Η Κύπρος μοιάζει να επαναλαμβάνει το ίδιο κακόγουστο έργο, με «περίπου διαφορετικούς» ηθοποιούς και πάντα τον ίδιο θεατή: τον πολίτη που πληρώνει τον λογαριασμό. Το τερματικό LNG στο Βασιλικό και το Great Sea Interconnector, δύο έργα που διαφημίστηκαν ως γέφυρες προς το ενεργειακό μέλλον, κατέληξαν φάκελοι στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία.
Δεν είναι απλώς τεχνικές αστοχίες ή εμπορικές καθυστερήσεις. Είναι η αντανάκλαση μιας χώρας που εδώ και χρόνια δεν κατάφερε να δημιουργήσει οτιδήποτε χωρίς να υπάρχουν μέσα διαπλεκόμενοι και διεφθαρμένοι.
Το Βασιλικό φέρει ξεκάθαρα τη σφραγίδα της διακυβέρνησης Αναστασιάδη. Ένα έργο που ξεκίνησε με τυμπανοκρουσίες, κατέληξε σε κουφάρι συμβάσεων, αποχωρήσεων και κακοδιαχείριση. Η λογική τού «ας προχωρήσουμε κι ό,τι γίνει έγινε», άνοιξε την πόρτα στις σημερινές έρευνες. Κανένας βέβαια δεν αμφιβάλλει ότι η μόνη κληρονομιά που θα άφηνε στον τόπο ο Αναστασιάδης θα ήταν ναυάγια (σε αυτή την περίπτωση ενεργειακά ναυάγια) που θα εξέταζαν σε κάποια στιγμή οι Ευρωπαίοι εισαγγελείς. Αυτό από μόνο του είναι μια πολιτική καταδίκη. Και ίσως η μοναδική ευκαιρία σε αυτό τον τόπο να εντοπιστούν οι ένοχοι και να τιμωρηθούν.
Ο Νίκος Χριστοδουλίδης, εκτός από τη βόμβα του Interconnector, παρέλαβε και το ναυάγιο του Βασιλικού, στο οποίο είχε συμμετοχή τότε ως υπουργός Εξωτερικών της κυβέρνησης Αναστασιάδη. Τι έκανε όμως μέχρι τώρα; Αντί να σπάσει τον κύκλο της αδράνειας, βλέπουμε την ίδια ατολμία. Οι καταγγελίες για το καλώδιο δεν αφορούν το «χθες» μόνο, αλλά και το πώς διαχειρίζεται το κράτος το «σήμερα». Η επίκληση της κληρονομιάς Αναστασιάδη δεν αρκεί. Ο Χριστοδουλίδης είναι τώρα στο τιμόνι, κι αν το πλοίο βουλιάξει, κανείς δεν θα θυμάται ποιος ξεκίνησε το ταξίδι.
Από τις 25 Ιουλίου 2024 η EPPO διερευνά το έργο του τερματικού LNG στο Βασιλικό για απάτη σε προμήθειες, κακοδιαχείριση κονδυλίων της ΕΕ και διαφθορά. Το έργο, ύψους 542 εκατ. ευρώ, έχει λάβει 101 εκατ. ευρώ από το Connecting Europe Facility, ενώ έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί από τον Δεκέμβριο του 2019. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζητά την επιστροφή 68,6–69 εκατ. ευρώ που εκταμιεύθηκαν ήδη. Η EPPO ζήτησε άρση απορρήτου λογαριασμών και ερευνά πολιτικά εκτεθειμένα πρόσωπα. Ευτυχώς οι εθνικές Αρχές, στις οποίες κανένας πολίτης δεν έχει εμπιστοσύνη, δεν μπορούν να κάνουν παράλληλη έρευνα όσο διαρκεί η έρευνα της EPPO.
Ιστορικά, το έργο ανατέθηκε το 2019 στο CPP-Metron Consortium, με πολλές παρατάσεις αλλά και αλλαγές προδιαγραφών, και το 2024 ο ανάδοχος αποχώρησε. Η EPPO στηρίζεται και σε έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας (Ιανουάριος 2024), καθώς και σε στοιχεία του Ελεγκτικού Συνεδρίου ΕΕ και της CINEA. Οι έρευνες συνεχίζονται με φακέλους από υπουργεία, ΕΤΥΦΑ, ΔΕΦΑ και ΑΗΚ, και με καταθέσεις μαρτύρων.
Τώρα, όσον αφορά τον Φάκελο Interconnector (Great Sea Interconnector – πρώην EuroAsia), στις 4 Σεπτεμβρίου 2025 ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης γνωστοποίησε ότι η EPPO άνοιξε έρευνα για πιθανά ποινικά αδικήματα σχετικά με το συγκεκριμένο έργο, ενός υποθαλάσσιου καλωδίου αξίας περίπου 1,9 δισ. ευρώ. Η έρευνα αγγίζει την περίοδο πριν τον Οκτώβριο 2023, όταν ο ΑΔΜΗΕ ανέλαβε από τον ιδιωτικό φορέα EuroAsia Interconnector Ltd. Υπάρχουν καταγγελίες για πολιτικά εκτεθειμένα πρόσωπα που προώθησαν το έργο με αντάλλαγμα προσωπικό όφελος. Το έργο χρηματοδοτείται με 657 εκατ. ευρώ από το CEF και 100 εκατ. ευρώ από το RRF της ΕΕ. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε προειδοποιήσει για τις καθυστερήσεις και ζητούσε αποσαφήνιση της στάσης της Λευκωσίας. Χωρίς βέβαια να λαμβάνει οποιαδήποτε ξεκάθαρη ή σοβαρή εξήγηση από την κυβέρνηση Χριστοδουλίδη. Αναμενόμενο!
Δυστυχώς, δεν είναι μόνο ο διασυρμός της χώρας μας, και η περαιτέρω επιβεβαίωση μετά και από τα «χρυσά» λερωμένα διαβατήρια ότι η διαφθορά βασιλεύει στο νησί, είναι και το γεγονός ότι ο λογαριασμός από αυτά τα δυο σκάνδαλα δεν θα πάει ούτε στη λεωφόρο Προεδρικού ούτε στις Βρυξέλλες. Πάει στον πολίτη που βλέπει το ρεύμα πανάκριβο, που ακούει για επιστροφές εκατομμυρίων και που νιώθει την καθημερινότητά του να ασφυκτιά. Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία μπορεί να βρει ενόχους. Μπορεί και όχι. Εύχομαι να τους βρει! Όμως, το πολιτικό κατηγορητήριο έχει ήδη εκδοθεί: δυο κυβερνήσεις, δυο Πρόεδροι, και μια Κύπρος που ακόμη δεν μπόρεσε να προστατεύσει το ίδιό της το μέλλον.
