνιμων αναμνήσεων. Είναι η τέλεια ευκαιρία για να χαλαρώσετε και να επαναφορτιστείτε πριν από τον κυκεώνα (ας μου επιτραπεί η περιγραφή) του Σεπτεμβρίου που ανοίγουν τα σχολεία.
Επειδή ένα πολύ μεγάλο ποσοστό των Κυπρίων κάνει τις διακοπές του στο εξωτερικό, θα επικεντρωθώ σήμερα στους βασικούς κανόνες συμπεριφοράς για να απολαύσουμε πλήρως τις διακοπές μας εκτός Κύπρου. Κατ' αρχάς οφείλουμε να σεβαστούμε τα τοπικά έθιμα. Κάθε χώρα έχει τον δικό της πολιτισμό και τις δικές της παραδόσεις. Είναι σημαντικό να τις αναγνωρίζετε και να τις σέβεστε για να δημιουργήσετε αρμονία και να αποφύγετε παρεξηγήσεις. Θα βοηθήσει η εκμάθηση μερικών βασικών φράσεων στην τοπική γλώσσα, όπως οι ευγενικές εκφράσεις που δείχνουν τον σεβασμό σας για τη χώρα και τους ανθρώπους της. Βέβαια η ευγενική και με σεβασμό συμπεριφορά είναι εκ των ων ουκ άνευ. Πριν αναχωρήσετε, θα ήταν καλό να αφιερώσετε χρόνο για να μάθετε για τα ξένα έθιμα και τις παραδόσεις. Αυτό είναι ζωτικής σημασίας για διάφορους λόγους. Πρώτον, θα σας βοηθήσει να αποφύγετε οποιεσδήποτε ενέργειες που μπορεί να εκληφθούν ως ασέβεια ή προσβολή. Δεύτερον, το να έχετε καλή γνώση των ιδιαιτεροτήτων της χώρας που θα ταξιδέψετε, θα σας διευκολύνει να βυθιστείτε πληρέστερα στην τοπική κουλτούρα. Πληροφορίες για την ιστορία και τον πολιτισμό της χώρας μπορείτε να τις αναζητήσετε από το διαδίκτυο. Όπου κι αν πάτε, οι τοπικές παραδόσεις και οι πολιτιστικοί κανόνες διαφέρουν. Για παράδειγμα, σε πολλές ασιατικές χώρες, όπως η Ιαπωνία, συνηθίζεται να χαιρετάμε ο ένας τον άλλον υποκλινόμενοι και όχι με χειραψία. Στη Μέση Ανατολή, οι ενδυματολογικοί κώδικες είναι συχνά αυστηρότεροι, ιδίως για τις γυναίκες. Η χειραψία με γυναίκα στις μουσουλμανικές χώρες απαγορεύεται αυστηρά. Στην Ταϊλάνδη, το άγγιγμα του κεφαλιού κάποιου, ακόμη και ως χειρονομία αγάπης, θεωρείται αγένεια.
Αυτά τα έθιμα μπορεί να σας φαίνονται ασυνήθιστα ή παράξενα, αλλά είναι εξαιρετικά σημαντικό να τα σεβαστείτε κατά τη διάρκεια της επίσκεψής σας. Σεβόμενοι τη διεθνή εθιμοτυπία, δείχνετε στον τοπικό πληθυσμό ότι εκτιμάτε και σέβεστε τον πολιτισμό και τις παραδόσεις του. Γι' αυτό η εξοικείωση με κοινές φράσεις, όπως «ευχαριστώ», «παρακαλώ» και «μιλάτε αγγλικά», θα συμβάλει πολύ στην εδραίωση καλών σχέσεων με τους ντόπιους. Μπορεί να μην έχετε τέλεια ευφράδεια, αλλά η προσπάθειά σας θα εκτιμηθεί αναμφισβήτητα από τους ντόπιους. Εν κατακλείδι, κατά την προετοιμασία του ταξιδιού σας, η αναζήτηση τρόπων συμπεριφοράς στο εξωτερικό και η γνώση των διεθνών εθίμων είναι τα κλειδιά για ένα ταξίδι με σεβασμό και ανταμοιβή. Να θυμάστε, δεν είναι μόνο ο προορισμός που είναι σημαντικός, αλλά και η πολιτιστική εμπειρία που θα έχετε εκεί.
Ακολουθεί ένα παράδειγμα για τα «πρέπει» και «δεν πρέπει» της αλληλεπίδρασης με τους ντόπιους στο εξωτερικό:
Σε πολλούς χώρες, το χαμόγελο είναι μια καθολική χειρονομία φιλικότητας, αλλά σε ορισμένες κοινωνίες, το χαμόγελο σε αγνώστους μπορεί να θεωρηθεί παρεμβατικό ή ακατάλληλο. Παρουσία ντόπιων, δώστε προσοχή στη συμπεριφορά σας, τη γλώσσα του σώματος και τον τόνο της φωνής σας. Αυτά τα στοιχεία μπορούν να σας πουν πολλά για τον σεβασμό σας στα διεθνή έθιμα. Η εθιμοτυπική συμπεριφορά σε μια νέα χώρα είναι απαραίτητη για τη δημιουργία αρμονικών αλληλεπιδράσεων με τον τοπικό πληθυσμό. Είναι πάντα καλή ιδέα να είστε ευγενικοί. Μακριά από το να είναι μια απλή λεπτομέρεια, αυτό μπορεί να κάνει τεράστια διαφορά στην ποιότητα της διαμονής σας στο εξωτερικό.
Όταν ταξιδεύουμε στο εξωτερικό, η ταξιδιωτική εθιμοτυπία ισχύει και για τα ταξίδια και τα γεύματά μας, τα οποία αποτελούν βασικά στοιχεία των καθημερινών μας δραστηριοτήτων. Όμως όταν βρίσκεστε σε άλλη χώρα, οι κανόνες συμπεριφοράς στο εξωτερικό που γνωρίζετε μπορεί να μην ισχύουν ή να είναι διαφορετικοί. Στα μέσα μαζικής μεταφοράς, για παράδειγμα, το να κάνετε θόρυβο μπορεί να θεωρείται αγένεια σε ορισμένες χώρες, ενώ σε άλλες είναι σύνηθες να μιλάτε δυνατά. Επομένως, για τους καλούς ταξιδιωτικούς τρόπους, είναι απαραίτητο να δίνετε προσοχή στη συμπεριφορά των ντόπιων. Η επίσκεψη σε τουριστικά αξιοθέατα αποτελεί αναπόφευκτο μέρος του ταξιδιού. Ωστόσο, είναι ζωτικής σημασίας να σέβεστε ορισμένους κανόνες διεθνούς εθιμοτυπίας, όπως το να παραμένετε σιωπηλοί σε ορισμένους χώρους θρησκευτικών μνημείων ή να μην φωτογραφίζετε ορισμένα έργα τέχνης σε μουσεία. Επιπλέον, είναι γενικά κατακριτέο να αγγίζετε αντικείμενα που εκτίθενται, ακόμη και αν δεν υπάρχει πινακίδα που να σας το απαγορεύει.
Τα γεύματα είναι σίγουρα μια από τις πιο ενδιαφέρουσες πτυχές του ταξιδιού, καθώς παρέχουν την ευκαιρία να εξερευνήσετε τη διεθνή κουζίνα και να απολαύσετε νέες γεύσεις. Ωστόσο, είναι σημαντικό να επιδεικνύετε καλούς τρόπους όταν σας καλούν να φάτε στο σπίτι κάποιου ή σε ένα εστιατόριο. Γι' αυτό είναι καλή ιδέα να προετοιμαστείτε για το ταξίδι σας μαθαίνοντας για τα ξένα διατροφικά έθιμα και τις παραδόσεις. Σε ορισμένες χώρες, για παράδειγμα, το να τελειώσετε τα πάντα στο πιάτο σας σημαίνει ότι πεινάτε ακόμα, ενώ σε άλλες χώρες σημαίνει απλώς ότι απολαύσατε το γεύμα. Άλλες ερωτήσεις εθιμοτυπίας στο εξωτερικό περιλαμβάνουν: πρέπει να χρησιμοποιείτε ξυλάκια ή σκεύη; Πρέπει να τρώτε με το χέρι σας; Είναι αποδεκτό να τρώτε ενώ περπατάτε στον δρόμο; Αυτές οι πτυχές είναι συγκεκριμένες για κάθε χώρα, οπότε είναι σημαντικό να μάθετε ό,τι μπορείτε πριν φύγετε.
Συμπερασματικά, η εκμάθηση των διεθνών παραδόσεων προνομίων αποτελεί ουσιαστικό μέρος της προετοιμασίας για το ταξίδι σας και θα πρέπει να λαμβάνεται εξίσου σοβαρά υπόψη με την κράτηση της πτήσης ή της διαμονής σας. Η γνώση των παραδόσεων των χωρών που επισκέπτεστε και των κανόνων που πρέπει να ακολουθείτε όταν ταξιδεύετε θα σας βοηθήσει όχι μόνο να αποφύγετε παρεξηγήσεις και να σεβαστείτε τους ανθρώπους που συναντάτε, αλλά και να εκτιμήσετε τον πλούτο και την πολυπλοκότητα της κουλτούρας τους.
*Σύμβουλου Savoir Vivre
