Η εκλογή του Τουφάν Ερχιουρμάν δεν είναι απλώς ένα πολιτικό γεγονός. Είναι ένα ρήγμα στην αργή, σχεδόν μοιρολατρική, πορεία του Κυπριακού. Είναι η στιγμή όπου η τουρκοκυπριακή κοινότητα δεν ψήφισε μόνο έναν ηγέτη, αλλά ψήφισε την ελπίδα ότι μπορεί να ξαναγίνει υποκείμενο της Ιστορίας. Στα πρόσωπα του πλήθους που πανηγύριζαν, δεν διέκρινες θριαμβολογία. Διέκρινες την ανακούφιση όσων είχαν πάψει να πιστεύουν πως η λύση είναι ακόμη ζωντανή. Η εκλογή του Τουφάν Ερχιουρμάν στα κατεχόμενα δεν είναι απλώς μια πολιτική αλλαγή σκυτάλης. Για πολλούς Τουρκοκύπριους, συνιστά μια βαθιά ανάσα σε ένα περιβάλλον ασφυξίας. Μετά από τα χρόνια ρητορικής διχοτόμησης και απομόνωσης του Ερσιν Τατάρ, η ανάδειξη μιας ηγεσίας που μιλά ξανά τη γλώσσα της λύσης δημιουργεί ένα νέο ψυχολογικό κλίμα. Όχι ευφορία, αλλά συγκρατημένη ελπίδα. Ίσως την πιο ρεαλιστική μορφή πολιτικής ελπίδας.
Ο Ερχιουρμάν, με τις πρώτες του δηλώσεις, δεν επιχείρησε να κερδίσει τις εντυπώσεις, αλλά να επαναφέρει τη σοβαρότητα στον πολιτικό διάλογο. Τόνισε ότι η τουρκοκυπριακή πλευρά «δεν φοβάται τη λύση ούτε το τραπέζι των διαπραγματεύσεων» και ότι επιστρέφει στη διαδικασία όχι για να παρατείνει το αδιέξοδο, αλλά για να το τερματίσει. Έκανε σαφές ότι η επόμενη φάση δεν μπορεί να είναι άλλη μια διαπραγμάτευση χωρίς τέλος, αλλά μια διαδικασία με στόχο, χρονοδιάγραμμα και εγγυήσεις εφαρμογής.
Την ίδια στιγμή, η αναφορά του στη Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία με πολιτική ισότητα δεν ήταν αναφορά τυπική ή προσχηματική. Ήταν η ρητή δήλωση επιστροφής στο μοναδικό διεθνώς κατοχυρωμένο πλαίσιο λύσης. Η Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία δεν είναι μια αφηρημένη πολιτική ιδέα, αλλά ένα συγκεκριμένο μοντέλο. Δύο πολιτειακές οντότητες, ελληνοκυπριακή και τουρκοκυπριακή, με σαφή γεωγραφική βάση, να μοιράζονται την εξουσία σε ένα ομοσπονδιακό κράτος με μία διεθνή κυριαρχία, μία διεθνή προσωπικότητα και μία ιθαγένεια. Η πολιτική ισότητα σημαίνει αποτελεσματική συμμετοχή και των δύο κοινοτήτων στη λήψη αποφάσεων. Σημαίνει ότι καμία πλευρά δεν κυβερνά την άλλη. Πρόκειται για έναν συνεταιρισμό ισότιμων εταίρων, όχι για ιεραρχία πλειοψηφίας και μειοψηφίας.
Καθώς αυτή η νέα πολιτική δυναμική αρχίζει να διαμορφώνεται στα κατεχόμενα, η Λευκωσία μοιάζει να παρακολουθεί αμήχανα. Η κυβέρνηση Χριστοδουλίδη δηλώνει έτοιμη για συνομιλίες, αλλά στην πραγματικότητα βρίσκεται αντιμέτωπη με το δικό της έλλειμμα αξιοπιστίας. Στα τρία, σχεδόν, χρόνια διακυβέρνησής του, ο Πρόεδρος δεν έχει παρουσιάσει ούτε ένα χειροπιαστό αποτέλεσμα στο Κυπριακό ή σε οποιονδήποτε άλλο τομέα στρατηγικής σημασίας. Η εικόνα που κυριαρχεί είναι εκείνη των φωτογραφικών στιγμιοτύπων, των χαμόγελων και των άδειων διακηρύξεων. Η εξωτερική πολιτική έχει μετατραπεί σε επικοινωνία χωρίς ουσία, την ώρα που η άλλη πλευρά διαμορφώνει ξανά αφήγημα λύσης.
Η Ιστορία δεν συγχωρεί την αδράνεια. Η εκλογή Ερχιουρμάν θυμίζει ότι υπάρχουν στιγμές που ο χρόνος δεν κυλά απλώς, αλλά επιστρέφει απαιτητικός. Δεν ρωτά αν είμαστε έτοιμοι. Μας αναγκάζει να επιλέξουμε. Είτε θα κινηθούμε προς τη λύση με πολιτικό θάρρος, είτε θα παραδοθούμε στη διχοτόμηση με ψευδαισθήσεις ασφάλειας. Διότι η Ιστορία ξεκινά πάντα μονομερώς. Από εκείνους που τολμούν να τη γράψουν. Το ερώτημα είναι αν, αυτή τη φορά, θα υπάρχει ελληνική-κυπριακή πένα στο χαρτί ή μόνο τουρκοκυπριακή. Η πραγματικότητα είναι αμείλικτη. Δεν μπορείς να διαπραγματευτείς λύση, αν δεν πιστεύεις ειλικρινά ότι η λύση είναι αναγκαία. Η εκλογή Ερχιουρμάν μας υπενθυμίζει ότι η Ιστορία δεν περιμένει. Κάποιοι αποφασίζουν να την γράψουν. Άλλοι αρκούνται να την παρακολουθούν. Το ερώτημα είναι σε ποια πλευρά της Πράσινης Γραμμής υπάρχει ακόμη η βούληση να γραφτεί το τέλος της διχοτόμησης.






